e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... dialect=Q101p plaats=Valkenburg

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
leep, doortrapt doortrapt: doortrap (Valkenburg), laag: lèèg (Valkenburg), loos: loàs (Valkenburg), schlau (du.): sjlauw (Valkenburg) leep [SGV (1914)] || zeer bedreven in het kwaad of in het kwaaddoen en daarbij zeer sluw [slim, glad, hel, leep, doortrapt] [N 85 (1981)] III-1-4
leerlooier leerlooier: lę̄rlø̜ǝr (Valkenburg) Persoon die huiden bereidt tot leer door looiing. [S 22; monogr.] II-10
leerrede preek: de praek (Valkenburg) Een leerrede, een tekstverklarende preek, homilie. [N 96B (1989)] III-3-3
leest leest: lęjs (Valkenburg) De pasvorm, meestal van beukenhout, waaraan men de schoenen maakt. "De leest waarop de schoen gemaakt wordt, moet als het ware net een afgietsel zijn van de voet, en voor wat de stand aangaat, geschikt zijn volgens de hoogte der hiel waarvoor hij zal gebruikt worden" (Dierick, pag. 7). [N 60, 185a; N 60, 244a; L 1a-m; L 30, 8; S; monogr.] II-10
leeuw leeuw: lièf (Valkenburg), ənə léiw (Valkenburg), ənə léiəw (Valkenburg) leeuw [SGV (1914)] || Leeuw. [ZND 30 (1939)] III-3-2
leewater leewater: lēwātǝr (Valkenburg) Gewrichtsontsteking bij veulens - ook bij kalveren en hoenders -, door een vochtophoping, veroorzaakt door een besmetting die bij veulens vooral via een navelwond binnendringt. [A 48A, 12c; N 8, 90m en 90n; monogr.] I-9
lege eerste koe leeg rind: lēx rent (Valkenburg), mestkoe: mes[koe] (Valkenburg) Jong rund dat eenmaal heeft gekalfd, maar dat daarna niet meer drachtig wil worden of waarmee men niet verder wil fokken. Zie voor de fonetische documentatie van (koe) het lemma ''koe'' (3.3.1). [N 3A, 25b; N C, 15; monogr.] I-11
legerkelder lagerkelder: lāgǝrkęldǝr (Valkenburg) De ruimte waarin de nagisting plaatsvindt. De invuller uit P 180 merkt op dat de "bewaarplakken" zich in de kelder bevonden. [N 35, 86; monogr.] II-2
legervat lagervat: (mv.)  lāgǝrvātǝ (Valkenburg) Het vat of de ton waarin de nagisting plaatsvindt. Volgens de zegsman uit L 210 had zo''n ton een inhoud van 140 liter. [N 35, 73; monogr.] II-2
leggen leggen: lègge (Valkenburg) leggen [SGV (1914)] III-1-2