e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Venlo

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
schenkkan karaf: keraf (Venlo), kraf (Venlo, ... ), Verklw. krefke  kraf (Venlo) karaf || karaf in het algemeen [N 20 (zj)] III-2-1
schepkorf schepkorf: sxø̜pkø̜rf (Venlo) Klein, breed korfje zonder vlieggat waarmee men de zwerm vangt. In de kop is meestal een stalen ring of een touwtje bevestigd waar de duim door gestoken kan worden en waarmee het korfje eventueel aan een tak gehangen kan worden. [N 63, 84b; N 63, 3g; N 63, 2b; monogr.] II-6
scheren scheren: schaere (Venlo, ... ) scheren [DC 38 (1964)] III-1-3
scherp de waarheid zeggen de jas uitvegen: de jas oet vaege (Venlo), de mantel vegen: də mántəl véégə (Venlo), uitfoeteren: oêtfoetere (Venlo) iemand scherp de waarheid zeggen [blijspeten, uitschijten, bijvegen, uitmesten] [N 85 (1981)] III-3-1
scherp eggen diep [eggen]: dēp (Venlo), scherp [eggen]: sxɛrǝp (Venlo) Werken met een eg die "scherp" is aangespannen. De tanden van de eg staan dan schuin naar voren gericht en gaan dientengevolge diep door de grond heen. Zie afb. 69. De termen zijn primair van toepassing op het werk met de oude houten eg die schuingeplaatste tanden had. In streken waar men gezien de grondsoort met één egtype kon volstaan en bij de bestrijding van onkruid uitsluitend of voornamelijk scherp egde, kan voor "scherp eggen" en "onkruid uiteggen" dezelfde term in gebruik zijn (geweest). Voor het werkwoordelijk deel eggen en de weglating daarvan bij de varianten, zien men de toelichting bij het lemma ''eggen''.' [JG 1a + 1b add.; N 11A, 173a; N P, 15a; monogr.] I-2
scherp inhebben (het) scherp inhebben: ǝt sxɛrp enhø̜bǝ (Venlo) Spijsverteringsstoornis die ontstaat doordat de koeien met het voedsel scherpe voorwerpen als stukjes ijzerdraad, spijkers en spelden opnemen. Wanneer deze scherpe voorwerpen in de netmaag terechtkomen, kan er een ernstige spijsverteringsstoornis ontstaan. De dieren herkauwen niet meer, nemen geen voedsel meer op en hebben een lichte trommelzucht. Omdat de netmaag slechts door het middenrif van het hart en hartenzakje gescheiden is, kunnen scherpe voorwerpen gemakkelijk daar terechtkomen. Ze veroorzaken dan een ernstige etterige ontsteking die kan leiden tot de dood van het dier. Zie ook het lemma ''scherp inhebben (ijzer)'' in wbd I.3, blz. 471-472. [N 3A, 93; A 48A, 53] I-11
scherp kijken kijken: kieke (Venlo), kièke (Venlo) kijken: scherp kijken [miere, blieke] [N 10 (1961)] III-1-1
scherp luisteren een en al oor zijn: ein én àl ōēr zīēn (Venlo), goed horen: good hure (Venlo), scherp luisteren: scherp luustere (Venlo) [N 84 (1981)] III-1-1
scherp staan scherp staan: sxɛrp stǭn (Venlo) Spits toelopen van de raat of raten tijdens het bouwen. De uiteinden van de raten zijn wigvormig. Het scherp staan is een teken dat de jonge raat nog verlengd wordt. [N 63, 16c] II-6
scherp, snede het scherp: scherp (Venlo), snit: snit (Venlo) De snijkant van een mes (snee, scherp, waad) [N 79 (1979)] III-2-1