20252 |
in verwachting zijn |
aan het sparen zijn:
ze is aon ’t spaore (Q074p Kortessem),
aangebrand:
ongewild zwanger
ángebrând (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
aangekleed zijn:
zie is aangklej (L294p Neer),
aangeteld:
aangətèlt (L299p Reuver),
ángeteeld (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
aantellen:
aantelle (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L289p Weert),
ántelle (L245a Castenray, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L209p Merselo,
L216a Oostrum,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray),
L214p Wanssum),
besteld:
is er al wat besteld bij je vrouw? = is ze al zwanger?
besteld (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
besteld zijn:
besteld (zien) (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
bolsterig zijn:
cf. Schuermans s.v. "bolsteren"(opzwellen,..... zie ook Schuermans s.v. "bolster"(in sommige streken gebruikt voor bol, opgeblazen...)
bolstierig zèn (Q071p Diepenbeek),
dik:
diek (Q202p Eys),
dik lopen:
dei lip diek (Q003p Genk),
dik zijn:
dik zieë (Q117a Waubach),
dragen:
draage (Q018p Geulle),
zie dreugtj (L294p Neer),
een dikke buik:
diekə bōēk (L299p Reuver),
ennen dieken bōēk (L271p Venlo),
een dikke buik hebben:
dikke buuk hebben (L265p Meijel),
nen dikken bŭŭk hèbbə (L164p Gennep),
een kind krijgen:
e keend kriege (Q095p Maastricht),
ein kink krieëge (L269b Boekend),
Men zegt soms - vroeger nogal - van een vrouw die in verwachting was: Ze heeft onder de tram gelegen. Betekenis: misschien dat ze niet onder de man uitkwam (?)
een keind kriegen (Q012p Rekem),
Recentere varianten.
e kind kriege (Q095a Caberg),
een kind verwachten:
e keend verwachte (Q095p Maastricht),
een kindje verwachten:
e kinsje verwaachte (Q077p Hoeselt),
e kènneke verwaachte (Q188p Kanne),
een kleine op komst zijn:
doo is ne klènnen opkomst (L353p Eksel),
een kleine verwachten:
unne kleine verwachte (L289p Weert),
een kromme scholk hebben:
vero.
’nne kromme sjolk hebbe (Q193p Gronsveld),
er een opgezet hebben:
we hemmen er innne opgezèt (L353p Eksel),
familie verwachten:
ze ferwaach femeele (Q074p Kortessem),
gaan inkopen:
gaon inkoupe (L289p Weert),
geladen:
gelââje (L331p Swalmen),
geladen
geloweve (Q078p Wellen),
geladen zijn:
gelaje zîên (L245b Tienray),
gesteld:
gestèlt (P176p Sint-Truiden),
get besteld:
get besjteld (Q193p Gronsveld),
get bestjëld (L294p Neer),
get besteld zijn:
bie dy ês get besteld (Q193p Gronsveld),
dao`s get bestèld (L417p As),
get jongs komen:
dao kömptj get jôngs (L322a Nunhem),
get verwachten:
get verwagtə (L320b Kelpen),
groot:
groeēt (L330p Herten (bij Roermond)),
groet (Q202p Eys),
groot gaan:
chroaat chaon (L425p Grevenbicht/Papenhoven),
die gè groët (L265p Meijel),
dii̯ gē.t gruət (Q203b Ingber),
geet groet (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
graaët gaon (L432p Susteren),
graot gaon (Q021p Geleen, ...
L382p Montfort),
graoët gaon (L322a Nunhem),
groat gaon (L428p Born, ...
Q021p Geleen),
groat goan (L371p Ophoven, ...
Q032p Schinnen,
L378p Stevensweert),
groatgaon (L294p Neer),
groe"t gön (K318p Beverlo),
groeat gaon (L381p Echt/Gebroek),
groet goan (Q203p Gulpen, ...
Q187p Sint-Pieter),
groet goon (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
groet goën (Q193p Gronsveld),
groet gòò.ën (Q001p Zonhoven),
groetgoehn (Q003p Genk),
groetgoon (Q095p Maastricht),
groeë.t goa.n (Q002p Hasselt),
groeët gao (Q111p Klimmen, ...
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade),
groeët gaoe (Q203p Gulpen),
groeët gaon (L245a Castenray, ...
