| 17957 |
klauteren |
kruipen:
kra-pe (P172p Wilderen),
krapen (P172p Wilderen)
|
Op een boom klauteren [ZND 27 (1938)]
III-1-2
|
| 33256 |
klaver, algemeen |
klaver:
klǭvǝr (P172p Wilderen)
|
De klaver- en klee-varianten in dit lemma vormen de verzamelnaam voor allerlei klaversoorten uit de familie van de Vlinderbloemigen. Klaver werd tot 1950 geteeld als groenvoer en als stoppelgewas. In de Nijmeegse lijst is niet naar de afzonderlijke soorten of naar de algemene naam gevraagd, alleen naar de benamingen voor verschillende oude klaversoorten. Hier zijn, naast de algemene naam in dit lemma, eerst enkele meestvoorkomende soorten apart behandeld en is tot slot een verzamellemma Andere Oude Klaversoorten toegevoegd. De scheiding in het Nijmeegse materiaal is achteraf aangebracht, op grond van de gewasnaam, de opmerkingen van de zegslieden en andere bronnen. Zie ook WBD.I, afl. 8, blz. 1408. [N 14, 83; JG 1a, 1b, 2b, 2c; A 4, 10; L 1, a-m; L B2, 348; L 20, 10; Wi 50; S 18; monogr.]
I-5
|
| 18171 |
kledij, kleren |
klerage:
kleroage (P172p Wilderen)
|
Kent ge een verzamelwoord voor "de kleren"(kleerage, of een ander woord). [ZND 36 (1941)]
III-1-3
|
| 19631 |
kleerkist, kleerkoffer |
kist:
kest (P172p Wilderen)
|
Een houten koffer om (kleeren in te bewaren). [ZND 28 (1938)]
III-2-1
|
| 28709 |
kleermaker |
kleer-/kledermaker:
klimōkǝr (P172p Wilderen),
klēǝmǭkǝr (P172p Wilderen)
|
Algemene benaming voor persoon die kleren maakt. [N 59, 197a; L 1a-m; L 28, 2; S 18; monogr.]
II-7
|
| 33746 |
klein paard |
bidet:
bǝdęi̯ (P172p Wilderen),
poney:
pu`nęi̯ (P172p Wilderen)
|
Bedoeld is een paard dat lichter is dan een gewoon boerenpaard en dat men in de koets kan spannen. Een pony is lichter dan een bidet, die op zijn beurt niet zo zwaar als een ardenner is (P 49). Een dubbele pony is zwaarder dan een (enkele) pony of bidet (L 424). Een bidet, iets groter dan een pony, dient veelal als loop- en koetspaard (P 192, Q 168, 242). Een hit - waarbij eveneens een onderscheid tussen enkele en dubbele hit wordt gemaakt - kan vergeleken worden met een pony of bidet. Een ardenner is kort, dik en gedrongen (P 46), groter dan een pony maar kleiner dan een gewoon paard. Uit de antwoorden blijkt een sterke wisseling van de accentuering in pony en bidet. Pony met initiaal accent is aan het Nederlands, met finaal acent aan het Franse poney ontleend. De beginaccentuering in bidet gaat op een autonome ontwikkeling in de dialecten terug. Buiten de genoemde termen komen er nog een vrij groot aantal andere voor. Zie afbeelding 1. [JG la, lb, lc, 2c; N 8, 62a, 62b, 62c en 62d; A 4, 3; L 20, 3]
I-9
|
| 17756 |
kleine neus |
kleine neus:
klein naes (P172p Wilderen)
|
een klein neusje [ZND 39 (1942)]
III-1-1
|
| 23215 |
klepel |
kleper:
de kléper van de klok (P172p Wilderen)
|
De klepel van de klok. [ZND 28 (1938)]
III-3-3
|
| 21353 |
kletsen |
babbelen:
Van Dale: babbelen, 1. veel praten over dingen van weinig belang, uit lust tot praten; (schoolt.) met elkaar praten van leerlingen onder de les; -2. praatjes verkopen, kwaadspreken; -3. keuvelen, gezellig praten; -4. (gew.) uit de school klappen; -5. (in litt. t.) een geluid maken dat aan babbelen doet denken.
babbele (P172p Wilderen)
|
praten, klappen, kallen [ZND 36 (1941)]
III-3-1
|
| 21549 |
kletsen [onnozele praat vertellen] |
dode vet vertellen:
he vertelt doeie vet (P172p Wilderen),
griffelen:
vgl. Sint-Truiden Wb. (pag. 118): grèffele, enten.
hi grèffelt (P172p Wilderen),
onnozele zever:
zoe onneuzele zieëver (P172p Wilderen)
|
Hoe zegt ge "hij vertelt onnoozelen praat (of leugens)"? [ZND 40 (1942)]
III-3-1
|