34616 |
rem van de wagen |
blok:
blǫk (Q168p s-Herenelderen, ...
Q181p Sluizen),
blokfrein:
blǫkfrɛ̃ (P050p Herk-de-Stad),
frein:
frē̜ (Q083p Bilzen, ...
P113p Binderveld,
Q077p Hoeselt,
P045p Meldert),
frę (P048p Halen, ...
P047p Loksbergen),
frę̃ (Q156p Borgloon, ...
Q008p Vucht),
frɛ̃ (Q007p Eisden, ...
P050p Herk-de-Stad,
P057p Kuringen,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
P176a Melveren,
Q177p Millen,
P214p Montenaken,
L420p Rotem,
P056p Stokrooie,
Q155p Werm,
P172p Wilderen,
P044p Zelem),
frɛ̄ (P224p Boekhout, ...
P115p Duras,
P175p Gingelom,
P118p Kozen,
P121p Ulbeek,
P118a Wijer),
hemme:
hɛm (Q284p Eupen),
mechaniek:
ekǝmek (Q097p Ulestraten),
knikǝnik (Q039p Hoensbroek),
krikǝmik (Q169p Membruggen),
mekanek (P218p Borlo, ...
P182p Buvingen,
P173p Halmaal,
Q088p Lanaken,
Q082p Munsterbilzen,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
P177a Ordingen,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P174p Velm),
mekanik (P197p Heers, ...
P188p Hoepertingen,
P180p Kerkom,
Q182p Nerem,
Q166p Vechmaal,
P192p Voort,
P177p Zepperen),
meknek (Q160a Haren, ...
Q075p Vliermaalroot),
mekǝmek (Q111p Klimmen),
mekǝnek (P179p Aalst, ...
P120p Alken,
P187p Berlingen,
Q071p Diepenbeek,
P115p Duras
[(ouder)]
,
Q087p Gellik,
Q018p Geulle,
Q002a Godschei,
Q094p Hees,
P118p Kozen,
Q099p Meerssen,
P176a Melveren,
P117p Nieuwerkerken
[(weinig gebruikt)]
,
P121p Ulbeek
[(oud systeem)]
,
Q101p Valkenburg,
Q091p Veldwezelt,
Q084p Waltwilder,
Q073p Wimmertingen),
mekǝnii̯k (Q074p Kortessem),
mekǝnik (Q072p Beverst, ...
P186p Gelinden,
Q162p Tongeren),
migǝnik (Q078p Wellen),
mikanek (P178p Brustem, ...
P219p Jeuk,
Q152p Kerniel,
P227p Vorsen,
Q172p Vroenhoven),
mikanik (Q159p Broekom, ...
P195p Gutschoven
[(ook bij langkar)]
,
Q174p Herderen,
Q188p Kanne,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P223p Rukkelingen-Loon,
P176p Sint-Truiden),
mikǝnik (Q163p Berg, ...
Q160p Bommershoven,
Q153p Gors-Opleeuw,
Q079p Guigoven,
Q113p Heerlen,
Q164p Heks,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
Q089p Martenslinde,
Q161p Piringen,
Q175p Riemst,
Q241p Rutten,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q168p s-Herenelderen,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q178p Val-Meer,
Q171p Vlijtingen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
mēkanek (Q096c Neerharen),
mēkanik (P184p Groot-Gelmen, ...
Q174p Herderen,
Q253p Montzen,
Q090p Mopertingen),
mēkǝnek (Q083p Bilzen),
mēkǝnēk (Q284p Eupen),
mękanik (Q080p Vliermaal),
mɛkanek (P224p Boekhout, ...
P175p Gingelom),
mɛkanik (Q077p Hoeselt),
mɛkǝnik (Q079a Wintershoven),
nekǝmek (Q111p Klimmen),
niknik (Q119p Eygelshoven),
nikǝnek (Q113a Welten),
nikǝnik (Q242p Diets-Heur, ...
Q157p Jesseren,
Q204a Mechelen,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren,
Q181p Sluizen,
Q209p Teuven,
Q208p Vijlen),
rem:
rɛm (Q018p Geulle, ...
L422p Lanklaar,
Q006p Leut),
schuif:
sxǫi̯f (Q076p Romershoven),
sleepblok:
slē̜p˱blǫk (P048p Halen)
|
De rem komt vrijwel alleen voor bij de wagen. Er bestaan verschillende systemen. Essentieel hierbij is echter dat steeds een remblok tegen de rond de velg van het wiel bevestigde metalen band kan schuren. De informant van Q 099q vermeldt het volgende: "Vroeger werd de rem door middel van een zwengel aangedraaid. Thans wordt de rem in werking gesteld door een ijzeren hefboom. Deze ijzeren staaf heeft aan het losse uiteinde een ketting, die vastgemaakt wordt aan een haak, welke zich bevindt aan de zijkant van de karbak. Het is dus een vereenvoudiging, de zwengel is vervangen door een hefboom.". De respondent van P 48 omschrijft de wagenrem als een "blok met ketting aan as om te remmen. [N 17, 40 + 44j + 49 + 50b + 99 + add; JG 1b; JG 1c; JG 1d; JG 2c; monogr.]
I-13
|