| 27632 |
penningenafroeper, penningenuitgever |
médaillesgever:
mǝdāljǝsgęjvǝr (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Eisden, Zwartberg])
|
De man die verantwoordelijk was voor het oproepen en uitreiken van de penningen. [N 95, 125; N 95, 48 add.]
II-5
|
| 27630 |
penningencontrole |
médaillecontrole:
mǝdālikontrǫl (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Oranje-Nassau I])
|
Het controleren van de penningen. Aan de hand van de controle kon worden vastgesteld welke mijnwerkers niet naar hun werk waren gekomen, maar ook of er bij het einde van de dienst mijnwerkers ondergronds waren achtergebleven. De invuller uit Q 3 merkt daarbij op dat in de mijnen in Winterslag en Waterschei de controle van de penningen door de "médailleur" zowel in de "médaillerie", de "lampisterie" als in de "beur" geschiedde. Uit de opgaven uit Q 111 , Q 112a, Q 117a en Q 121 blijkt verder dat de penningcontrole in de mijnen Oranje-Nassau I-IV, Laura, Julia en Domaniale gebeurde in de "penningboede" en de "markenboede" (zie het lemma Penningenlokaal). [N 95, 44; monogr.; N 95, 125; N 95, 47]
II-5
|
| 27626 |
penningenlokaal |
médaillerie:
mǝdaljǝri (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Laura, Julia])
|
Lokaal waar men de dienstpenningen uitdeelde. Uit de woordtypen "portier" en "portiersloge" blijkt dat dat uitdelen ook door de portier kon gebeuren. De informant van Q 111 vermeldt dat de term "markenboede" vroeger werd gebruikt. [N 95, 5; monogr.]
II-5
|
| 31770 |
penzaag |
pennenzeeg:
pęnǝzē̜x (Q001p Zonhoven)
|
Kleine spanzaag die wordt gebruikt voor het zagen van fijn werk zoals de pennen en zwaluwstaarten voor houtverbindingen. Het zaagblad is 50 tot 60 cm lang, 5 tot 6 cm breed en fijngetand. Zie ook afb. 19. [N G, 22b; N 53, 8h + j; N 53, 9; N I, 1, add.; monogr.]
II-12
|
| 20842 |
peper |
peper:
pië.per (Q001p Zonhoven)
|
peper
III-2-3
|
| 20781 |
peperkoek |
pepernoot:
pië.perneu.t (Q001p Zonhoven)
|
zeskantige, uit Scherpenheuvel afkomstige kleine peperkoekjes
III-2-3
|
| 20844 |
pepermunt |
mentatje:
mé.nteke (Q001p Zonhoven),
mentje E rólleke (e miëlke) mé.ntekes: een rolletje (een zakje) pepermuntjes Fr. menthe
mé.nteke (Q001p Zonhoven)
|
pepermuntje || suikerbol met muntsmaak
III-2-3
|
| 22446 |
periode van de ijsheiligen |
ijsheiligen:
de ijsheiligen (Q001p Zonhoven)
|
de periode van de ijsheiligen, 11-14 mei; op deze dagen kan het zeer koud zijn [N 112 (2006)]
III-3-2
|
| 28656 |
pershoning |
pershoning:
pǫrshōneŋ (Q001p Zonhoven)
|
Honing die men verkrijgt door de raten te persen, zodat de honing eruit loopt. Na verwijdering van de blanke, gave stukken raathoning doet men de onregelmatige stukken honingraat, nog niet verzegelde honing, open en gesloten broed, stuifmeelraten, grof werk, moerdoppen, dode bijen en ander afval in zakken van kaasdoek. Deze legt men in de honingpers, waarin ze onder grote druk de nog resterende honing prijs geven (De Roever, pag. 167). Deze geperste honing blijft echter na zeven en klaren toch een produkt van mindere kwaliteit. [N 63, 116b; N 63, 115d; N 63, 115c; JG 1a; monogr.]
II-6
|
| 28218 |
persluchtturbine |
turbine:
tørbin (Q001p Zonhoven
[(Zwartberg)]
[Eisden])
|
De turbine van de persluchtlamp. [N 95, 260]
II-5
|