34524 |
kip van broedsheid genezen |
(de) prut koelen:
dǝ prø̄t kulǝ (K358p Beringen),
prøt kulǝ (K358p Beringen),
afbroeden:
āfbrø̄i̯ǝ (L321p Neeritter),
afkoelen:
afkilǝ (Q093p Rosmeer),
afkylǝ (K278p Lommel),
afkȳlǝn (K278p Lommel),
āfkø̄lǝ (Q121c Bleijerheide, ...
Q207p Epen,
Q119p Eygelshoven,
L326p Grathem,
Q121p Kerkrade,
Q009p Maasmechelen,
Q204a Mechelen,
L423p Stokkem,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q209p Teuven,
Q097p Ulestraten,
L271p Venlo,
Q117a Waubach),
āfkø̜lǝ (L420p Rotem),
āfkēi̯lǝ (Q072a Rapertingen),
āfkēlǝ (L368b Waterloos),
ǭfkyi̯lǝ (Q078p Wellen),
bij haar kont in het water houden:
bę hør kont ent wętǝr hǫu̯wǝ (Q156p Borgloon),
broedheks vastzetten:
brēi̯hęks vastzøtǝ (L360p Bree),
dopen:
dø̜i̯pǝ (Q193p Gronsveld),
dø̜u̯pǝ (L420p Rotem),
in het water steken:
int wai̯tǝr stē̜kǝ (P048p Halen),
in water soppen:
in water soppen (Q014p Urmond),
koelprutten:
kulprøtǝ (Q035a Rumpen),
kont in het water steken:
kunt ent wātǝr stē̜kǝ (K357p Paal),
kont koelen:
kōnt kø̄lǝ (Q009p Maasmechelen),
koud maken:
kāt mākǝ (L383p Melick),
kwijtbroeden:
kwęi̯ǝtbryǝ (P186p Gelinden, ...
P197p Heers),
met de kont in het water douwen:
me tǝ kont en ǝt watǝr dǫu̯ǝ (L265p Meijel),
met de kont in het water steken:
mę dǝ kǫnt ent wǫǝtǝr stē̜kǝn (L282p Achel),
met de vot in gen water zetten:
metǝ vǫd e gǝ wātǝr zetǝ (Q209p Teuven),
met de vot in het water duwen:
met dǝ vǫt in ǝt wātǝr dyi̯ǝ (Q111p Klimmen),
onder de kuip zetten:
oŋǝr dǝ kȳp zętǝ (L269p Blerick),
plonzen:
plunšǝ (L332p Maasniel),
soppen:
sopǝ (L330p Herten, ...
L382p Montfort,
Q198b Oost-Maarland,
Q032a Puth,
Q014p Urmond),
van het kloeken afhelpen:
van ǝt klukǝ āfhɛlpǝ (Q211p Bocholtz, ...
Q117p Nieuwenhagen),
vastzetten:
vasętǝ (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
waterdompelen:
wǫtǝrdompǝlǝ (Q003a Oud-Waterschei)
|
In vraag N 19, 59 werd gevraagd naar de termen voor een kip van broedsheid genezen door ze in een emmer water te stoppen met haar achterste. Een aantal antwoorden wijst op deze methode. Maar er is ook een aantal respondenten dat deze methode niet kent of vermeldt dat deze manier van handelen niet helpt. De broedse kip afzonderen en vastzetten is een alternatief (L 159a (Middelaar), 268 (Velden), 295 (Baarlo), 318b (Tungelroy), 374 (Thorn), P 107a (Rummen)). De informant van L 320a (Ell) adviseert de broedse kip in afzondering sterk eiwitrijk voedsel te voeren. En volgens de informant van Q 121c (Bleijerheide) is een beter middel dan in het water stoppen de kip vier dagen in een rek aan de wand te hangen. [N 19, 59]
I-12
|