| 17759 |
mond (spotnamen) |
muil:
Plat.
moel (L374p Thorn)
|
Mond. Houd je mond toch [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 34207 |
mond- en klauwzeer |
mond- en klauwzeer:
monjtj ɛn klau̯wzēr (L374p Thorn),
monjtj ɛn klau̯ziǝr (L374p Thorn)
|
Een zeer besmettelijke ziekte, veroorzaakt dor een virus. De eerste verschijnselen zijn stijfheid, vermindering in de melk, hoge koorts, sterke speekselafscheiding. Daarna ontstaan er blaren op het slijmvlies van de mond en de tong, aan de spenen en tussen de klauwen. Ook inwendig kunnen blaren voorkomen. De grootste schade wordt veroorzaakt door allerlei bij- en naziekten zoals verwerpen bij drachtige dieren, zeer ernstige uierontstekingen, langdurige kreupelheden, klauwontstekingen en misvormingen van de klauwen, uitgebreide etteringen en longaandoeningen (Berns 1983, blz. 181). Zie ook het lemma ''mond- en klauwzeer'' in wbd I.3, blz. 484-486. De gegevens van A 48A, 21 zijn verwerkt in de aflevering over het kleinvee (wld I.12) in het lemma ''mond- en klauwzeer'' (1.1.7). [N 3A, 80a; monogr.] || Ziekte waarbij de mond en de klauwen van de varkens zijn aangetast; de dieren weigeren alle voedsel. Het is een besmettelijke ziekte. [N 76, 53; A 48a, 21; monogr.]
I-11, I-12
|
| 22684 |
mondharmonica |
monica:
moneka (L374p Thorn),
mōnikā (L374p Thorn)
|
Het muziekinstrument dat langs de mond op en neer bewogen wordt en waarop geluid gemaakt kan worden door blazen en zuigen [fiep, moelfiep, noeneke, mondharmonika, muziek]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 22681 |
mondstuk |
embouchure (fr.):
amezuur (L374p Thorn),
mondstuk:
mondstøͅk (L374p Thorn)
|
Het mondstuk van een muziekinstrument [ammezuur, hap]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 29458 |
mondstuk van de kleimolen |
mondstuk:
monjtstøk (L374p Thorn)
|
Opening onder in de kleimolen, waardoor de klei naar buiten werd gedrukt. In L 374 stond bij het mondstuk een arbeider, de zgn. klopper (klǫp\r), die telkens een stuk klei van de streng sneed en dit tot een bal klopte (Donkers, pag. 39). [monogr.]
II-8
|
| 25063 |
mondvol |
bof:
(voor brood).
bóf (L374p Thorn),
hap:
hap (L374p Thorn),
(voor vast eten).
hap (L374p Thorn),
slok:
(voor vloeistof).
slok (L374p Thorn)
|
de hoeveelheid vloeistof of voedsel die men in één keer in de mond kan nemen [mondvol, moffel] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 23222 |
monnik |
monnik:
monnik (L374p Thorn)
|
Een monnik [munnik]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24502 |
monnikskap |
monnikskap:
WLD
monnikskap (L374p Thorn),
paterskap:
idiosyncr.
paterskap (L374p Thorn)
|
Monnikskap (aconitum napellus). De bloemen zijn licht- of donkerblauw, soms ook wit of blauw met wit, groeien in dichte trossen. De wortel bestaat uit twee aaneen gegroeide bietvormige delen. De gehele plant is zeer vergiftig, voor de mens zelfs de honing [N 92 (1982)]
III-4-3
|
| 23440 |
monstrans |
monstrans (lat.):
monstrans (L374p Thorn, ...
L374p Thorn)
|
Een monstrans, een gouden of zilveren, meestal zonvormig vaatwerk waarin de H. Hostie ter aanbidding wordt uitgesteld. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 27686 |
monteur |
monteur:
montø̜̄r (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Vakman op de mijn die machines, leidingen en apparaten ineenzet en ook repareert. [N 95, 147]
II-5
|