17554 |
mager |
mager:
mager (L271p Venlo, ...
L271p Venlo,
L271p Venlo),
magər (L271p Venlo),
máger (L271p Venlo),
schraal:
schraal (L271p Venlo),
schraol (L271p Venlo, ...
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo)
|
mager [schrepel, schraal] [N 10 (1961)] || mager; Hoe noemt U: Mager, niet vet, gezegd van voedsel (schraal, schrekel) [N 80 (1980)]
III-1-1, III-2-3
|
34128 |
mager kalf |
haasje:
hē̜skǝ (L271p Venlo),
mager kalfje:
māgǝr kɛlfkǝ (L271p Venlo)
|
[N 3A, 147b]
I-11
|
33830 |
mager paard |
kapstok:
kapstǫk (L271p Venlo)
|
[N 8, 62m]
I-9
|
17555 |
mager worden |
afnemen:
ááfneemə (L271p Venlo),
afslanken:
aafslanke (L271p Venlo),
krimpen:
krumpe (L271p Venlo),
krumpen (L271p Venlo),
slinken:
slinke (L271p Venlo)
|
Mager worden: in omvang en gewicht afnemen (afslekkeren, krimpen, slinken). [N 84 (1981)]
III-1-1
|
34127 |
magere koe |
schraag:
sxrāx (L271p Venlo)
|
[N 3A, 147a]
I-11
|
32984 |
mais |
maïs:
męi̯s (L271p Venlo)
|
Zea mays L. Hoogopschietende graansoort met bloeikolven. Vroeger (in Q 14 wordt gepreciseerd: "vóór 1915") alleen als kippevoer bekend; maar de laatste decennia hoe langer hoe meer geteeld als veevoeder. Maïs wordt tegenwoordig op rijen gezet met een afstand van ongeveer 50 cm. Turkentarwe (naar de vreemde herkomst) was de oude en vrij algemene Zuidnederlandse benaming die door het veel kortere maïs verdrongen werd. Het type korentjestarwe, lett. "korreltjes-tarwe", dial. ''kurkentarwe'', is wel een volksetymologie van turkentarwe; in de veelvuldig voorkomende doubletten verschilt alleen de eerste medeklinker. De Vorsense opgave pǝtruk komt uit het Waalse peûs d''trouc'' (pois de Turc), "erwt uit Turkije". Zie afbeelding 1, g.' [N P, 22; JG 1a, 1b; L lijst graangewassen, 4; monogr.; add. uit N 15, 1b]
I-4
|
33025 |
mais oogsten |
plukken:
plø̜kǝ (L271p Venlo)
|
De maïskolven van de planten aftrekken. Het object van de handeling is steeds maïs -vergelijk het lemma ''mais'', 1.2.12- of maïskolven -vergelijk het lemma ''maiskolf'', 1.3.9-.' [N Q, 21; monogr.]
I-4
|
32994 |
maiskolf |
kolf:
kǫlǝf (L271p Venlo)
|
Het vruchtbeginsel van de maïsplant. In L 269a wordt het vrouwelijk vruchtbeginsel (kolf) anders benoemd dan het mannelijk beginsel (aar). Zie afbeelding 1, g, 1. [N Q, 20; monogr.]
I-4
|
33822 |
mak |
mak:
mak (L271p Venlo),
zinnig:
zenex (L271p Venlo)
|
Gezegd van een zachtaardig, gewillig paard. [JG 1a; N 8, 64i en 64j]
I-9
|
19110 |
maken |
maken:
make (L271p Venlo, ...
L271p Venlo),
make(n) (L271p Venlo)
|
maken [DC 02 (1932)]
III-1-4
|