| 26051 |
berrie |
ber(ri)g:
bø̜rx (Q097p Ulestraten),
karboom:
karbǫu̯m (Q097p Ulestraten),
voorboom:
(mv)
vø̄rbø̜i̯m (Q097p Ulestraten)
|
Elk van de twee bomen van de hoog- en stortkar waartussen het paard gespannen werd. De berries van de hoogkar verschillen essentieel van die van de stortkar: bij de eerste lopen de berries onder de hele bak door en maken ze er deel van uit (de zijwanden worden erop vastgezet), terwijl bij de tweede de berries tot halverwege de bak lopen en een aparte constructie vormen waarop de bak rust. Hierdoor kan de bak van de stortkar kippen, terwijl de berries op hun plaats blijven. Wanneer de bak van de hoogkar echter gekipt moet worden, gaat het hele voorstel van de kar omhoog. [N 17, 16 + 50b; N G, 54b + 64b; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2c; L 32, 63; L 34, 10; A 27, 20; Lu 5, 20]
I-13
|
| 33443 |
beschermstenen of -palen |
schamppalen:
(enk)
šamppǭl (Q097p Ulestraten)
|
Beschermstenen van natuursteen of dikke houten beschermpalen (soms ook wel van ijzer) worden geplaatst schuin tegen zijkanten van poorten en tegen hoeken van muren of tegen brugleuningen om beschadigingen door voertuigen te voorkomen. Bij boerderijen komen ze vooral voor aan schuurpoorten en ingangspoorten (van de gesloten hoeve). Soms dienen de stenen of palen ook als steun voor de muur waartegen ze rusten. Meervoudige opgaven benoemen de beide beschermstenen of -palen aan weerskanten van een opening. Zie ook afbeelding 18.a bij het lemma "poort" (4.1.1). [N 4A, 43a; monogr.; add. uit N 4A, 42f]
I-6
|
| 20522 |
beschimmeld |
beschimmeld:
bəsjummelt (Q097p Ulestraten)
|
beschimmeld; Hoe noemt U: Met schimmel bedekt, gezegd van een brood [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20540 |
beschimmelen |
schimmelen:
sjummələ (Q097p Ulestraten)
|
Hoe noemt U: Werken van het brood, zodat het schimmelt (spinnen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 20790 |
beschuit |
beschuit:
besjuut (Q097p Ulestraten)
|
de beschuit [N 29 (1967)]
III-2-3
|
| 20416 |
beschuit met muisjes |
beschuiten met muizenkeutelen:
beschuute met moezekeutele (Q097p Ulestraten, ...
Q097p Ulestraten)
|
Beschuiten met muisjes [N 16 (1962)]
III-2-2, III-2-3
|
| 20711 |
beschuitbol |
brioche):
brioš (Q097p Ulestraten)
|
[N 29, 61; N 29, 60]
II-1
|
| 25631 |
beschuitdeeg |
beschuitedeeg:
bǝšȳtǝdęjx (Q097p Ulestraten)
|
[N 29, 58]
II-1
|
| 25633 |
beschuitdoppen |
beschuitdoppen:
bǝšȳtdǫpǝ (Q097p Ulestraten)
|
De vormen die bij het opbollen van beschuitdeeg gebruikt worden. [N 29, 59b; N 29, 59a]
II-1
|
| 25628 |
beschuitmeel |
patentbloem:
patɛntblōm (Q097p Ulestraten)
|
Meel voor het bereiden van beschuitdeeg. Momenteel wordt hier het beste meel voor gebruikt, vroeger wel eens tarwe- of griesmeel. [N 29, 57a]
II-1
|