e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Werm

Overzicht

Gevonden: 849
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
het paard met een dubbele lijn leiden dobbele guide: dǫbǝl gits (Werm) Het paard besturen met een lange teugel uit één stuk, die aan de ene kant van het gebit vertrekt, langs de hand van de voerman gaat en langs de andere kant weer aan het gebit bevestigd is (cf. lemma Dubbele Lijn). Bij deze dubbele lijn, die links én rechts naar de hand van de voerder komt, trekt men aan de kant van de richting die het paard moet inslaan. Werkwoorden zoals varen, leiden werden niet altijd opgegeven. [JG 1b; N 8, 101b-c; N 13, 30 en 35] I-10
heten heten: heiten (Werm) heeten [ZND 25 (1937)] III-2-2
heukeling heukel: hyø̜.kǝl (Werm), heukeltje: jøkǝlkǝ (Werm) Het kleinste hoopje halfdroog hooi dat men ''s avonds maakt door het opwerken van de rijen, om ze ''s anderendaags weer uiteen te gooien. De kaarten 40, 42 en 44, respectievelijk "heukeling", "hoop" en "opper" hebben alle drie dezelfde opbouw, die weer in verband staat met de opbouw van de kaarten 39, 41 en 43: "op heukelingen zetten", "op hopen zetten" en "op oppers zetten". Voor deze zes kaarten zijn ook dezelfde symbolen voor gelijke opgaven gebruikt. [N 14, 104 en 103 add.; JG 1a, 1b, 2c; A 16, 3a; A 42, 20a, L 36, 1; L 38, 38a; monogr.] I-3
heukelingen spreiden uitereengooien: ǫu̯tǝrē.ngoi̯ǝ (Werm) Het uiteengooien van de kleinste soort hoopjes, zodat ze verder kunnen drogen. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: heukelingen. ø...ŋ wijst op identieke antwoorden als in het lemma ''zwaden spreiden''.' [N 14, 105; JG 1a, 1b; A 34, 1; monogr.] I-3
heup heup: hoeoip (Werm) de heup (zijde van het lichaam) [ZND 26 (1937)] III-1-1
hijgen kuimen: kø̜̄mǝ (Werm) [JG 1a, 1b] I-11
hinniken briezen, briesen: brisǝ (Werm), ruchelen: rø̜xǝlǝ (Werm) Het hoge keelgeluid dat een paard maakt. De klanknabootsende werkwoorden hummeren, himmeren en hommeren vertonen dezelfde klankwisseling als ruchelen, richelen en rochelen. [JG 1b, 2c; L B2, 291; L 22, 21; N 8, 47 en 65; S 5; Wi 57] I-9
hoeden van koeien hoeden: hyǝ (Werm) [N 3A, 12a; N M, 2; JG 1a, 1b; A 48, 18c; L 1a-m; L 27, 5; S 14; Wi 39; R; monogr.] I-11
hoef hoorn: huǫ.n (Werm) Zie afbeelding 2.26. [JG 1a, 1b; L 1, a-m; L 27, 6; N 8, 32.8 en 32.17; S 14] I-9
hoef van de koe teen: tēnǝ (Werm) De hoef van de koe, in zijn geheel. [N 3A, 119a; JG 1a, 1b] I-11