e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tessenderlo

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ijzel, bevroren neerslag ijzel: heizel (Tessenderlo), hijzel (Tessenderlo), ijsel (Tessenderlo), ps. omgespeld volgens IPA.  ēͅisəl (Tessenderlo) ijzel [ZND 36 (1941)] III-4-4
ijzelen ijzelen: het heizelt (Tessenderlo, ... ), hy(3)̄zelen (Tessenderlo, ... ), ps. omgespeld volgens IPA.  ēͅisəlt (Tessenderlo, ... ), hēͅzələn (Tessenderlo, ... ) ijzelen [ZND 01 (1922)], [ZND 36 (1941)] III-4-4
ijzeren deurtje voor het ovengat ovendeur: [oven]dø.i̯ǝr (Tessenderlo) Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b] I-6
ijzeren eg ijzeren [eg]: ē̜zǝr [eg] (Tessenderlo), ē̜zǝrǝ [eg] (Tessenderlo) De drie- of vierhoekige eg waarvan zowel het geraamte als de tanden van ijzer waren; zie afb. 55 en 56. Waar zulk een eg als onkruideg en/of als zaadeg diende, is vermeld in de betrokken lemmata verderop. De vorm die de ijzeren eg ter plaatse kon hebben, is hieronder voorgesteld door de tekens ‚àÜ en vierkant. Voor ''eg'' en ''eg'' zie men de toelichting bij het lemma ''eg''.' [JG 1a + 1b add.; N 11, 70 + 71 + 72 add.; N 11A, 161; N J, 10; A 13, 16b; monogr.] I-2
ijzeren gaffel, oogstgaffel gaffel: gafǝl (Tessenderlo) Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.] I-3
ijzeren haak aan de puthaak haak: haak (Tessenderlo), puthaak: pøthōͅk (Tessenderlo) [ZND 32 (1939)] I-7
ijzertje onder een schoen ijzer: eͅizərs (Tessenderlo), ijzer (Tessenderlo) ijzertje onder de schoen [blakei] [N 24 (1964)] III-1-3
illustratie illustratie (<fr.): illystrōͅsi (Tessenderlo) illustratie [ZND 01 (1922)] III-3-1
in beweging komen op gang komen: op gang komen (Tessenderlo) In beweging komen (op gang komen, (zich) roeren, bewegen) [N 108 (2001)] III-1-2
in de doodskist leggen kisten: kisten (Tessenderlo) een dode in de doodskist leggen [lichteren, kisten] [N 115 (2003)] III-2-2