| 23609 |
het misboek omdragen |
het boek omdragen:
t book umdrage (Q197a Terlinden)
|
Het misboek omdragen, van de epistel- naar de evangeliezijde van het altaar brengen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 34007 |
het paard met een dubbele lijn leiden |
lijn:
(mv)
liŋǝ (Q197a Terlinden)
|
Het paard besturen met een lange teugel uit één stuk, die aan de ene kant van het gebit vertrekt, langs de hand van de voerman gaat en langs de andere kant weer aan het gebit bevestigd is (cf. lemma Dubbele Lijn). Bij deze dubbele lijn, die links én rechts naar de hand van de voerder komt, trekt men aan de kant van de richting die het paard moet inslaan. Werkwoorden zoals varen, leiden werden niet altijd opgegeven. [JG 1b; N 8, 101b-c; N 13, 30 en 35]
I-10
|
| 34006 |
het paard met een enkele lijn leiden |
op de stuiklijn (stoklijn ?) varen:
ǫp ˲dǝ štūǝkliŋ vārǝ (Q197a Terlinden)
|
Het paard mennen met een lijn die uit twee delen bestaat, één dat via de rug van het paard de twee uiteinden van het gebit verbindt (cf. lemma Loenje), en een enkele lijn die aan het achterste einde van de eerste bevestigd is (cf. lemma Kordeel, Hotlijn). Die enkele lijn, het kordeel, houdt de voerman in de hand. Om het paard links te doen afslaan, houdt hij die strak gespannen; om het rechts te doen afzwenken, trekt hij met kleine schokjes (stuiklijn). Werkwoorden zoals varen en leiden werden niet door alle corresponenten gegeven. [JG 1b; N 8, 101a; N 13, 29; monogr.]
I-10
|
| 33921 |
het paard wennen aan tuig en arbeid |
aanspannen:
ānšpanǝ (Q197a Terlinden)
|
[N 8, 99]
I-9
|
| 28632 |
het vlieggat dichtstoppen |
pinnen:
penǝ (Q197a Terlinden)
|
Wanneer men met de kasten of korven reist, stopt men het vlieggat dicht. Bij een kast gebeurt dit afsluiten met een schuif, bij een korf met hooi, gras of gaas. Korven en kasten worden met de onderkant boven en de raten in het verlengde van de as richting voertuig geplaatst (L 265, 289 en 333) en stevig met elkaar verbonden. [N 63, 104d; N 63, 105; monogr.]
II-6
|
| 19415 |
het vuur doven |
blussen:
blösse (Q197a Terlinden),
uitmaken:
ōētmake (Q197a Terlinden)
|
Het branden doen eindigen (blussen, doven) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 23618 |
het zielboek aflezen |
de dodenlijst aflezen:
doejelīēs aaflèze (Q197a Terlinden)
|
Het zielenboek aflezen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 23619 |
het zielboek voldoen |
dodenlijst betalen:
doejelīēs betale (Q197a Terlinden)
|
Het zielenboek voldoen, de hiervoor verschuldigde bijdrage betalen. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 32923 |
heukeling |
hoopje:
hø̜pkǝ (Q197a Terlinden),
kasteeltje:
kastīlkǝ (Q197a Terlinden)
|
Het kleinste hoopje halfdroog hooi dat men ''s avonds maakt door het opwerken van de rijen, om ze ''s anderendaags weer uiteen te gooien. De kaarten 40, 42 en 44, respectievelijk "heukeling", "hoop" en "opper" hebben alle drie dezelfde opbouw, die weer in verband staat met de opbouw van de kaarten 39, 41 en 43: "op heukelingen zetten", "op hopen zetten" en "op oppers zetten". Voor deze zes kaarten zijn ook dezelfde symbolen voor gelijke opgaven gebruikt. [N 14, 104 en 103 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 16, 3a; A 42, 20a, L 36, 1; L 38, 38a; monogr.]
I-3
|
| 32924 |
heukelingen spreiden |
uiteenbreien:
utɛ̄nbryi̯ǝ (Q197a Terlinden)
|
Het uiteengooien van de kleinste soort hoopjes, zodat ze verder kunnen drogen. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: heukelingen. ø...ŋ wijst op identieke antwoorden als in het lemma ''zwaden spreiden''.' [N 14, 105; JG 1a, 1b; A 34, 1; monogr.]
I-3
|