32584 |
tanden van een riek |
tanden:
tān (Q001p Zonhoven)
|
Van de opgesomde termen zijn de niet-samengestelde meestal ook toepasselijk op de tanden van de mesthaak en van de hooivork. Voor het aantal tanden dat een riek kan hebben, zie men het vorige lemma. [N 11A, 13b + 17b; div.; monogr.]
I-1
|
18728 |
tandenborstel |
tandenborstel:
taanborstel (Q001p Zonhoven, ...
Q001p Zonhoven)
|
Een tandenborstel [N 114 (2002)] || Tandenborstel [DC 64 (1989)]
III-1-3
|
18732 |
tandenstoker |
stokje:
stekske (Q001p Zonhoven),
tandenstoker:
taanstoker (Q001p Zonhoven)
|
een puntig voorwerp waarmee men voedselresten verwijdert die tussen tanden en kiezen of in kiezen zijn blijven zitten [tandestoker, kloker, koter] [N 86 (1981)] || Een tandenstoker. Een puntig voorwerp waarmee men voedselresten verwijdert die tussen tanden zijn blijven zitten [tandenstoker, kloker, koter] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
18729 |
tandpasta |
tandpasta:
tandpasta (Q001p Zonhoven),
tandzeep:
tandziep (Q001p Zonhoven)
|
Tandpasta [DC 64 (1989)], [N 114 (2002)]
III-1-3
|
18068 |
tandpijn |
tandpijn:
tandpijen (Q001p Zonhoven),
tantpen (Q001p Zonhoven),
tantpäin (Q001p Zonhoven)
|
ik heb tandpijn [ZND 34 (1940)]
III-1-2
|
17622 |
tandvlees |
tandvlees:
ta.ntflis (Q001p Zonhoven)
|
hoe noemt men het tandvlees ? [ZND 49 (1958)]
III-1-1
|
20357 |
tante |
tant:
ta.nt (Q001p Zonhoven),
taa.nt (Q001p Zonhoven),
tant (Q001p Zonhoven),
tááənt (Q001p Zonhoven)
|
moei (tante) [ZND 01 (1922)] || tante || tante (moei) [ZND 11 (1925)]
III-2-2
|
32620 |
tap van de houten gierton |
tap:
tap (Q001p Zonhoven)
|
De in dit lemma verenigde termen hebben wel alle betrekking op de regelbare uitlaat van de oude houten gierton. Sommige lijken vooral de opening aan te duiden, terwijl de meeste wijzen op het voorwerp en/of het mechaniek waarmee de ton van achteren geopend en gesloten werd. Dat kon een oude (bier)kraan met een doorboorde draaistop zijn, maar ook een stop, pin of prop, die soms met behulp van een hefboom, een wipconstructie of met een stuk touw of ijzerdraad uit de uitlaatopening getrokken werd. Termen die vooral de hefboom e.d. lijken te betreffen, zijn aan het einde van dit lemma bijeengezet. [JG 1a + 1b; N P, 6 add.; N 11A, 53e + f; monogr.]
I-1
|
32980 |
tarwe |
tarwe:
tɛrǝf (Q001p Zonhoven)
|
Triticum L. Sinds de invoering van betere bemestingmethodes groeit de tarwe ook in de Kempen. Het woordtype koren is als nevenvorm opgegeven in: K 316, 317, 318, 360, L 286, 292, 313, 360, 416, P 45, 119, 175, 192, Q 10, 39 en 97; evenwel alléén in de omzetting van de uitdrukkingen "rogge wordt hoger dan tarwe" of "de tarwe groeit welig" en het kan derhalve niet als een gangbare benaming van de plant worden beschouwd en is zodoende ook niet in het lemma opgenomen. Zie ook de toelichting bij het lemma ''graan, koren'' (1.2.1). Zie afbeelding 1, e.' [JG 1a, 1b; L A1, 82; L 7, 75; L 15, 24; L 28, 33; L 34, 55b; L 35, 61; L lijst graangewassen, 7; S 37; Wi 52; Gwn 9, 2; NE 1, 2; monogr.; add. uit N 15, 1a]
I-4
|
20824 |
tarwebrood |
grijs brood:
grèè.ës broet (Q001p Zonhoven),
tarwebrood:
térrevebroet (Q001p Zonhoven),
tarwemik:
térrevemik (Q001p Zonhoven)
|
brood van tarwe || bruinbrood || tarwebrood
III-2-3
|