| 30102 |
zwemstenen |
bleke steen:
blęjkǝ stęjn (L318b Tungelroy),
zwemstenen:
zwømstęjn (L318b Tungelroy)
|
Zwemstenen of drijfstenen zijn benamingen voor een zeer lichte kunststeen, vervaardigd uit puimsteengruis (bimszand) en hydraulische kalk. Het gruis wordt daartoe met ongeveer 1/9 van zijn gewicht aan waterkalk dooreengemengd. Dit mengsel wordt in ijzeren vormen geschept, beklopt en, van de vormen ontdaan, op rekken te drogen gezet. Na enige dagen worden de stenen op hopen gezet en na enige maanden zijn zij gereed voor gebruik. Zwemstenen worden hoofdzakelijk voor binnenwerk gebruikt en isoleren dankzij hun grote poreusheid goed warmte en geluid. 'Ytong' en 'Poriso' zijn merknamen. [N 30, 54e]
II-9
|
| 26688 |
zwengel van de handmolen |
zwingel:
zweŋǝl (L318b Tungelroy)
|
De zwengel in de vorm van een booromslag, eventueel voorzien van een houten handvat, waarmee men de bovenste molensteen van de van een maalstoel voorziene handmolen kan laten draaien; ook de zwengel van de eenvoudige handmolen. [N D, 15]
II-3
|
| 32841 |
zwenghout, spoorstok |
schei:
šęi̯ (L318b Tungelroy),
trekschei:
trękšęi̯ (L318b Tungelroy)
|
Het dwarshout waaraan van voren de strengen of trekkettingen van het paard bevestigd zijn en dat van achteren aan een akkerwerktuig (ploeg, eg, e.d.) gekoppeld is. Zie afb. 98. [JG 1b + 1c + 1d + 2c; JG 2b-4, 3; N 11, 34a; N 11A, 103 + 103e; N 17, 69a add.; L 34, 11 add.; L 49, 26 add.; A 30, 26 add.; G 1, 26 add.; div.; monogr.]
I-2
|
| 28506 |
zwerm |
bij:
bi (L318b Tungelroy)
|
Het geheel van bijen met koningin dat de korf of kast verlaat. Een zwerm bestaat doorgaans uit een koningin, 10- tot 20-duizend werkbijen en een paar honderd darren. Zij zullen een nieuwe woning gaan zoeken. [N 63, 29d; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 100; A 9, 6; monogr.]
II-6
|
| 24292 |
zwerm vogels |
troep:
troep (L318b Tungelroy),
vlucht:
vlucht (L318b Tungelroy),
zwerm:
zwerm (L318b Tungelroy)
|
groep bijeenhorende vogels (vlucht, klamp, krooi) [N 83 (1981)]
III-4-1
|
| 28505 |
zwermen |
zwermen:
zwɛrǝmǝ (L318b Tungelroy)
|
Het verlaten van korf of kast van een deel van het bijenvolk onder aanvoering van een koningin. Zij gaat een nieuw volk vormen. Een dag of acht, negen, voordat de nieuwe moer of koningin uit de koninginnecel komt, verdwijnt de oude moer met een deel van het volk. De moer wordt door de werkbijen wat meer voor het vliegen geschikt gemaakt door haar enorme legtempo wat te temperen. Dit doen ze door het eiwitrijke voedsel, dat de moer anders krijgt, wat te minderen. Het zware achterlijf slinkt dan in en de moer krijgt krachten om de vleugels te kunnen uitslaan of anders gezegd om te kunnen zwermen. [N 63, 29a; S 3; L 1a-m; JG 1a+1b; Ge 37, 99; monogr.]
II-6
|
| 18005 |
zweten |
zweten:
zweite (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy)
|
zweten [N 10a (1961)]
III-1-2
|
| 20689 |
zwezerik |
soepieten:
sepieten (L318b Tungelroy),
Syst. WBD
sepiete (L318b Tungelroy),
verstand:
Syst. WBD
verstandj (L318b Tungelroy),
zwezerik:
Syst. WBD
zwezerik (L318b Tungelroy)
|
Gekookte hersens (frikkedellen, sepieten?) [N 16 (1962)] || Zwezerik (sepieten?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 30066 |
zwiepingen |
profiellatten:
profillatǝ (L318b Tungelroy),
stellatten:
stɛllatǝ (L318b Tungelroy)
|
De houten latten waarmee het profiel loodrecht wordt vastgezet. Zie ook afb. 28. [N 31, 7b; monogr.]
II-9
|
| 19301 |
zwoegen |
ploeteren:
ploetere (L318b Tungelroy, ...
L318b Tungelroy),
poejakken:
pōējakke (L318b Tungelroy),
wroeten:
wraute (L318b Tungelroy),
zich uitsloven:
oetslove (L318b Tungelroy),
zich oetslove (L318b Tungelroy),
zich weren:
zich were (L318b Tungelroy)
|
hard werken [zwoegen, wroeten, adammen, muiken, ploeteren, trimmen, porren] [N 85 (1981)] || zich bijzonder inspannen, erg veel moeite doen [zich weren, zich uitsloven, weerbieden] [N 85 (1981)]
III-1-4
|