| 27465 |
driepoot |
luie knecht:
lø̜i̯ǝ knɛxt (L374p Thorn)
|
Steun die onder de schoot van de kar gezet wordt en die gebruikt wordt bij het oogsten en eventueel bij het smeren van de as. Voor de woordtypes knecht, kracht, wip, krik en hun samenstellingen is er overlap met de benamingen voor de karwip (zie dat lemma in wld II.11), een hefboom die ook gebruikt wordt bij het smeren van de as. [N 17, 80; JG 1d]
I-13
|
| 33662 |
dries |
dries:
drēs (L374p Thorn),
gras:
grās (L374p Thorn),
groes:
grōs (L374p Thorn)
|
In onder andere de vragen N 14, 55 en L 19b, 3a is gevraagd naar de betekenis van dries. De antwoorden verschillen nogal van elkaar. De ene informant zegt dat dries een ø̄niet omheinde weiø̄ is, volgens de andere is dries een ø̄omheind stuk weilandø̄. De een noemt dries ø̄droge hoge weideø̄, de ander een ø̄laag stuk weilandø̄. Het kenmerk ø̄braakliggendø̄ scoort het hoogst. ø̄Met gras begroeidø̄ en ø̄onvruchtbareø̄ of ø̄minderwaardige grondø̄ zijn de daaropvolgende meest genoemde kenmerken. Op grond hiervan zou men dries als volgt kunnen defini√´ren: ø̄onvruchtbare, met gras begroeide grond die enige jaren braak ligt, voordat men ze bewerktø̄. Intussen kan men er wel schapen laten grazen. Van Dale (11de druk, blz. 661 s.v. dries) geeft als de eerste twee betekenissen ø̄braakliggende akkerø̄ en ø̄verarmd bouwland dat als (schapen)weide gebruikt wordtø̄. [N 14, 55; N 14, 52; N 14, 50a; N 14, 50b; N 6, 33b; L 19b, 3a; L 19b, 2aI; A 10, 4; Wi 15; RND 20; monogr.]
I-8
|
| 23811 |
drievuldigheidszondag |
drievuldigheidszondag:
drievuldigheidszondag (L374p Thorn)
|
De eerste zondag na Pinksteren, het feest van de H. Drieëenheid of Drievuldig-heid, Drievuldigheidszondag. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 18866 |
driftig |
giftig:
giftig (L374p Thorn),
kort aangelegd:
kort aangelagd (L374p Thorn)
|
vervuld van plotselinge woede of ongeduld [duftig, koppig, kort aangezet, haastig, krikkel] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 17939 |
driftig lopen |
hel lopen:
hel loupe (L374p Thorn)
|
lopen: driftig lopen [op ne staog loope] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 24939 |
drijfzand |
drijfzand:
driefzandtj (L374p Thorn),
driefzanjt (L374p Thorn)
|
drijfzand, met water verzadigd zand dat rustig ligt maar waarin alles wegzakt wat er druk op uitoefent [drijf, drift, vloei, papieren zolder] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 27354 |
drijven |
drijven:
drīvǝ (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Een mijngang of galerij langer maken. [N 95, 383; monogr.; Vwo 291]
II-5
|
| 29857 |
drijvers |
drijvers:
drī̄vǝrs (L374p Thorn),
rieken:
rē̜kǝ (L374p Thorn)
|
Messen en rieken die in de kleimolen ronddraaien en op deze wijze de klei snijden en mengen. [monogr.]
II-8
|
| 19575 |
drinkbeker |
beker:
bêêker (L374p Thorn)
|
drinkbeker, aarden of stenen ~; inventarisatie benamingen; betekenis/uitspraak [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 19726 |
drinkbus |
koffietuit:
kofitø̜jt (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Emma, Maurits]),
tuit:
tø̜̄jt (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits])
|
De blikken fles waarin men drank, meestal koffie, bewaart. De opgave "lutte" uit Q 121 is metaforisch gebruikt. Wanneer iemand die bijzonder veel dorst heeft een hele grote drinkbus meebrengt zegt men wel dat hij "eŋ lo̜t" (luchtkoker) heeft meegebracht (Lochtman pag. 76). [N 95, 52; monogr.; Vwo 127; Vwo 158; div.]
II-5
|