e-WLD begrippen 

 
 
Filteren...

Overzicht

Gevonden: 1

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
kap 3/4-kap: /4-kap (Klimmen  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Eisden]), balk: balk (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Maurits]), beeltje: bēlkǝ (Zolder  [(Zolder)]   [Eisden]), béle/beel: béle/beel (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Winterslag, Waterschei]  [Zolder]), bēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Zwartberg] [Eisden]  [Zwartberg, Waterschei]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), bęǝl (Hamont  [(Eisden)]   [Zolder]), connière: connière (Genk  [(Winterslag)]   [Maurits]), hemel: hemǝl (Bleijerheide, ... ), hēmǝl (Blitterswijck, ... ), houtbeel: houtbeel (Eisden  [(Eisden)]   [Zwartberg, Waterschei]), hǫwtbēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Winterslag, Waterschei]), houten beel: houten beel (Lanklaar  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Zwartberg, Waterschei]), hōtǝ bēl (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Eisden]), hǫwtǝ bēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]  , ... [Winterslag, Waterschei]  [Zwartberg]), houten kap: hoatǝ kap (Brunssum  [(Emma / Hendrik / Wilhelmina)]   [Julia]), houten kap (Nieuwstadt  [(Maurits)]  , ... [Emma]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), hō.tǝ ka.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), hōtǝ kap (Heerlen  [(Emma)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma]), hǫwtǝ kap (Buchten  [(Maurits)]  , ... [Maurits]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]), houten kistje: hōtsǝ kesjǝ (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), houten plat: hōtsǝ plat (Spekholzerheide  [(Willem-Sophia)]   [Domaniale]), houteren kap: hōtsǝrǝ kap (Chevremont  [(Julia)]   [Eisden]), houtkap: hōtskap (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Maurits]  [Domaniale]), huif: huif (Leunen, ... ), ijzeren beel: āzǝrǝ bēl (Zonhoven  [(Zwartberg)]   [Zwartberg, Waterschei]), ejzǝrǝ bēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zwartberg, Waterschei]), ijzeren beel (Genk  [(Winterslag / Waterschei)]   [Eisden]), īzǝrǝ bēl (Eisden  [(Eisden)]  , ... [Zwartberg, Eisden]  [Zwartberg]), ijzeren kap: ijzeren kap (Lanklaar  [(Eisden)]   [Maurits]), ī.zǝrǝ ka.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), īsǝrǝ kap (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Laura, Julia]), īzǝrǝ kap (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Willem-Sophia]  [Laura, Julia]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Domaniale]  [Maurits]  [Maurits]  [Domaniale, Wilhelmina]), īzǝrǝn kap (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Domaniale]), ijzerkap: iǝ.zǝrkap (Waubach  [(Laura / Julia)]   [Domaniale]), īzǝrkap (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Zwartberg, Waterschei]), kap: ka.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Maurits]), kap (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Beringen, Zwartberg, Houthalen, Winterslag, Waterschei, Eisden]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Willem-Sophia]  [Emma]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Julia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Maurits]  [Laura, Julia]  [Zwartberg, Eisden]  [Emma, Hendrik, Wilhelmina]  [Maurits]  [Domaniale]  [Maurits]  [Maurits]  [Domaniale, Wilhelmina] [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kapje: kɛpjǝ (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), kɛpkǝ (Geleen  [(Maurits)]   [Domaniale]), kophout: kǫphǭwt (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), kruiskap: krejskap (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]), pallisade: palisāt (Zie mijnen  [(Domaniale)]  [Beringen, Zolder, Houthalen, Zwartberg, Winterslag, Waterschei, Eisden]), plat: plat (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Willem-Sophia]  [Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Oranje-Nassau II, Emma, Hendrik]  [Domaniale]  [Emma, Oranje-Nassau I, Oranje-Nassau II, Oranje-Nassau III, Oranje-Nassau IV]  [Maurits]  [Domaniale, Wilhelmina]  [Maurits]  [Maurits]  [Maurits]), platte beel: platte beel (Rekem  [(Zwartberg / Eisden)]   [Zwartberg, Waterschei]), platǝ bēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Emma, Maurits]), platte kap: pla.tǝ ka.p (Eys  [(Oranje-Nassau I / III / IV)]   [Domaniale]), platǝ kap (Kerkrade  [(Domaniale)]   [Domaniale]), ronde beel: ron bēl (As  [(Zwartberg / Waterschei)]   [Zwartberg, Eisden]), rondhout: ronthǫwt (Zie mijnen  [(Beringen / Zolder / Houthalen / Zwartberg / Winterslag / Waterschei / Eisden)]  [Domaniale]), rughout: rykhōts (Bleijerheide  [(Domaniale)]   [Domaniale]), røkhōts (Bleijerheide  [(Domaniale)]  , ... [Domaniale]  [Domaniale]), schaal: šal (Bree, ... ), šē̜l (Genk), schenen: šenǝn (Nieuwstadt  [(Maurits)]   [Winterslag]), schulp: sxølǝp (Loksbergen), stop: stǫ̜p (Houthalen) Algemene benaming voor de houten of metalen balk die als bovenste deel van de ondersteuning tegen het dak geplaatst wordt en die dus rechtstreeks de druk van het dakgesteente draagt. Uit de opgaven blijkt dat men in een aantal plaatsen verschillende benamingen kent voor de houten en de ijzeren kap. Zo merkt de invuller uit K 361 op dat men in de mijn van Zolder een houten kap een "beel" en een ijzeren een "beeltje" noemt. Op de Domaniale mijn gebruikte men volgens een respondent uit Q 121c daar respektievelijk de woorden "plat" en "kap" voor en een zegsman uit Q 113 voegt daar nog aan toe dat het "plat" op de mijn Emma in de pijler werd toegepast. Op de mijn Maurits maakte men volgens de invuller uit Q 21 een onderscheid tussen een "kap" en een "kapje". De eerstgenoemde term was van toepassing op een kap die in het steenwerk werd gebruikt, de tweede op een kap die het dak van een pijler droeg. Het woordtype "houtbeel" uit L 417 is een verzamelterm voor de "ronde beel", een houten balk met een lengte van 3 meter, en de "platte beel", een verticaal houten steunelement van 2.20 meter lang. De opgaven "kophout" en "rondhout" worden in de betekenis kap in tegenstelling tot "beel" in de Belgische mijnen slechts zelden gebruikt. Het woordtype "pallisade" was volgens Loontjens (pag. 36) op de Domaniale mijn van toepassing op een houten knuppel die als kap dienst deed. [N 95, 302; N 95, 307; N 95, 308; N 95, 337; monogr.; Vwo 87; Vwo 101; Vwo 406; Vwo 449; Vwo 667] || Dat deel van de klomp dat zich boven de voorvoet bevindt. Zie ook afb. 257. Bij de hoge klomp loopt de kap tot boven de wreef door, bij de lage klomp is de kap veel lager en korter. [N 97, 30; monogr.] || De dwarsbalk van een ondersteuning in een mijngang of dwarsgang. [monogr.] || Een aan de bovenzijde gesloten mof die wordt gebruikt om een buis af te sluiten. De kap wordt op het uiteinde van de buis geschroefd. Zie ook afb. 269 en het lemma ɛplugɛ.' [N 64, 118d] II-11, II-12, II-4, II-5