L320a Ell,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray),
Q201p Wijlre),
groeët gāōn (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
groeët goa (Q117a Waubach),
groeët goeën (L372p Maaseik),
groeët gooën (L353p Eksel),
groeët goân (L318b Tungelroy),
groeët gâôn (L245b Tienray),
groeëtgaon (L369p Kinrooi),
groĕt goa (Q035p Brunssum),
groit goon (Q013p Uikhoven),
groit gâon (Q098p Schimmert),
groot gaan (L320c Haler, ...
L292p Heythuysen),
groot gaon (L329a Kapel-in-t-Zand, ...
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
Q033p Oirsbeek,
L387p Posterholt,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q020p Sittard,
L331p Swalmen),
groot goan (L383p Melick),
groot go’n (Q077p Hoeselt),
grootgaon (Q020p Sittard, ...
L374p Thorn),
grooët gooën (Q032p Schinnen),
groét gaon (L269p Blerick),
groêt goon (Q188p Kanne),
groët gao (Q034p Merkelbeek),
groët gaon (L269p Blerick, ...
L299p Reuver,
L271p Venlo),
groëtgaon (L271p Venlo),
grōet gaon (Q033p Oirsbeek),
grōēt gaon (L267p Maasbree),
grōēt gōēn (L417p As),
grōētgaon (L318b Tungelroy),
grōēët gaoë (Q117p Nieuwenhagen),
grōēət gaon (L328p Heel),
grōōt goon (Q102p Amby),
grŏĕt gaon (L271p Venlo),
gruuit goan (L360p Bree),
gruut goan (L360p Bree),
grūūtgūūn (L416p Opglabbeek),
grwaotgaon (L381p Echt/Gebroek),
gròèt gaon (Q197p Noorbeek, ...
Q197a Terlinden),
gròèət gaon (L300p Beesel),
gròòt gààn (Q015p Stein),
gróotgó’n (Q162p Tongeren),
gróèat gaon (Q021p Geleen),
grôet gòə (Q113p Heerlen),
grôetchôôn (L424p Meeswijk),
grôât gōāne (Q015p Stein),
grôêt gaon (Q038p Amstenrade),
ze geit grôêt (L298a Kesseleik),
ze gèt grout (Q074p Kortessem),
nog alleen door ouderen gebruikt
groot gaan (L371a Geistingen),
oud
gràut gôn (Q153p Gors-Opleeuw),
Oudere variant.
groet goon (Q095a Caberg),
vero.
groet goën (Q193p Gronsveld),
groot gaan van kind:
groët goo va kin (Q196p Mheer),
haar meubels al hebben:
ze hèt hör meubels al (Q074p Kortessem),
haar schortje vol hebben:
ze jèt hör sjuitsje vol (Q074p Kortessem),
volhubbe = vol hebben
ze hèt hör sjuitsje vol (Q074p Kortessem),
het spek aan zijn been hebben:
uitdr.
het spek aan zijn been hebben (L424p Meeswijk),
het voor de hose hebben:
cf. VD D.-N. s.v. "Hose"0.2. broek, slipje
ze haef’t vuur de hoeze (L372p Maaseik),
het zitten hebben:
ze hèt het zitte (Q074p Kortessem),
iets onder de baan zijn:
doù is iet ondere baon (Q074p Kortessem),
iets op komst zijn:
doù is iets op köms (Q074p Kortessem),
in de kromme scholk zijn:
lett.: in het kromme schort zijn
in ’e kromme sjollek zeen (L318b Tungelroy),
in gezegende omstandigheden:
gezègende umstandighede (L214p Wanssum),
in gezegende toestand zijn:
ien gezègende toestand zien (L217p Meerlo),
in hoffnung (du.):
cf. VD D.-N. s.v. "Hoffnung 1. verwachting
i hoffnung (Q222p Vaals),
in omstand:
in umsjteng (Q112c Kunrade, ...
Q116p Simpelveld),
umsjting (Q207p Epen),
øͅməštɛi̯nt (Q284p Eupen),
in omstand zijn:
omstanden
ze is in ómsjtènj (Q020p Sittard),
in positie:
ien peziesie (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
in pesiezie (L294p Neer),
in peziese (Q071p Diepenbeek),
in positie (Q027p Doenrade, ...
