e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Weert

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
zonder opzet niet expres: neet expres (Weert), per ongeluk: per ongelök (Weert) zonder opzet, zonder bedoeling [buiten besouw] [N 85 (1981)] III-1-4
zonder voor spitten voor de hand omspaden: vø̄r dǝ hant˱ [omspaden] (Weert) Manier van spitten waarbij men - anders dan bij het spitten in voren - min of meer in de breedte werkt en iedere spade grond voor zich uit (voor de hand) omlegt. [N 11, 65c; N 11A, 148b; div.] I-1
zonder zeil op blote voeten: ǫp bluǝtǝ vø̄t (Weert), zonder zeilen: zǫŋǝr zęj.lǝ (Weert) Zonder zeilen draaien. In l 432 gebeurde dit bij zware storm. [N O, 7k; A 42A, add.] II-3
zonder zeilen en windborden berrevoets: bęrǝvø̜ts (Weert), met blote benen: męt bluǝtǝ bęjn (Weert), op storm: ǫp stǫrǝm (Weert), zonder stormplanken: zǫnǝr stǫrǝmplɛŋk (Weert) In l 432 werden de zeilen en windborden slechts verwijderd bij bijzonder zware storm. Een aantal woordtypen komt ook voor in het lemma ɛzonder zeilenɛ.' [N O, 7l] II-3
zonnebloem zonnekeern: ± Veldeke  zonnekaer (Weert) Zonnebloem (heleanthus annuus) (kleine zonnebloem, zonneroos, zonnester, zonnebloem, zonnewende, helenium). [N 92 (1982)] III-2-1
zonnebloem (helianthus annuus l.) zonnekeern: zónnekaer (Weert) zonnebloempit III-2-1
zonnewassmelter wassmelter: wassmelter (Weert) Gesloten, glazen bak waarin de was door de warmte van de zon gesmolten wordt. De imker kan stukken ruwe raat in een zak van kaasdoek knopen en deze met een steen verzwaard in een grote pan op het vuur zetten. Geleidelijk komt de was door de poriën van de doek bovenop het water drijven. Na afkoeling heeft men dan waskoek. Men kan de ruwe raat echter ook zuiveren met een zonnewassmelter, een soort broeikasje met een deksel van dubbelglas, waarin de stukken ruwe raat worden uitgespreid in een metalen bak met schuine bodem (De Roever, pag. 284). De gesmolten was loopt omlaag in een lekbakje dat met metaalgaas is afgedekt. De zon bleekt de was en oververhitting is op deze wijze niet mogelijk. Men kan echter maar kleine hoeveelheden ruwe raat tegelijk verwerken met de zonnewassmelter. De informant van Q 3 vermeldt dat in zijn plaats deze smelter niet werd gebruikt. [N 63, 129a; N 63, 128b; monogr.] II-6
zonx zon: (meervoud: zonne; verkleinwoord: zunke).  zón (Weert) zon III-4-4
zoogbroeder; niet te gebruiken zoogbroer: zoogbroor (Weert) zoogbroeder [DC 05 (1937)] III-2-2
zoogzuster; niet te gebruiken zoogzuster: zoogöster (Weert) zoogzuster [DC 05 (1937)] III-2-2