| 33746 |
klein paard |
ardennais:
ardǝnę (P177p Zepperen),
bidet:
bǝdę (P177p Zepperen),
poney:
pu`nę (P177p Zepperen)
|
Bedoeld is een paard dat lichter is dan een gewoon boerenpaard en dat men in de koets kan spannen. Een pony is lichter dan een bidet, die op zijn beurt niet zo zwaar als een ardenner is (P 49). Een dubbele pony is zwaarder dan een (enkele) pony of bidet (L 424). Een bidet, iets groter dan een pony, dient veelal als loop- en koetspaard (P 192, Q 168, 242). Een hit - waarbij eveneens een onderscheid tussen enkele en dubbele hit wordt gemaakt - kan vergeleken worden met een pony of bidet. Een ardenner is kort, dik en gedrongen (P 46), groter dan een pony maar kleiner dan een gewoon paard. Uit de antwoorden blijkt een sterke wisseling van de accentuering in pony en bidet. Pony met initiaal accent is aan het Nederlands, met finaal acent aan het Franse poney ontleend. De beginaccentuering in bidet gaat op een autonome ontwikkeling in de dialecten terug. Buiten de genoemde termen komen er nog een vrij groot aantal andere voor. Zie afbeelding 1. [JG la, lb, lc, 2c; N 8, 62a, 62b, 62c en 62d; A 4, 3; L 20, 3]
I-9
|
| 29813 |
kleine stenen |
gevelstenen:
gi(j)ǝvǝlstēn (P177p Zepperen)
|
Smalle, dunne baksteentjes. De invuller uit L 321 onderscheidt daarbij vier formaten: ɛvechtformaatɛ (21x10x4 cm), van klei; ɛwaalformaatɛ (21,5x10x5,5 cm), van klei, voor buitenwerk; ɛmaasformaatɛ (21,5x10x8,5 cm), wit, voor binnenwerk en ɛlilliputtersɛ (14,5x6,5x3,5 cm), mooi glad, voor schoorsteen en hal. In L 291 werd zoɛn kleine steen spottend ook wel een bakkersbrood (bɛk\rs˱brū\t) genoemd.' [N 30, 54a; monogr.]
II-8
|
| 21338 |
kleingeld |
kleingeld:
kleiegeld (P177p Zepperen),
klēgä[ĭ}lt (P177p Zepperen)
|
kleingeld [ZND 28 (1938)]
III-3-1
|
| 23215 |
klepel |
klepel:
de kleipel van de klok (P177p Zepperen),
de klöpel van de klok (P177p Zepperen)
|
De klepel van de klok. [ZND 28 (1938)]
III-3-3
|
| 33997 |
kletsoor |
klotsoor:
klǫtsǫu̯ǝr (P177p Zepperen)
|
Dun eindje touw of leer aan het uiteinde van het snoer van de zweep dat bij het slaan een knallend geluid maakt. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; N 13, 95c; L B2, 245; L 8, 142; R 14]
I-10
|
| 21337 |
kletswijf |
babbelkont:
babbelkout (P177p Zepperen),
babbelwijf:
ə babbelwaif (P177p Zepperen)
|
Hoe heet een vrouw die veel babbelt [ZND 27 1938)]
III-3-1
|
| 25029 |
kleurx |
kleur:
klōͅər (P177p Zepperen, ...
P177p Zepperen),
klø̄r (P177p Zepperen, ...
P177p Zepperen)
|
kleur [ZND 01 (1922)], [ZND 28 (1938)]
III-4-4
|
| 18065 |
klierziekte |
klieren:
De meeste informanten vertalen enkel het zinnetje hij heeft klieren (in de hals) zonder een speciale benaming voor deze klieren op te geven.
klierən (P177p Zepperen),
klīrən (P177p Zepperen)
|
hij heeft klieren (in de hals). Bestaat hiervoor een speciale volksnaam ? [ZND 28 (1938)]
III-1-2
|
| 19405 |
klopper, garde |
klopper:
klupper (P177p Zepperen)
|
Keukeninstrument voor b.v. het kloppen van room of eieren bestaande uit een aantal lusvormige draden die in een handgreep samenkomen (klopper, garde) [N 79 (1979)]
III-2-1
|
| 18120 |
kloven |
doorhouwen:
dǭrhǭwǝ (P177p Zepperen)
|
Nadat het dier bestorven is, wordt het in twee delen verdeeld door het in de ruggegraat door te kappen. Soms laat men de ruggegraat aan één kant zitten en kapt men de ribben aan de andere kant los. Beide delen worden vervolgens apart verwerkt. [N 28, 89; Veldeke 32, 69; monogr.]
II-1
|