| 26180 |
wervels |
wervels:
wɛrǝvǝls (K353p Tessenderlo)
|
De wervels waarmee de windborden op de roeden worden vastgezet. [N O, 4d; N O, 4c]
II-3
|
| 24399 |
wesp |
wesp:
wesp (K353p Tessenderlo),
wêsp (K353p Tessenderlo),
wespel:
wespel (K353p Tessenderlo)
|
wesp [Willems (1885)], [ZND 27 (1938)]
III-4-2
|
| 30848 |
wetsteen |
wetsteen:
wętstijǝn (K353p Tessenderlo),
wętstiǝn (K353p Tessenderlo)
|
De doorgaans in flauw-ovale punten uitlopende, platte korund (carborundum) steen van ongeveer 20-30 cm. lang, waarmee de zeis of de zicht gewet wordt in het veld. Zie de toelichting bij het lemma ''strekel'' en de algemene toelichting bij deze paragraaf. Daar het (oude) onderscheid tussen beide instrumenten (voornamelijk) in het materiaal lag, konden de opgaven met het element -steen hier worden ondergebracht. Niet altijd was de wetsteen van de industriële carborundum-steen vervaardigd. De zegsman van L 434 voegt toe dat de wetsteen gewoonlijk een stuk harde Naamse steen was; die van L 269 en Q 101 dat het een stuk leisteen was en soms gebruikte men een stuk dakpan (zie het betreffende woordtype). Aangaande het onderscheid tussen de kennelijk naast elkaar gebruikte wetsteen en cementen strekel, merkt de zegsman van L 313 nog op dat "de wetsteen korter (is) dan de cementen strekel en wordt gebruikt als de zeis te bot is om ze te wetten (sc. met de strekel) en nog te scherp om ze te haren". Zie verder de toelichting bij het lemma ''slijpbus''.' [N 18, 82; N 18, 80 add.; N 14, 131 add.; N 15 add.; JG 1a, 1b, 1d; A 4, 28f; A 23, 16II; L 20, 28f; Gwn 7, add.; monogr.] || De steen waarop de klompenmaker zijn avegaren en messen scherp maakt. [N 97, 20 add.; N 97, 18 add.]
I-3, II-12
|
| 31918 |
wetsteen, oliesteen |
leisteen:
lē̜stijǝn (K353p Tessenderlo),
oliesteen:
ølistijǝn (K353p Tessenderlo),
wetsteen:
wętstijǝn (K353p Tessenderlo)
|
Zachte slijpsteen in een houten blokje of doosje, die wordt gebruikt om de snede van een beitelblad te wetten. De wetsteen wordt voor het gebruik bevochtigd met olie, water of speeksel waardoor verhinderd wordt dat het beitelblad oververhit raakt en dat vrijkomende metaaldeeltjes de poriën van de steen verstoppen. Zie ook afb. 73. [N 53, 49b; N 53, 49d-g]
II-12
|
| 32360 |
wetstok |
streek:
strēk (K353p Tessenderlo)
|
De stok of lat met kerven waarmee de klompenmaker zijn avegaren en messen scherp maakt. [N 97, 16-17; monogr.]
II-12
|
| 32893 |
wetten met de strekel, strijken |
wetten:
wętǝ (K353p Tessenderlo)
|
De benamingen voor het wetten met de houten strekel, het strijken. Zie verder de algemene toelichting bij deze paragraaf en afbeelding 9, nummer 1. [JG 1a, 1b, 1d; monogr.]
I-3
|
| 32900 |
wetten met de wetsteen |
wetten:
wętǝ (K353p Tessenderlo)
|
Het scherpen van de zeis of de zicht met de wetsteen. Zie de algemene toelichting bij deze paragraaf en afbeelding 9, nummer 2. [JG 1a, 1b; add. uit: N 14, 131; N 18, 80; A 4, 28; A 14, 10; A 23, 16; monogr.]
I-3
|
| 24408 |
wezel |
muishondje:
moiəshunke (K353p Tessenderlo, ...
K353p Tessenderlo)
|
wezel [ZND 48 (1954)], [ZND 48 (1954)]
III-4-2
|
| 17864 |
wiebelen |
waggelen:
waggelen (K353p Tessenderlo)
|
Wiebelen: onvast heen en weer bewegen (wiebelen, kwikken, kwikkelen, wiegelen, waggelen) [N 108 (2001)]
III-1-2
|
| 33300 |
wieden, algemeen |
wieden:
wīǝ (K353p Tessenderlo)
|
Onkruid bestrijden in het algemeen, ongeacht de manier waarop of het gereedschap waarmee dat gebeurt. Vergelijk ook de meer specifieke handelingen in de andere lemmaɛs van deze paragraaf. De benamingen voor het object onkruid, dat in de woordtypen tussen haken is geplaatst, vindt men in het lemma Onkruid, Algemeen. [N 15, 2; N Q, 11b; JG 1a, 1b, 2c; A 47, 11b; L B2, 272; L 8, 92; S 43, Wi 39; monogr.; add. uit N 18, 8b; A 39, 1b]
I-5
|