| 23804 |
zijn pasen doen |
de pasen houden:
de possje houwe (Q117a Waubach)
|
De Paascommunie doen [de oeëster hauwe]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 23805 |
zijn pasen houden |
de pasen houden:
de possje houwe (Q117a Waubach)
|
Zijn Paasplicht vervullen, zijn Pasen houden, d.w.z. in de Paastijd, rond Pasen te biecht en te Communie gaan [ziene paose ha.lde, zien Paoskemunie doon]. [N 96D (1989)]
III-3-3
|
| 19348 |
zijn tevredenheid betuigen |
zich freuen (du.):
zich vruije (Q117a Waubach)
|
genoegen hebben om het geluk van iemand anders [ergens in gruien, grunselen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 23360 |
zijpad |
zijpad:
ziejpad (Q117a Waubach)
|
Elk van beide zijgangen [zijpad?]. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 24725 |
zijtak |
zijtak:
Veldeke
zietak (Q117a Waubach)
|
Een zijtak (uittak, bezijden tak. [N 82 (1981)]
III-4-3
|
| 27824 |
zijwand |
bredden:
brēr (Q117a Waubach),
deel:
(mv)
dels (Q117a Waubach),
stoot:
štōǝs (Q117a Waubach
[(Laura / Julia)]
[Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV])
|
De zijwand van een ruimte in de ondergrondse werken. De woordtypen "ondenlangsstoot", "onderlangsstoot", "ovenlangsstoot" en "overlangsstoot" (Q 121) zijn van toepassing op de zijwand van een galerij. Omdat de steenkoollaag gewoonlijk een zekere hoek maakt met het horizontale vlak, is de afstand van de laag tot het dak van de galerij aan de ene zijwand groter dan aan de andere. De wand waarin die afstand het grootst is, noemt men de "ondenlangsstoot" of "onderlangsstoot", de andere de "ovenlangsstoot" of "overlangsstoot" (Lochtman pag. 72). [N 95, 197; monogr.; Vwo 496] || Elk van de zijkanten van een kar, wagen of kruiwagenbak. Herhaaldelijk worden in het materiaal speciaal de zijkanten van een hoogkar vermeld, die afgenomen kunnen worden. De zijwanden van de slagkar, die samen met de voorwand een vast geheel vormen, krijgen vaak geen aparte naam. De zijplanken zijn horizontale planken die tegen verticale rongen staan en waarop verhoogsels gezet kunnen worden. De woordtypes kist, mouw, komp en korf, die thans "elk van de twee zijwanden" betekenen, zijn oorspronkelijk termen voor de kar- of wagenbak als geheel. De benamingen voor dit geheel worden behandeld in het lemma bak. De meer specifieke benamingen voor de zijwanden van de kruiwagen worden onder het betreffende lemma behandeld. [N 17, 30a + 40 + 46a + add; N G, 53c + 60 a-b; JG 1a; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2a; JG 2b; JG 2c; A 26, 2b; Lu 4, 2b; monogr.]
I-13, II-5
|
| 24851 |
zijwortel |
wortelen:
wòttele (Q117a Waubach)
|
(dwars)wortels van een boom [N 27 (1965)]
III-4-3
|
| 25318 |
zil, maat van 2500 m2 of kwart bunder |
zil:
zil (Q117a Waubach)
|
de maat die een oppervlakte aangeeft van 2500 vierkante meter, dat is 1/4 bunder (=10.000 vierkante meter) [zil] [N 91 (1982)]
III-4-4
|
| 30582 |
zilverbrons |
zilverbrons:
zelvǝrbrons (Q117a Waubach)
|
Zilverkleurig verfpoeder, bestaande uit een legering van tin en zink. [N 67, 10b]
II-9
|
| 21624 |
zilvergeld |
zilvergeld:
zilver gelt (Q117a Waubach)
|
zilveren geldstukken [N 21 (1963)]
III-3-1
|