| 27558 |
werken volgens een akkoord |
in akkoord werken:
en akoart werkǝ (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits])
|
Werken volgens een akkoord d.i. een hoeveelheid werk die door een groep mijnwerkers moet worden verricht om aan een basisloon te komen. [N 95, 910; monogr.]
II-5
|
| 18915 |
werklustig |
dapper:
dapper (L374p Thorn),
niks te veel:
niks te völ (L374p Thorn)
|
niet bang voor moeite [moedig, dapper] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 27637 |
werknummer |
penningnummer:
penningnummer (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
Het werknummer van de mijnwerker dat onder meer op zijn gereedschap, controlepenning en mijnlamp staat. Het nummer is ook van belang in verband met de loonlijst. [N 95, 987; monogr.]
II-5
|
| 27685 |
werkplaats |
werkplaats:
werkplāts (L374p Thorn
[(Maurits)]
[Maurits])
|
[N 95, 10]
II-5
|
| 24330 |
werpen van jongen |
jongen:
ideosyncr.
junge (L374p Thorn),
WLD
j’ónge (L374p Thorn)
|
Hoe noemt u een jong ter wereld brengen (jongen, moederen) [N 83 (1981)]
III-4-2
|
| 26297 |
wervel |
wervel:
wervǝl (L374p Thorn)
|
Blokje hout, dat draaibaar om een spijker op de kozijnstijl is aangebracht en dient om deuren van kastjes en schuurtjes gesloten te houden. In het gebied rond Weert werd het ook voor vensterluiken gebruikt. Zie ook 'Limburgs Idioticon', pag. 291, s.v. 'wölverke', het, ø̄Nachtslotje. 't Is de kantuitspraak van wervelke. Geh. St-Truiden.ø̄ [A 27, 32a-b; monogr.]
II-9
|
| 25135 |
wervelwind |
houwmouw:
houmouw (L374p Thorn),
mouwmannetje:
mouwmenke (L374p Thorn),
wervelwind:
wèrvelwintj (L374p Thorn),
Nb. wind = windj.
wervelwindj (L374p Thorn),
zandmannetje:
zandj menke (L374p Thorn)
|
wervelwind [SGV (1914)] || wervelwind [hauwmauw, remouw, hauw, ow, mouwmeuke, windroes] [N 22 (1963)]
III-4-4
|
| 24399 |
wesp |
wesp:
wisp (L374p Thorn, ...
L374p Thorn)
|
wesp [DC 09 (1940)], [SGV (1914)]
III-4-2
|
| 21704 |
wethouder, schepen |
wethouder:
wethoujer (L374p Thorn),
wethoujers (L374p Thorn)
|
het door de gemeenteraad gekozen lid van het dagelijks bestuur van een gemeente [wethouder, schepen] [N 90 (1982)]
III-3-1
|
| 30848 |
wetsteen |
slijpsteen:
slīpstęi̯n (L374p Thorn),
wetsteen:
wętstęi̯n (L374p Thorn)
|
De doorgaans in flauw-ovale punten uitlopende, platte korund (carborundum) steen van ongeveer 20-30 cm. lang, waarmee de zeis of de zicht gewet wordt in het veld. Zie de toelichting bij het lemma ''strekel'' en de algemene toelichting bij deze paragraaf. Daar het (oude) onderscheid tussen beide instrumenten (voornamelijk) in het materiaal lag, konden de opgaven met het element -steen hier worden ondergebracht. Niet altijd was de wetsteen van de industriële carborundum-steen vervaardigd. De zegsman van L 434 voegt toe dat de wetsteen gewoonlijk een stuk harde Naamse steen was; die van L 269 en Q 101 dat het een stuk leisteen was en soms gebruikte men een stuk dakpan (zie het betreffende woordtype). Aangaande het onderscheid tussen de kennelijk naast elkaar gebruikte wetsteen en cementen strekel, merkt de zegsman van L 313 nog op dat "de wetsteen korter (is) dan de cementen strekel en wordt gebruikt als de zeis te bot is om ze te wetten (sc. met de strekel) en nog te scherp om ze te haren". Zie verder de toelichting bij het lemma ''slijpbus''.' [N 18, 82; N 18, 80 add.; N 14, 131 add.; N 15 add.; JG 1a, 1b, 1d; A 4, 28f; A 23, 16II; L 20, 28f; Gwn 7, add.; monogr.]
I-3
|