e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Valkenburg

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
regenpijpen pijpen: piepe (Valkenburg) regenbroek die uit twee delen bestaat [piepe, reegenpiepe] [N 23 (1964)] III-1-3
regenworm haarworm: haorwurm (Valkenburg), piering: peerink (Valkenburg, ... ), eigen spellingsysteem  pierink (Valkenburg), worm: eigen spellingsysteem  ĕne wörrem (Valkenburg) dauwworm || pier [SGV (1914)] || pier, aardworm [SGV (1914)] || regenworm, aardwom, bekende paarskleurige worm die bij spitten en ploeten of bij regen voor de dag komt [pier, pieroas, piering, pierewörm, dauwworm] [N 26 (1964)] || worm in het algemeen [pier, piering, pierik] [N 26 (1964)] III-4-2
reiken naar reiken naar: nao get reike (Valkenburg), reike (Valkenburg, ... ), rekken (Valkenburg) grijpen naar iets [naar iets raome] [N 10a (1961)] || reiken, met de handen naar iets reiken [iest beraome] [N 10 (1961)] III-1-2
reiskoffer koffer: kòffer (Valkenburg), Karte 365.  koffer (Valkenburg) koffer [SGV (1914)] || Reisekoffer III-3-1
rekening rekening: ein rêkening sjikke (Valkenburg) rekening [een ~ sturen] [SGV (1914)] III-3-1
relikwie relikwien: rillekwieje (Valkenburg) De vereerde overblijfselen van heiligen of zaken die met Christus, Maria of een heilige in aanraking zijn geweest, relieken, relikwieën. [N 96A (1989)] III-3-3
relikwiekastje relikwieschrank: rillekwiesjrank (Valkenburg) Het kastje waarin relikwieën bewaard worden, reliekschrijn. [N 96A (1989)] III-3-3
rem van de wagen mechaniek: mekǝnek (Valkenburg) De rem komt vrijwel alleen voor bij de wagen. Er bestaan verschillende systemen. Essentieel hierbij is echter dat steeds een remblok tegen de rond de velg van het wiel bevestigde metalen band kan schuren. De informant van Q 099q vermeldt het volgende: "Vroeger werd de rem door middel van een zwengel aangedraaid. Thans wordt de rem in werking gesteld door een ijzeren hefboom. Deze ijzeren staaf heeft aan het losse uiteinde een ketting, die vastgemaakt wordt aan een haak, welke zich bevindt aan de zijkant van de karbak. Het is dus een vereenvoudiging, de zwengel is vervangen door een hefboom.". De respondent van P 48 omschrijft de wagenrem als een "blok met ketting aan as om te remmen. [N 17, 40 + 44j + 49 + 50b + 99 + add; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2c; monogr.] I-13
rente interest: intres (Valkenburg), rente: rente (Valkenburg), rènte (Valkenburg) rente [SGV (1914)] || Rente [intrest?] [N 21 (1963)] III-3-1
rentenier rentenier: rènteneer (Valkenburg) rentenier [SGV (1914)] III-3-1