e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Zolder

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
ijzerbeslag onder mijnschoenen kopnagels: kǫpnā.gǝls (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]) Spijkers met dikke koppen, die onder mijnwerkersschoenen zijn bevestigd. [monogr.; N 95, 63] II-5
ijzeren deurtje voor het ovengat stovenschedel: stōvǝsxē̜ ̞l (Zolder) Het ijzeren deurtje waarmee het ovengat afgesloten wordt. Vergelijk het lemma "ovendeur" in aflevering II.1, pag. 71. Vroeger gebruikte men ter afslsuiting van de oven soms een lemen bal, die schotel genoemd werd. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (oven-) het lemma "bakoven" (3.1.3). [N 5A, 25b] I-6
ijzeren gaffel, oogstgaffel gaffel: gafǝl (Zolder), korengaffel: kōrǝgafǝl (Zolder) Twee- of drietandige ijzeren vork, met lange, enigszins gebogen tanden en een lange houten steel, gebruikt om hooi of korenschoven op te steken en op de wagen te laden. Zie afbeelding 10, b. Voor het voorkomen van de term riek en van varianten van het type gāfel, zie de toelichting bij het lemma ''houten gaffel''. Voor de fonetische documentatie van het woorddel (hooi) zie het lemma ''hooi''.' [N 18, 27; JG 1a, 1b; A 28, 2; L 1 a-m; L 16, 18a; L B2, 241; Lu 6, 2; S 9; Wi 3; Av 1 III 5a, b; monogr.] I-3
ijzeren haak aan de puthaak puthaak: pøthōͅk (Zolder) [ZND 32 (1939)] I-7
in beweging komen (zich) bewegen: bewiëge (Zolder), op gang komen: op gank komen (Zolder) In beweging komen (op gang komen, (zich) roeren, bewegen) [N 108 (2001)] III-1-2
in de doodskist leggen kisten: kiste (Zolder), kisten (Zolder), lijken: lèè.ke (Zolder) een dode in de doodskist leggen [lichteren, kisten] [N 115 (2003)] III-2-2
in de rug slaan (met de vuist) dof geven: nen dòf gië.ve (Zolder), schokken: djoeke (Zolder, ... ), stampen: zowel met de hand, knie of met de voet  sta.mpe (Zolder), stompen: stompen (Zolder) Met de vuist in de rug slaan (doffen, dompen, stompen, stoten, sjtokken) [N 108 (2001)] III-1-2
in de vlucht kegelen vleugen: vleuge (Zolder) 2. (Kegelen) De kegels rechtstreeks treffen, zonder de bal eerst op de plank te laten neerkomen; meestal richt men zich daarbij op de voorste kegel, die zich dwars moet zetten en zo de andere kegels neerhalen. III-3-2
in goede conditie (zijn) in het vorm (zijn): Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  ze ès int fórem (Zolder), op haar punt zitten: (rood bolletje dat op het borstbeen op- en afgaat).  ze zit óp (hit) hur punt (nestduif) wa.nt ze hee.t ne bluutkoo.gel (Zolder), zo zuiver als een zon zijn: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  ze ès zoe zeù.ver as en zón (Zolder) Hoe zegt men van een duif: ze is in goede conditie? [N 93 (1983)] III-3-2
in groep vliegen in een kudde vliegen: (kùt = kudde).  in e kùt vlīē.ge (Zolder), rondvliegen: Algemene opmerking bij deze vragenlijst: zie ook "klanktabel v.h. Zolders (uitspraak)", aan de achterkant van de laatste pagina!  ró.ntvlīē.ge (Zolder) Hoe benoemt U allerlei vormen van vliegen: in groep vliegen? [N 93 (1983)] III-3-2