e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Teuven

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
vorentrekker vorentrekker: vōrǝntrękǝr (Teuven) Het gereedschap, een soort hak met een pijlpuntig blad, om pootvoren te trekken. In sommige gevallen, zoals in lijst N 18, werd aan de zegslieden het gevraagde gereedschap alleen getoond op een tekening en werd hun gevraagd het stuk gereedschap te benoemen. In andere gevallen, zoals in lijst N 12 over de aardappelteelt, werd een stuk gereedschap omschreven en werd het doel aangegeven. De opgaven die deze verschillende vragen opgeleverd hebben zijn niet altijd eenduidig te onderscheiden. In dit geval van de vorentrekker blijkt uit de antwoorden dat men het gereedschap en met name de grotere exemplaren, ook kan gebruiken om aan te aarden. Zodoende lopen de termen van dit lemma gedeeltelijk parallel met die uit paragraaf 3. Zie derhalve ook de lemmaɛs Aardaardhak, Aanaardploeg en Aanaardhandploeg [N 18, 43; monogr.] I-5
vorst, het vriezen vrost: dər vrōͅs (Teuven) vorst, het vriezen [gevreur] [N 22 (1963)] III-4-4
vrachtwagen camion (fr.): p. 6: Een tegenstelling tussen Nederlands-Limburg en Belgisch-Limburg.  camion (Teuven) vrachtwagen III-3-1
vregelstok vregelstok: vręi̯ǝlštǫk (Teuven) De stok waarmee de vregelpaal wordt aangedraaid of waarmee het bindtouw als een knevel kan worden aangespannen; zie de toelichting en de afbeelding bij het lemma ''vregelpaal''. Voor enkele opgaven is niet vast te stellen of de lange vregelpaal of de korte vregelstok is bedoeld; ze staan achterin het lemma bijeen. [N 17, 14c; JG 1d, 2c; add. uit N 17, 140; monogr.] I-3
vriesweer bok: bok (Teuven), droog (weer): dryx (Teuven), gezond weer: gəzont wēͅr (Teuven), het vriest: t fryst (Teuven) vriezend weer, koud en droog [N 22 (1963)] III-4-4
vriezenx bakken: bakə (Teuven), vriezen: vrezə (Teuven) vriezen [bieberen, bikken] [N 22 (1963)] III-4-4
vrouwelijk kuiken hoentje: hø̄nšǝ (Teuven) [N 19, 41a; monogr.] I-12
vrouwelijk varken kriem: krēm (Teuven) Vrouwelijk varken. Ten aanzien van gelt wordt opgemerkt dat het synoniem is met zeug (L 416), dat het een vrouwelijk, niet gedreven varken is (L 312, 353), dat het een vrouwelijk varken is dat niet dient voor de kweek (L 282, 286, 313, 315, 316, 354, 355, 356) of juist wel voor de kweek is bestemd (K 278). Verder kan het een oud woord zijn voor de zeug (L 354, 355) en kan het op een gesneden, vrouwelijk varken duiden (L 312). Oorspronkelijk duidde gelt op het gecastreerde vrouwelijk varken. In de loop van deze eeuw is men gelt ook gaan gebruiken voor het vrouwelijk varken. [L 20, 4a; L 14, 13; L 3, 2a; JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c; A 4, 4c; Wi 9; NE 1, 12; NE 2.I.8; AGV K1; R XII, 46; Gwn 5, 11; N M, 22 add.; N C, add.; Vld.; monogr.] I-12
vrouwelijke hond, teef foeteltje: føtəlšə (Teuven) vrouwelijke hond [ZND 03 (1923)] III-2-1
vrouwelijke kip hoen: hōn (Teuven) De hen is het wijfje van het tamme huishoen. [N 19, 37; Wi 13; Wi 14; Wi 17; NE II, 10; Gwn 5, 14; A 11, 1c; A6, 1b; L 6, 20a; L 22, 22; L 28, 35; L 42, 5; L 33, 20; L 34, 12; L 34, 13; JG 1a, 1b; S 14; L 1a-m; Vld.; monogr.] I-12