| 20343 |
half- of stiefbroer |
stiefbroer:
steefbroor (Q005p Zutendaal)
|
De zoon van de tweede man of vrouw van je vader of moeder (stiefbroer) [N 115 (2003)]
III-2-2
|
| 20344 |
half- of stiefzuster |
stiefzuster:
steefdochter (Q005p Zutendaal)
|
De dochter van de tweede man of vrouw van je vader of moeder (stiefzuster) [N 115 (2003)]
III-2-2
|
| 31384 |
halfronde vijl |
halfronde vijl:
hāf ron v ̇ęjl (Q005p Zutendaal)
|
Vijl waarvan het stalen blad een halfronde en een vlakke kant heeft. Meestal loopt het blad vanaf het midden smaller en dunner uit. De vijl wordt gebruikt voor het bewerken van vlakke, holle en bolle werkstukken. Zie ook afb. 101. [N 33, 87; N 64, 53b]
II-11
|
| 32987 |
halm, stengel van de graanplant |
halm:
ha.lǝm (Q005p Zutendaal),
spier:
spīǝ.r (Q005p Zutendaal),
stok:
stǫk (Q005p Zutendaal)
|
De graanhalm is de meestal ronde en gelede stengel van de te velde staande graanplant. Hier het algemene woord, dat veelal ook de benaming voor de gehele graanplant is. Een aantal termen (bv. spier, spit, ...) wordt niet alleen gebruikt voor de stengel van de te velde staande graanplanten, maar ook -en blijkens een niet gering aantal aar-opgaven wellicht nog meer- voor de geoogste en gedorste graanstengels, de strohalm; zie de toelichting bij het volgende lemma ''strohalm'' (1.3.2). Veelal zijn ze ook toepasselijk op de grasspriet (zie het lemma ''grasspriet'' (1.5) in aflevering I.3), enkele zelfs op de graankorrel (zie het lemma ''graankorrel'' (2.6) in deze aflevering). Voor een aantal plaatsen werd het tweelettergrepige ''spieren'' als enkelvoud opgegeven. Zie afbeelding 2, a. [N P, 4b; JG 1a, 1b; L 1, a-m; S 12; Wi 13; monogr.]
I-4
|
| 18255 |
halsketting |
ketting:
gawwe kètting (Q005p Zutendaal)
|
Een gouden ketting [ketting, kettel, snoer] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 18236 |
halssnoer |
collier (fr.):
collier (Q005p Zutendaal),
halsketting:
halskètting (Q005p Zutendaal),
kraal:
Meer kindertaal.
krel (Q005p Zutendaal)
|
Halssnoer. Aan een snoer geregen kralen, parels, enz. als halssieraad [toer, snoer, ketting, karkant, collier] [N 114 (2002)]
III-1-3
|
| 33927 |
halster |
bindhalster:
bęnhɛlstǝr (Q005p Zutendaal),
halster:
hɛlstǝr (Q005p Zutendaal)
|
Stel van leren riemen - eventueel touwen - of kettingen dat het paard om het hoofd heeft als het niet ingespannen is. Aan de halsterring wordt de lijn of ketting gehecht waarmee het paard in de stal of op de weide wordt vastgebonden of waarmee het wordt geleid. Op sommige plaatsen wordt de term halster ook gebruikt om het Hoofdstel of de Stalband aan te duiden. [JG 1a, 1b, 1c, 1d, 2b, 2c; N 13, 18a; N 5 A II, 59e add.; monogr.]
I-10
|
| 20820 |
ham, hesp |
schink:
bovenste lid van de varkenspoot met het vlees daarrond
še.ŋk (Q005p Zutendaal),
verzamelfiche ook mat. van ZND 01 (a-m) (a+b)
schink (Q005p Zutendaal)
|
ham, hesp [Goossens 1a (1955)] || hesp [ZND 24 (1937)]
III-2-3
|
| 17661 |
handen (kindernamen) |
handjes:
hennekes (Q005p Zutendaal)
|
Kinderwoorden voor de handen [N 109 (2001)]
III-1-1
|
| 34566 |
handkar |
handkar:
hantkār (Q005p Zutendaal)
|
Tweewielige kar die men met de handen voortduwt of trekt. Deze kar heeft twee bomen en zijplanken. [N 17, 15a; N G, 51; JG 1a + 1b; A 42, 4; monogr.]
I-13
|