| 33645 |
akker |
land:
lānt (L214p Wanssum),
plak:
plak (L214p Wanssum),
veld:
vɛlt (L214p Wanssum)
|
Met het begrip ɛakkerɛ wordt in dit lemma bedoeld een bepaald begrensd stuk akkerland of bouwland. Veel respondenten uit Belgisch Limburg beschouwen perceel als een notariswoord. De woordtypen tarweland, haverland, bietenland, korenveld en koren duiden op een stuk land waarop een bepaald gewas wordt verbouwd.' [N 27, 2a; N 11, 1b; A 11, 4; A 3, 40; JG 1a, 1b, 1d; L 37, 11b; L 19b, 1a; Vld.; monogr.]
I-8
|
| 24866 |
akkerdistel, distel |
distel:
diestel (L214p Wanssum)
|
distel
III-4-3
|
| 33655 |
akkergrens, grensvoor |
gescheid (zelfst.nw.):
gǝsxęi̯t (L214p Wanssum),
schei (zelfst.nw.):
sxęi̯ (L214p Wanssum),
voor:
[voor] (L214p Wanssum)
|
De grens tussen twee afzonderlijke akkers in de vorm van een diepe voor die met de ploeg getrokken wordt. Zie voor de fonetische documentatie van de woorddelen øvoorŋ resp. øvoordŋ het lemma ɛploegvoorɛ (wld I.1, blz. 105-106).' [N 11, 56; N 11A, 120; JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2c; L B2, 268; L 24, 27; L 41, 24; monogr.]
I-8
|
| 32837 |
akkersleep, weidesleep |
sleep:
slęi̯p (L214p Wanssum),
weie(n)sleep:
węi̯ǝ[sleep] (L214p Wanssum)
|
Het toestel of werktuig waarmee men de akker en/of de weide sleept. Behalve de sleeptypen die door de afb. 89 t/m 95 worden voorgesteld, werd ook de omgekeerde eg als sleep gebruikt. Zo nodig verzwaarde men die met graszoden, een zak aarde of iets dergelijks. Vaak werd de sleepeg voorzien van berkenrijs, doorn- of braamtakken of prikkeldraad. Men kon deze tussen de egbalken door vlechten, onder de eg vastbinden of achter aan de eg bevestigen. Zulk een sleep gebruikte men vooral om pas gezaaid spurrie-, klaver-en graszaad slepend in de grond te brengen. Soms werd er ook een tarwe- of een aardappelveld mee bewerkt. De omgekeerde eg kon - al dan niet voorzien van rijshout e.d. - ook als weidesleep dienen, voor het slechten van molshopen, het fijner uitsmeren van verspreide mest en ter bestrijding van mosvorming. Men sleepte de akker of de weide soms ook wel met een grote bos berken- of andere takken, die men van voren bijeenbond of - gespreid - tussen twee balken klemde. Voor het ''sleep''-gedeelte van varianten verderop in het lemma zie men het simplex sleep aan het begin. In het lemma ''eg'' vindt men de waarde van het woord(deel ''eg'' resp. ''eg'' verklaard. [JG 1a+ 1b+ 1c+ 1d; N 11, 85; N 11A, 179 + 181b + c; N 14, 81; N 18, 22; N 27, 1a add.; N J, 10; N P, 17 + 18; N Q, 17; A 13, 16b; A 40, 10a + b; div.; monogr.]
I-2
|
| 23195 |
allerheiligen |
allerheiligen:
allerheilige (L214p Wanssum),
Allerhellige (L214p Wanssum),
allerhèllige (L214p Wanssum)
|
Allerheiligen. [N 06 (1960)]
III-3-3
|
| 23196 |
allerzielen |
allerzielen:
allerziele (L214p Wanssum, ...
L214p Wanssum),
Allerzīēle (L214p Wanssum)
|
Allerzielen. [N 06 (1960)]
III-3-3
|
| 24520 |
alsem |
els:
vooral bekend in drankjes
ēls (L214p Wanssum)
|
alsem, plant
III-4-3
|
| 24297 |
alver |
avel:
avel (L214p Wanssum)
|
vorentje, karpertje (witvis)
III-4-2
|
| 22124 |
andere middelen om een duif binnen te lokken |
met het voeder rammelen:
Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook bijlagevellen met (eventuele) aanvullingen en diverse toelichtingen.
mit ’t voer rammele (L214p Wanssum)
|
Kent U nog andere middelen om de duif binnen te lokken? bijv. met graan in doos schudden. Hoe heet dat? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 25102 |
andere soorten regen |
avondsregen:
avondregen
āōvesrège (L214p Wanssum)
|
regen die aanhoudt tot de avond
III-4-4
|