e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Tungelroy

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
koude mist zure mot: zore moet (Tungelroy), zware mot: zwaore moet (Tungelroy) gure, koude mist [zoere mok] [N 22 (1963)] III-4-4
koude noordenwind, bijs zure wind: zoore windj (Tungelroy), (lett. zure wind).  eine zoôre wîndj (Tungelroy) gure, koude wind || koude noorderwind [bies] [N 22 (1963)] III-4-4
koudvuur koudvuur: kaodveur (Tungelroy), koudveur (Tungelroy), vuur: veur (Tungelroy) Koudvuur: versterf van weefsel of lichaamsdelen door afsluiting van de bloedtoevoer; gangreen (vuur). [N 84 (1981)] III-1-2
kous met knoopjes slobkous: slopkouse (Tungelroy, ... ) kousen met knoopjes die over de gewone kousen worden gedragen [slopkouse, sjlopehaoze, sjloebe] [N 24 (1964)] III-1-3
kous: algemeen hoos: Die hoos is hiëelemoal recht doa is gein mindering in ut bein (Tungelroy), hoos (Tungelroy, ... ), ut bein van die hoos id te kort (Tungelroy), n kousen]: hoos (Tungelroy, ... ) Die kous is helemaal recht, er zitten geen minderingen in het been. [DC 14A (1946)] || Het been van die kous is te kort. [DC 14A (1946)] || Hoe noemt men de kous (de lange beenbedekking van den mensch)? [DC 09 (1940)] || kous || kous, lange beenbekleding [haos, hous, sjtrump [N 24 (1964)] III-1-3
kousenband bindel: binjel (Tungelroy), hoosbindel: (hoos)binjel (Tungelroy), hoosbindjel (Tungelroy, ... ), onderbindel: òngerbinjel (Tungelroy) kousenband [N 07 (1961)] || kousenband om het bovenbeen [bendel, binjel haozebendel, ongerbinjel, kousenbendel] [N 24 (1964)] || kousenband, sjarretel III-1-3
kousenwol sajet: sajet (Tungelroy), sajt (Tungelroy) Wollen garen voor het breien van kousen (saai, sajet) [N 79 (1979)] III-1-3
kouter kouter: kǫu̯tǝr (Tungelroy) Het lange smalle mes dat (achter de voorschaar) aan de ploegboom is bevestigd en dat bij het ploegen de voor vertikaal afsnijdt. [N 11, 31.I.c; N 11A, 85b; JG 1a + 1b; A 26, 4a; L 1 a-m; L 28, 40; Lu 4, 4a; S 19; monogr.] I-1
kouwe drukte bohei (rh.): behei (Tungelroy), complimenten: kômplemente (Tungelroy), kabaal om niks: kebaal (om niks) (Tungelroy), laweit: leweit (Tungelroy), poeha: poeha (Tungelroy, ... ) drukte maken voor niets [N 85 (1981)] || drukte voor niets, kouwe drukte [bezwaai, pehaai, poehaai, behaai] [N 85 (1981)] || koude drukte, kapsones III-1-4
kozijn deurkozijn: dø̄r[kozijn] (Tungelroy), deurraam: dø̄rrām (Tungelroy), kozijn: kǝzīn (Tungelroy), raam: rām (Tungelroy), raamkozijn: rām[kozijn] (Tungelroy) Houten of metalen raamwerk, bestaande uit twee stijlen met een boven- en onderdorpel, waarin een deur of raam wordt aangebracht. In Q 113 zijn kozijnen pas kort in gebruik. Voorheen paste men een constructie toe die 'blindraam' of 'rabat' werd genoemd. Daarbij werd in de massief gemetselde muur een opening gelaten waarin later het deur- of raamkozijn werd geplaatst. Het houtwerk van zo'n blindraam werd door middel van de pleisterlaag vastgezet. De kozijnen die tegenwoordig worden gebruikt, zijn dikker dan het kozijn dat bij de blindramen gebruikelijk was. Zij steken aan de binnen- en aan de buitenkant verder naar voren en worden vastgezet met behulp van kozijnankers, die tussen de voegen van de beide spouwmuren worden gemetseld. In verband met deze verankering in het metselwerk wordt het kozijn van tevoren geplaatst (Lochtman, pag. 42). Zie ook het lemma 'Muurraam'. [N 32, 10a-c; N 55, 6a-c; monogr.; div.] II-9