| 32856 |
molshoop in het grasland |
moetwormshoop:
(mv mutwø̜rǝmshyǝp)
mutwø̜rǝmshuǝp (L245b Tienray),
molshoop:
(mv mǫlshȳǝp)
mǫlshūǝp (L245b Tienray)
|
Hoopje aarde, opgeworpen door een mol. Op de cultuurgronden en ook in het weiland zijn molshopen hinderlijk voor de boer, en hij zal proberen de mollen te vangen en de molshopen in het veld te verwijderen met de sleep (zie het lemma ''slepen'' in aflevering I.1.2, p. 175-176) of met een ander werktuig (zie het volgende lemma: ''molshopen verspreiden''). De benaming van de molshoop is vaak in het meervoud opgegeven. Daarom zijn bij de onderstaande woorden overal waar in de enquêtes door de informanten ook de meervoudsvormen zijn vermeld, deze hier ook opgenomen. In enkele streken worden de molshoop en de mol door hetzelfde woord benoemd. Daarom is in deze paragraaf ook het lemma ''mol'' opgenomen. De plaatsen waar de woorden voor mol en molshoop hetzelfde zijn, zijn hieronder gekenmerkt door het teken = bij de plaatscode; ze zijn in kaart 3, Mol, genoteerd.' [N 14, 80a; N 14, 81 add.; JG 1a, 1b, 1c; A 18, 12; L 1 a-m; L 1u, 165; L B2, 212; S 24, monogr.]
I-3
|
| 21598 |
mompelen |
knoeien:
WNT: knoeien, A.6) Knorren, grommen, morren, pruttelen.
knaoje (L245b Tienray)
|
binnensmonds mompelen, gezegd van iemand die kwade zin heeft [morren, mompelen, mommelen, mopperen] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 22684 |
mondharmonica |
mondmonica:
mondmonika (L245b Tienray)
|
Het muziekinstrument dat langs de mond op en neer bewogen wordt en waarop geluid gemaakt kan worden door blazen en zuigen [fiep, moelfiep, noeneke, mondharmonika, muziek]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 22681 |
mondstuk |
mondstuk:
moͅndstøk (L245b Tienray)
|
Het mondstuk van een muziekinstrument [ammezuur, hap]. [N 90 (1982)]
III-3-2
|
| 25063 |
mondvol |
mondvol:
móͅndvōl (L245b Tienray),
slok:
(bij inslikken).
slók (L245b Tienray)
|
de hoeveelheid vloeistof of voedsel die men in één keer in de mond kan nemen [mondvol, moffel] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 23222 |
monnik |
monnik:
monnik (L245b Tienray)
|
Een monnik [munnik]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 24502 |
monnikskap |
monnikskap:
± Veldeke uit Ned?
monnikskap (L245b Tienray)
|
Monnikskap (aconitum napellus). De bloemen zijn licht- of donkerblauw, soms ook wit of blauw met wit, groeien in dichte trossen. De wortel bestaat uit twee aaneen gegroeide bietvormige delen. De gehele plant is zeer vergiftig, voor de mens zelfs de honing [N 92 (1982)]
III-4-3
|
| 23440 |
monstrans |
monstrans (lat.):
monstrans (L245b Tienray)
|
Een monstrans, een gouden of zilveren, meestal zonvormig vaatwerk waarin de H. Hostie ter aanbidding wordt uitgesteld. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 25169 |
mooi, helder weer |
mooi weer:
moj weer zien (L245b Tienray)
|
mooi weer zijn, gezegd van het weer [weren] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 20521 |
moot vis |
stuk:
stuk (L245b Tienray)
|
moot; Hoe noemt U: Een snede vis (moot, mook) [N 80 (1980)]
III-2-3
|