23707 |
een kruisje op het brood maken |
<uitdr.> het brood is gebenedijd; die het eet, dat die het snijt:
?
t broed is gebenedeijd, dae t it, dat dee t sneijt (Q095p Maastricht),
aansnijden met een kruisje:
aansniejen mej e kruusken (L312p Neerpelt),
bekruisen:
bekruse (L216p Oirlo),
brood:
broeëd (Q039p Hoensbroek),
brood bekruisen:
broeëd bekruuse (Q009p Mechelen-aan-de-Maas),
brood zegenen:
broead zaegene (L381p Echt/Gebroek),
broed zèëne (Q208p Vijlen),
broeed zaegene (L271p Venlo),
brooed zaegene (L299p Reuver),
brood zengelen:
broed zengele (L318b Tungelroy),
broeed zaengele (L328p Heel, ...
L374p Thorn),
broeed zengele (L320a Ell),
brouet zeengele (L371p Ophoven),
brood zengenen:
broead zaengene (L382p Montfort),
broid zaengene (Q018p Geulle),
brood zèngene (Q020p Sittard),
broodkruis:
broodkruuts (L300p Beesel),
broodwijden:
broedwēējə (P047p Loksbergen),
de duivel deruit jagen:
den duuvel der oetjage (L271p Venlo),
de mik kruisen:
mik kruuse (L318b Tungelroy),
de mik zegelen:
de mik zaegele (L289p Weert),
de mik zegenen:
de mik zeigene (L293p Roggel),
de mik zengelen:
de mik zaengele (L320b Kelpen, ...
L289p Weert),
de weg zegenen:
week zegenen (L376p Linne),
de weg zengenen:
de wek zaengene (L382p Montfort),
de wèk zèngene (L433p Nieuwstadt),
een kruis derop maken:
krüts drop maache (Q121p Kerkrade),
een kruis maken:
e kruus maake (Q095p Maastricht),
kreus maken (L414p Houthalen),
kruuts maake (L387p Posterholt),
kruuts make, zaegene (Q111p Klimmen),
een kruis maken onder brood:
kruuts onger broad maake (Q111p Klimmen),
een kruis maken onder de mik:
e kruus oonder ut mik maake (Q099p Meerssen),
ein kruus onder de mik make (L317p Bocholt),
een kruis maken onder de weg:
e krüts onger dr wek make (Q117a Waubach),
ēē krŭŭts oonger dr wèk māāke (Q117p Nieuwenhagen),
kruus onger de wek make (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
ə krŭŭts oonger dr wèk māāke (Q117p Nieuwenhagen),
een kruis maken onder het brood:
e kruus oonder ut broed make (Q095p Maastricht),
kruus maken onger t broid (Q013p Uikhoven),
een kruis maken op het brood:
`n krees op het broot moake (Q086p Eigenbilzen),
kruis op t brood moake (P188p Hoepertingen),
kruuts make op het broad (Q019a Neerbeek),
een kruis maken over het brood:
e kruus euver t broed make (Q187a Heugem),
e kruuts uvver t broeëd make (Q203p Gulpen),
ei kruuts euver `t broad make (Q016p Lutterade),
euver het broed e kreus moaken (Q001p Zonhoven),
kreus moaken euver het braut (P197p Heers),
kruuts euver het broed (L295p Baarlo),
t kruuts üvver t broeëd make (Q117a Waubach),
een kruis slaan:
ú is eenkorte eu
e krajs slún (Q162p Tongeren),
een kruisje maken:
e kruiske make (P219p Jeuk),
een kruuske maken (L282p Achel),
kreske maoke (K353p Tessenderlo),
kreujske make (L423p Stokkem),
krutske maake (Q021p Geleen),
kruutske maake (Q207p Epen, ...
L382p Montfort),
kruutske make (L426z Holtum, ...
L432a Koningsbosch),
krøsjkə mākə (L265p Meijel),
een kruisje maken onder de mik:
`n krutske onder de mik (broeëd) maake (Q247p Sint-Martens-Voeren),
en kruuske onder de mik make (L209p Merselo),
kruiske onder de mik maken (L353p Eksel),
kruutske maake onger de mik (L328p Heel),
kruutske make onger de mik (L270p Tegelen),
kruutske onger de mik make (L329p Roermond, ...
L331p Swalmen),
een kruisje maken onder de weg:
en kruuske onder de wek make (L192a Siebengewald),
kruitske ùnder de wèk maken (Q098p Schimmert),
een kruisje maken onder het brood:
e kruiske oonder `t broed make (Q104p Wijk),
e kruuske onder `t broad make (Q101p Valkenburg),
e kruutske onger t broëd maake (Q112c Kunrade),
e krütske ónger t broeëd make (Q117p Nieuwenhagen),
krutske onger et broeed maake (Q027p Doenrade),
ə kruiskə oondər ət broet maakə (Q095p Maastricht),
een kruisje maken op de mik:
kruutske oppe mik maake (L325p Horn),
een kruisje maken op een brood:
krùis(ke) moake-n op e broeët (P176p Sint-Truiden),
een kruisje maken op het brood:
e kruisken op et broeëd moake (P176p Sint-Truiden),
een kruisje maken over de mik:
kreuske euver de mik maken (L352p Hechtel),
een kruisje maken over de weg:
en kruutske euver de wek make (L295p Baarlo),
kruuske ovver de weg make (L210p Venray),
een kruisje maken over het brood:
e kruiske make euver `t broed (Q095p Maastricht),
e kruiske make euver `t brood (Q095p Maastricht),
kruuske ouver t broed (L266p Sevenum),
een kruisteken maken:
e kruutsteike maken (L429p Guttecoven),
eerst het brood zengelen:
ierst t broeed zeingele (L288a Ospel),
het brood bekruisen:
het braod bekruuse (Q011p Boorsem),
het brood kruisen:
het bruud kri-jse (L360p Bree),
het brood stippen:
het broot stippe (Q077p Hoeselt),
het brood zegenen:
`t broad zaegene (Q101p Valkenburg),
`t broead ziëgene (Q032p Schinnen),
`t broed zegene (Q095p Maastricht),
et broad zaegene (L427p Obbicht),
et broeed zaegene (L266p Sevenum, ...
L245b Tienray),
et broejd zeigene (L265p Meijel),
et brood zaigene (L383p Melick),
t broeed zaegene (L295p Baarlo),
t brood zègene (L426z Holtum),
ət bruət zɛ̄nə (Q253p Montzen),
het brood zengenen:
`t broad zieèngene (Q032p Schinnen),
het brood zengeren:
et brood zaengere (L386p Vlodrop),
kruisje:
kruiske (Q095p Maastricht),
kruisje brood:
kruutske broed (Q202p Eys),
vliegenslaan:
vliegəslōōwə (P047p Loksbergen),
zengenen:
zengene (Q197a Terlinden)
|
Het gebruik om een brood met het mes te bekruisen, voordat men het aansnijdt; men maakte met het broodmes een kruisje aan de onderkant van het brood [n kruuske ónder de mik maake?]. [N 96B (1989)]
III-3-3
|