| 33820 |
weerstand biedend |
(een) wrede:
vriǝ (Q112b Ubachsberg)
|
Hard in de bek, minder gevoelig voor de toom. Het paard verzet zich tegen het trekken, vooral bij het begin van een nieuw of lang niet gedaan werk, of als het hard moet trekken. [N 8, 64e]
I-9
|
| 23708 |
weesgegroet |
weesgegroet:
weesgegroet (Q112b Ubachsberg)
|
Het gebed "Weesgegroet Maria", "Ave Maria", groetenis [jejruust zais(t) de Maria]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
| 33663 |
wei |
wei:
wei̯ (Q112b Ubachsberg),
węi̯ (Q112b Ubachsberg, ...
Q112b Ubachsberg)
|
Dunne, zoete vloeistof die, na de afscheiding van de kaasstof, van de melk overblijft. [L 27, 30 en 31; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 7, 15, 27 en 28; L 2, 7; A 9, 15a en 15b; S 15; Ge 22, 65 en 128; monogr.] || In het algemeen een stuk weiland of grasweide waar het vee graast. Bedoeld is een niet-omheinde weide. [N 14, 50a; N 14, 50b; N 5AøIIŋ, 76d; N 5AøIIŋ, 76e; N M 4a; L 19B, 2a!; L A2, 430; L 4, 40; L 32, 45; JG 1b, 1d, 2c; A 10, 3; A 3, 40; RND 20; Wi 4; R; S 43; Vld.; N 14, 129 add.; monogr.]
I-11, I-8
|
| 33658 |
weiland in het algemeen |
waas:
wās (Q112b Ubachsberg),
wei:
węi̯ (Q112b Ubachsberg)
|
Het totaal aan grasland waarop men de koeien kan laten grazen en waarop men kan hooien. [N 6, 33b; N P, 5; N 14, 50a; S 43; RND 20; A 10, 3; A 10, 4; monogr.]
I-8
|
| 32744 |
wendakkerhoeken |
oordeinden:
[oord]˱ęŋ (Q112b Ubachsberg),
ǭrt˱ęŋǝ (Q112b Ubachsberg)
|
Bij het ploegen van de keerstrook of wendakker blijft, behalve als men na elke voor bij het keren de ploeg terugtrekt en aan de kant inzet, aan beide zijden van de wendakker een vierkant of rechthoekig keerstrookje over, dat thans vaak onbewerkt blijft, maar vroeger veelal met de schop (soms met de riek) werd omgewerkt. Een enkele keer diende het voor een ander gewas dan op de rest van de akker verbouwd werd. [N 11, 50b; N 11A, 125c; A 33, 7; N P, 1]
I-1
|
| 17597 |
wenkbrauw |
oogsbrauw:
Mv.
oogsbroawe (Q112b Ubachsberg)
|
wenkbrauw [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 21485 |
werk (zn) |
werk:
werk (Q112b Ubachsberg)
|
werk; ben je klaar met je -? [DC 03 (1934)]
III-3-1
|
| 21486 |
werkdag |
werkeldag:
werkeldaagse kleier (Q112b Ubachsberg)
|
De kleren die men in de week draagt. [DC 62 (1987)]
III-3-1
|
| 24330 |
werpen van jongen |
jongen:
jonge (Q112b Ubachsberg),
WLD
jôngə (Q112b Ubachsberg)
|
Hoe noemt u een jong ter wereld brengen (jongen, moederen) [N 83 (1981)]
III-4-2
|
| 26297 |
wervel |
wervel:
wervǝl (Q112b Ubachsberg)
|
Blokje hout, dat draaibaar om een spijker op de kozijnstijl is aangebracht en dient om deuren van kastjes en schuurtjes gesloten te houden. In het gebied rond Weert werd het ook voor vensterluiken gebruikt. Zie ook 'Limburgs Idioticon', pag. 291, s.v. 'wölverke', het, ø̄Nachtslotje. 't Is de kantuitspraak van wervelke. Geh. St-Truiden.ø̄ [A 27, 32a-b; monogr.]
II-9
|