| 32917 |
zwaden spreiden |
breken:
bri.ękǝ (Q079a Wintershoven)
|
Het uiteengooien van de versgemaaide regels gras. Het voorwerp van de overgankelijke werkwoorden is steeds: gezwaden of gras. [N 14, 97a; JG 1a, 1b, 2c; monogr.]
I-3
|
| 32875 |
zwadkeerder, beugel |
jager:
jięgǝr (Q079a Wintershoven)
|
De doorgaans metalen beugel, vastgemaakt onderaan de steel van de zeis, die dient om het afgemaaide gras, dat door de rug en de hak van het blad en door de steel wordt meegenomen, te ondersteunen, zodat het links van de maaier in een gezwad komt te liggen. Bij het maaien van gras is een dergelijke beugel niet onontbeerlijk en vaak ook jong of overgenomen van ànder maaiwerk (graan, boekweit, evie). De beugel is meestal een gebogen stuk stevig ijzerdraad, soms ook wel een tak of een gebogen latje. Zie afbeelding 4, nummer A5 en B5. Grotere beugels, die derhalve doorgaans niet voor het maaien van gras, maar voor het maaien van graangewassen met name in de Belgische Kempen werden gebruikt, waren soms voorzien van een lap (vergelijk de opgave drapeau) of een stuk jute, of van haken of tanden; in het laatste geval werden ze wolf genoemd. Het lijkt niet onwaarschijnlijk dat, tenminste oorspronkelijk, ook de kam-benamingen voor de zwadkeerder zijn ontstaan vanwege dergelijke tanden of haken aan de beugel. [N 18, 67f; JG 1a, 1b, 2c, A 14, 3; L 45, 3; monogr.]
I-3
|
| 18537 |
zwart pak |
ceremoniekostuum:
sɛrəmōͅnīkəsty(3)̄m (Q079a Wintershoven)
|
pak, zwart ~, bestaande uit korte jas, vest en gestreepte broek [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 24345 |
zwarte bladluis |
bladluis:
bladləs (Q079a Wintershoven)
|
bladluis (zoals bijv. de zwarte tuinbonenluis) [himmelzoad, meelow, melde, smeelje] [N 26 (1964)]
III-4-2
|
| 18365 |
zwarte gebreide dameskous |
kous:
ko:s (Q079a Wintershoven)
|
dameskousen, zwarte gebreide ~ [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 18643 |
zwarte meisjesmuts met ingewerkte bloemen |
muts:
mu:ts (Q079a Wintershoven)
|
meisjesmuts, zwarte ~ met ingewerkte bloemen aan de voorkant en linten op de rug [kornetmuts] [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 18621 |
zwarte muts? |
muts:
məts (Q079a Wintershoven)
|
muts, zwarte ~ {afb} [N 25 (1964)]
III-1-3
|
| 28598 |
zwavelkaart |
solferkaart:
sǫ.lǝfǝrkǭ.t (Q079a Wintershoven)
|
Een brandende zwavellap of kaart gesopt in zwavel die in een kuil onder de korf wordt geplaatst. Door de opstijgende zwaveldampen wordt het bijenvolk gedood. [N 63, 78b; JG 1a+1b; monogr.]
II-6
|
| 19541 |
zwavelstok |
stekje:
steͅkskə (Q079a Wintershoven)
|
zwavelstokken, de vroegere lucifers (zwevelstok, -stek, sollefert, solverstekske) [N 20 (zj)]
III-2-1
|
| 33995 |
zweep |
smet:
smęt (Q079a Wintershoven)
|
Voorwerp om het paard aan te drijven, bestaande uit een steel (cf. lemma Steel) en een snoer (cf. lemma Snoer). [JG 1a, 1b, 2b, 2c; L 8, 141; L 14, 31; L B2, 244; N 13, 94; S 47; Wi 5, 10; monogr.]
I-10
|