P219p Jeuk),
in poziesie (Q095p Maastricht),
in pəzĭĕsĭĕ (L424p Meeswijk),
pezi-jsie (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
peziese (Q020p Sittard),
pòzzīēsë (Q162p Tongeren),
èn pezej.se (Q002p Hasselt),
én pezīē.ëse (Q001p Zonhoven),
in positie zijn:
i peziesie zèn (K318p Beverlo),
in pesiesie zeen (L417p As),
in pezi-jsie zeen (L360p Bree),
in peziêsie ziên (Q188p Kanne),
in peziêssie ziên (L353p Eksel),
in pezīē.sie zèè.n (K361p Zolder),
in pooziesie zeen (Q014p Urmond),
in positie zeen (L368p Neeroeteren),
in positie zijn (P120p Alken, ...
L353p Eksel),
in positie zin (Q012p Rekem),
in potietie zijn (K353p Tessenderlo),
in poziesie zien (Q095p Maastricht),
in poziesie zéén (K317p Leopoldsburg),
in pəsĭĕsĭĕ zeen (L364p Meeuwen),
in pəsjietjə zeen (L382p Montfort),
ién pesiésie zién (Q193p Gronsveld),
peziese zèn (Q071p Diepenbeek),
ze is in pezîesse (Q074p Kortessem),
èn peziesie zijn (Q003p Genk),
in verwachting:
i verwachting (Q208p Vijlen),
in verwachting (Q019p Beek, ...
L317p Bocholt,
Q027p Doenrade,
L366p Gruitrode,
L328p Heel,
P219p Jeuk,
L374p Thorn,
Q108p Wijnandsrade),
in verwaochting (Q001p Zonhoven),
in verwochting (L282p Achel),
in vərwachting (L329a Kapel-in-t-Zand),
verwachting (L386p Vlodrop),
vërwàachténg (Q162p Tongeren),
èn verwóchting (Q001p Zonhoven),
in verwachting zijn:
dei es euverwachting (Q003p Genk),
ein vərwàchting zeen (L432p Susteren),
en verwachting zèn (P188p Hoepertingen),
i verwaachting zieë (Q200p s-Gravenvoeren),
in verwachting zeen (L360p Bree, ...
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
L294p Neer,
L371p Ophoven),
in verwachting zien (Q095p Maastricht, ...
L271p Venlo),
in verwachting zijn (L381p Echt/Gebroek, ...
L321a Ittervoort,
Q196p Mheer,
K361p Zolder),
in verwachting zin (Q018p Geulle, ...
Q012p Rekem),
in verwàchting zeen (L417p As),
in verwàchting zien (L266p Sevenum),
in verwàchting ziĕn (L266p Sevenum),
in verwáchting zèn (K361p Zolder),
in verwòchting ziên (L353p Eksel),
in vərwachting zin (Q098p Schimmert),
ién verwaachting zién (Q193p Gronsveld),
ze is in verwaachting (Q074p Kortessem),
è.n verwachting zie.n (Q005p Zutendaal),
èn verwââ.chting zèn (Q153p Gors-Opleeuw),
én vërwaachting zin (Q162p Tongeren),
Recentere varianten.
