e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Zonhoven

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
herenfiets mansvelo: mansvelo (Zonhoven) Hoe noemt u in uw dialect: een rijwiel waar mannen op rijden [N 99 (1991)] III-3-1
herik hering: hiǝ.reŋ (Zonhoven) Sinapis arvensis L. Zeer algemeen voorkomend onkruid op bouwland en in open bermen met goudgele bijeenstaande bloempjes en zaden in de vorm van zeer dunne opstaande boontjes. Het bloeit van mei tot september. De lengte varieert van 30 tot 80 cm. Het is ook bekend onder de oude naam krodde of wilde mosterd. Dit onkruid wordt vaak verward met knopherik (Raphanus raphanistrum L.), waar het sterk op lijkt. Knopherik komt meer voor op zandige akkers en bermen, terwijl de zaden groter zijn evenals de bloempjes, waarvan de kleur kan variëren van wit tot donkergeel en paars. Het bloeit van juli tot augustus en wordt 20 tot 60 cm hoog. Bij de opgaven wordt door een aantal informanten op dit verschil gewezen. Melm is droge akkergrond. Zie Goossens 1964; 1970 en 1988, 95-108. [N C, 2; JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 17, 12; A 43, 12; monogr.] I-5
herkauwen irken: erǝkǝ (Zonhoven), īǝrekǝ (Zonhoven), nirken: nirǝkǝn (Zonhoven), nīrǝkǝ (Zonhoven), nīrǝkǝn (Zonhoven), nīǝrǝkǝn (Zonhoven) Het eerst niet of nauwelijks gekauwde, in de voormaag gedeeltelijk verteerde voedsel opnieuw verwerken. Zie afbeelding 7. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; A 4, 13; L 14, 26; L 14, 88; L 20, 13; S 13; monogr.] I-11
hersenen hersens: hērsens (Zonhoven), hērsəns (Zonhoven), heͅrsəns (Zonhoven), hɛrsəns (Zonhoven) de hersenen [ZND 01 (1922)] || de hersenen (in het hoofd) [ZND 26 (1937)] III-1-1
hert, ree hert: hɛrt (Zonhoven) hert III-4-2
het angelus luiden angelus: angelus (Zonhoven), angèlus (Zonhoven) Het angelus luiden rond het middaguur [het luidt......?]. [N 96A (1989)] III-3-3
het behang insmeren pappen: papǝ (Zonhoven) Het behangselpapier met behulp van de papborstel met plaksel bestrijken. [N 67, 97a; monogr.] II-9
het dak afkloppen het dak controleren: ǝt dāk kǫntrolērǝ (Zonhoven  [(Eisden)]   [Eisden]) Door middel van kloppen onderzoeken of zich in het dakgesteente losse steenlagen bevinden die dreigen in te storten. Een goed dak geeft een scherpe klank, terwijl een slecht dak een doffe of holle klank laat horen (Handb. H. pag. 115). [N 95, 486; N 95, 890; N 95, 298; monogr.; Vwo 9, Vwo 44] II-5
het doopwater wijden op paaszaterdag wijwater halen: wijwater halen (Zonhoven) Het gebruik om op Paaszaterdag het doopwater te wijden en wijwater te halen. [N 96C (1989)] III-3-3
het einde van zijn leven de end van zijn leven: den van zə lievə (Zonhoven), het end van zijn leven: ’t än và zə leivə (Zonhoven), op zijn laatste poten: op zen leste poeten (Zonhoven) op het einde van zijn leven [ZND 34 (1940)] III-2-2