e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Waubach

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kolenkraan kolenkraan: kōǝlǝkrān (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Maurits]) [N 95, 37] II-5
kolenlaadstation kolenplei: kōǝlǝplę.j (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]), verlading: vǝrlādeŋ (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Wilhelmina]) Het woordtype "kade" (Q 7) duidt op een punt waar kolen in schepen worden overgeladen en "bascule" (Q 7) op een laadpunt voor treinen. [N 95, 32] II-5
kolenschop kolenschup: koalesjup (Waubach), kooëleschup (Waubach), panneschup: panǝšøp (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale, Wilhelmina]), platschup: platšøp (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]) Hoe noemt u het werktuig om kolen enz. langs het keldergat in te doen (breed en aan een zijde afgerond)? (schop, troefel, kolenschup) [N 104 (2000)] || Schop, bestaande uit een korte steel met kruk en een betrekkelijk groot blad. Met dit type schop worden de losgemaakte kolen op de transportband of de schudgoot geschept. Door de onduidelijke vraagstelling van vraag N 95, 751 ("Hoe noemt u een platte schop?") en vraag N 95, 752 ("Hoe noemt u een panneschop?") is een aantal opgaven uit dit lemma mogelijkerwijs ook van toepassing op de steenschop. De composita waarvan het eerste lid verwijst naar een steenschop zijn bijeengeplaatst in het lemma Steenschop. [N 95, 752; N 95, 751; monogr.] II-5, III-2-1
kolenslik slam: šlām (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Winterslag, Waterschei]) Nat kolenstof of kolengruis, gebruikt als brandstof. [N 95, 466; monogr.; Vwo 689; Vwo 709; Vwo 715] II-5
kolenstof kolenstub: kō̜lǝštøp (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Julia]) Grof of fijn stof afkomstig van de kolen. Het komt vrij bij het schieten, boren, het losmaken van kolen en andere werkzaamheden in het ondergrondse gedeelte van de mijn. Omdat het kolenstof overbelasting van de longen kan veroorzaken, wordt het nadelig geacht voor de gezondheid. Het moet daarom zoveel mogelijk bestreden worden. Bij een bepaald percentage vluchtige bestanddelen in het kolenstof is het zeer explosief. [N 95, 769; monogr.] II-5
kolenterrein kolenstort: koǝlǝštǫrt (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]) Het terrein waar de voorraad kolen wordt opgeslagen. [N 95, 33] II-5
kolven afstropen kieveren: kīvǝrǝ (Waubach) De maïskolven ontdoen van de schutbladeren. Het object van de handeling is steeds maïskolven. [N Q, 22] I-4
komen komen: kōmə (Waubach) komen [RND] III-1-2
komijnekaas komijnekaas: komīēnekīē.s (Waubach) Komijnekaas (kantert, kemuuniekaas?) [N 16 (1962)] III-2-3
komisch komisch: kómies (Waubach) lachwekkend omdat de tegenstelling tussen het gepretendeerde en het werkelijke doorzien wordt [komisch, vies] [N 85 (1981)] III-1-4