in verwachting zien (Q095a Caberg),
inkopen:
inkoejpen (L265p Meijel),
inkopen gedaan hebben:
inkaupe gedaon hebbe (L267p Maasbree),
jong op hebben:
jong op hebbe (L289p Weert),
kind verwachten:
kint vərwòchtə (L364p Meeuwen),
met een dik buikje lopen:
ze loop met een dik buikje (K317a Kerkhoven),
met een dikke buik lopen:
bè nen dikke bóók loepe (K361p Zolder),
met een kromme scholk lopen:
cf. VD s.v. "scholk"(samentrekking van schortedoek) (gew.) schort
met nne krômme schollik laupe (L267p Maasbree),
met een pakje thuiskomen:
ongetrouwd zwanger zijn
bèt e pékske tóóskoo.me (K361p Zolder),
moeten kopen:
moeten kopen (L366p Gruitrode),
naar de deurnese markt geweest zijn:
nor d`n Deurnese mert gewist zien (L210p Venray),
onder omstand:
ai̯ndər øͅmštɛi̯nt (Q284p Eupen),
onderweg zijn:
al een half jaar onderweges zien = reeds een half jaar zwanger zijn
ònderweges zien (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
overlommerd:
overlommeren - overschaduwen
eeverloemmerd (Q002p Hasselt),
overtijd zijn:
ovvertied zien (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
te pas zijn:
te pas zien (L353p Eksel),
te pas ziên (L353p Eksel),
thuiskomen met een pakje:
ongewild zwanger
thuis komen met een pékske (Q001p Zonhoven),
uittellen:
oettelle (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L289p Weert),
uuttelle (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
van het gevroor geraakt:
cf. Maaseik Wb. p. 20 s.v. "gevrör""vorst (van vriezen cf. VD D.-N. s.v. "frieren"( - fror - gefroren)
van het gevrör geraak (L372p Maaseik),
verwachten:
verwachten (Q240p Lauw),
vërwaachtë (Q077p Hoeselt),
vërwàachtë (Q162p Tongeren),
vərwochtə (L364p Meeuwen),
ze verwaach (Q171p Vlijtingen),
ze verwojt (K361p Zolder),
vol:
vó.l (Q001p Zonhoven),
vol zijn:
se és vol (P227p Vorsen),
vol zien (Q077p Hoeselt),
De informant geeft aan dat deze uitdrukking nog alleen door oude mensen gebruikt wordt, maar vermeldt niet wat zgn. jongere mensen dan gebruiken.
vol zijn (Q086p Eigenbilzen),
vulgair
zë és vòl (Q162p Tongeren),
vol zitten:
vol zitte (K318p Beverlo, ...
Q086p Eigenbilzen),
vò:l zitte (L417p As),
plat
vol zitte (L317p Bocholt),
volk bij zich hebben:
Altijd volk onder de scholk (Helmonds).
volk bij zich höbbe (L330p Herten (bij Roermond)),
wat besteld zijn:
doo is wah besteld (L353p Eksel),
wat jongs verwachten:
wat jongs verwachte (L289p Weert),
wat onder de scholk hebben:
schort, voorschoot
wat ònder de scholk hebbe (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen (bij Venray)),
z te pas zijn:
zoo te pas zien (Q193p Gronsveld),
vero.
zoe te pas zién (Q193p Gronsveld),
zijn
zo te pas zien (Q086p Eigenbilzen),
z zijn:
diej is zoe (L369p Kinrooi),
ze is zoe (Q074p Kortessem),
ze is zoew (Q078p Wellen),
zoa zeen (Q016p Lutterade),
zoe zeen (L317p Bocholt),
zoe zijn (L414p Houthalen),
zoe ziên (L353p Eksel),
zoe"zèn (K318p Beverlo),
zë és zó (Q162p Tongeren),
Die is zo.
dii̯ es əzuə (Q202p Eys),
die vrouw is -
is zōē (L210p Venray),
zo
zoe zèè.n (K361p Zolder),
zo zijn
zo ziēn (L353p Eksel),
zoeë zeeën (L316p Kaulille),
zich heuvelen:
zich heuvele (L294p Neer),
zwaar gaan:
zwâôr gâôn (L245b Tienray),
zwanger:
sjwanger (Q121p Kerkrade),
sjwàngər (Q117p Nieuwenhagen),
zwanger zijn:
sjwanger zin (L299p Reuver),
ze is zwanger (K317a Kerkhoven),
zjwángər zeen (L432p Susteren),
Recentere varianten.
zwanger zien (Q095a Caberg)
|
(in) (blijde) verwachting || een kind verwachten || in blijde verwachting zijn || in positie zijn || in positie, zwanger || in verwachting raken || in verwachting zijn || in verwachting zijn (als het zichtbaar wordt || in verwachting zijnde || in vewachting zijn || kind verwachten || ongewild zwanger zijn || verwachting || wanneer een meis (ongehuwd) in verwachting was/is || ze is in blijde verwachting || zwanger || zwanger (- zijn ) || zwanger (plat) || zwanger (scherts.) || zwanger (zij is - ) || zwanger (zijn) || zwanger worden || zwanger zijn || zwanger zijn, een kind verwachten || Zwanger zijn: een kind dragen, zwanger zijn (staan, met een dik lijf lopen, inkopen, groot gaan, geladen). [N 115 (2003)], [N 84 (1981)] || zwanger zijnde || zwangere toestand || zwangerschap || zwangerschap; zwanger
III-2-2
|