29111 |
keren |
keren:
kięrǝ (Q101p Valkenburg),
omdraaien:
ømdrēǝ (Q101p Valkenburg)
|
Als men heen en weer ploegt, moet men aan het einde van iedere voor het (de) paard(en) met de ploeg laten draaien, om langs de juist geploegde voor verder te ploegen. Bij de modernere wentelploegen wordt bij het draaien het dubbele ploeglichaam omgekeerd. Bij de oude keerploeg moest men bij het keren het riester en gewoonlijk ook het kouter omzetten. [N 11, 63; N 11A, 98f + 98g + 123c; JG 1a; div.; monogr.] || Omkeren van de stof van een oud kledingstuk, zodat het er weer fatsoenlijk uitziet. In L 27, 74 is gevraagd naar het keren van een jas. [N 59, 190b; N 62, 21a; L 27, 74; MW]
I-1, II-7
|
23214 |
kerk |
kerk:
he waor te vreug in de kĕrĕk (Q101p Valkenburg),
he waor te vreug in de kirk (Q101p Valkenburg),
hè waor te vreug in de kirrek (Q101p Valkenburg),
kirk (Q101p Valkenburg),
kèrrek (Q101p Valkenburg),
te vreug in de kerk (Q101p Valkenburg)
|
De kerk, het kerkgebouw [kèrk, krèk, kirk, kirch]. [N 96A (1989)] || kerk [SGV (1914)] || te vroeg in de kerk zijn [N 08 (1961)]
III-3-3
|
23368 |
kerkbank |
bank:
bank (Q101p Valkenburg)
|
Één zon bank. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23366 |
kerkbanken |
banken:
benk (Q101p Valkenburg)
|
De banken in de kerk, de kerkbanken meervoud. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23347 |
kerkdeur |
kerkdeur:
kèrrekdeur (Q101p Valkenburg)
|
De grote deur, de hoofdingang van de kerk [lijkdeur, kerkdeur, kirchduër]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23302 |
kerkgang |
kerkengang:
kèrkegangk (Q101p Valkenburg)
|
De eerste gang naar de kerk die de moeder deed na de bevalling, kerkgang [kèrkegank, kirchejank?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
23576 |
kerkgezang |
zang:
zank (Q101p Valkenburg)
|
Een gezang, zang [jezank?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|
20256 |
kerkhof |
kerkhof:
kerkef (Q101p Valkenburg, ...
Q101p Valkenburg),
kerkhoof (Q101p Valkenburg),
kirkef (Q101p Valkenburg),
kirkhof (Q101p Valkenburg),
kirkuf (Q101p Valkenburg),
kirköf (Q101p Valkenburg),
kèrrekef (Q101p Valkenburg),
kèrrekhof (Q101p Valkenburg)
|
De begraafplaats rondom bij de kerk [de/het kerkhof,-hoof,kirkef?]. [N 96A (1989)] || Kerkhof [kirkuf, doeje kirkuf]. [N 06 (1960)]
III-3-3
|
23298 |
kerkklok |
luiklok:
loewklok (Q101p Valkenburg),
trumpje:
tumpke (Q101p Valkenburg)
|
Een klok, luiklok [bimmel, bom?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
23460 |
kerkklokken |
luiklokken:
loewklokke (Q101p Valkenburg)
|
De klokken meervoud. [N 96A (1989)]
III-3-3
|