32621 |
kraan van de metalen gierton |
beerkraan:
[beer]krān (L317p Bocholt),
[beer]krǭǝn (L312p Neerpelt),
bruis/broes:
brūs (Q020p Sittard),
bruizer/broezer:
brūzǝr (L248p Lottum, ...
L270p Tegelen,
L271p Venlo),
citernespreider:
sǝtē̜rspręi̯ǝr (Q198a Mesch),
citerneverspreider:
sitē̜rvǝršpręi̯ǝr (Q222p Vaals),
gierkraan:
[gier]krān (Q030p Schinveld, ...
L289p Weert),
gierspreider:
[gier]špręi̯ǝr (Q193a Eckelrade, ...
Q203p Gulpen),
klep:
klęp (L192b Aijen, ...
L209p Merselo,
L163p Ottersum),
klɛ ̝p (Q204a Mechelen, ...
Q116p Simpelveld,
L289p Weert),
kraan:
krau̯ǝn (P056p Stokrooie),
krān (L192b Aijen, ...
L417p As,
L359p Beek,
Q106p Bemelen,
K358p Beringen,
L317p Bocholt,
L269b Boekend,
Q011p Boorsem,
L360p Bree,
L431p Dieteren,
L421p Dilsen,
Q007p Eisden,
L419p Elen,
L320a Ell,
L363p Ellikom,
L356p Grote-Brogel,
L366p Gruitrode,
L291p Helden,
L330p Herten,
L246p Horst,
Q028p Jabeek,
L316p Kaulille,
L370p Kessenich,
L369p Kinrooi,
L265b Kronenberg,
L422p Lanklaar,
Q006p Leut,
L248p Lottum,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
L332p Maasniel,
Q192p Margraten,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L209p Merselo,
Q022p Munstergeleen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L418p Niel-bij-As,
Q197p Noorbeek,
L427p Obbicht,
L216p Oirlo,
Q033p Oirsbeek,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L290p Panningen,
L355p Peer,
Q012p Rekem,
L358p Reppel,
L420p Rotem,
Q099q Rothem,
Q098p Schimmert,
L423p Stokkem,
L318p Stramproy,
Q112z Ten Esschen,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L361p Tongerlo,
L318b Tungelroy,
Q013p Uikhoven,
Q097p Ulestraten,
Q008p Vucht,
Q117a Waubach,
Q113a Welten,
Q201p Wijlre,
L365p Wijshagen),
krāǝ.n (P177p Zepperen),
krō ̞n (Q163p Berg, ...
Q242p Diets-Heur,
Q158a Henis,
Q182p Nerem),
krō ̞ǝn (L282p Achel, ...
L286p Hamont,
Q167p Koninksem,
Q240p Lauw,
L314p Overpelt,
Q171p Vlijtingen),
krǫǝn (L353p Eksel, ...
L352p Hechtel,
K278p Lommel,
P214p Montenaken,
L354p Wijchmaal),
krǭ.n (P051p Lummen, ...
Q073p Wimmertingen),
krǭn (K318p Berverlo, ...
Q072p Beverst,
Q083p Bilzen,
Q198p Eijsden,
Q087p Gellik,
Q003p Genk,
L164p Gennep,
Q002a Godschei,
Q094p Hees,
Q081a Heesveld-Eik,
L413p Helchteren,
K316p Heppen,
Q174p Herderen,
Q077p Hoeselt,
L414p Houthalen,
Q188p Kanne,
L315p Kleine-Brogel,
K314p Kwaadmechelen,
P047p Loksbergen,
Q180p Mal,
P220p Mechelen-Bovelingen,
P176a Melveren,
Q177p Millen,
L115p Mook,
Q090p Mopertingen,
Q082p Munsterbilzen,
Q198b Oost-Maarland,
K315p Oostham,
L163p Ottersum,
Q095a Oud-Caberg,
Q175p Riemst,
Q168p s-Herenelderen,
Q187p Sint Pieter,
P176p Sint-Truiden,
Q181p Sluizen,
Q162p Tongeren,
Q178p Val-Meer,
Q091p Veldwezelt,
Q172p Vroenhoven,
Q084p Waltwilder,
Q001p Zonhoven,
Q005p Zutendaal),
krǭǝ.n (P120p Alken, ...
P053p Berbroek,
P055p Kermt,
Q074p Kortessem,
P118p Kozen,
P057p Kuringen,
P056p Stokrooie,
P121p Ulbeek,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen),
krǭǝn (P179p Aalst, ...
P187p Berlingen,
P113p Binderveld,
P224p Boekhout,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
Q159p Broekom,
P178p Brustem,
P182p Buvingen,
Q071p Diepenbeek,
P049p Donk,
P115p Duras,
P186p Gelinden,
P175p Gingelom,
Q153p Gors-Opleeuw,
P184p Groot-Gelmen,
Q170p Grote-Spouwen,
Q079p Guigoven,
P195p Gutschoven,
P048p Halen,
P173p Halmaal,
Q164p Heks,
P050p Herk-de-Stad,
P188p Hoepertingen,
Q165p Hopmaal,
Q157p Jesseren,
P219p Jeuk,
P180p Kerkom,
Q152p Kerniel,
P046p Linkhout,
Q089p Martenslinde,
Q169p Membruggen,
L312p Neerpelt,
P117p Nieuwerkerken,
P177a Ordingen,
Q157a Overrepen,
K357p Paal,
Q161p Piringen,
Q168a Rijkhoven,
Q076p Romershoven,
P223p Rukkelingen-Loon,
Q241p Rutten,
P052p Schulen,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
Q166p Vechmaal,
P174p Velm,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
P192p Voort,
P227p Vorsen,
P211p Waasmont,
Q155p Werm,
P118a Wijer,
P172p Wilderen,
Q079a Wintershoven,
P044p Zelem),
kr˙ān (P120p Alken, ...
Q002a Godschei,
Q002p Hasselt,
K317a Kerkhoven,
Q088p Lanaken,
P045p Meldert,
Q096c Neerharen,
K353p Tessenderlo),
kraanplaat:
krānplā.t (L322p Haelen, ...
Q192p Margraten),
kraanverspreider:
krānvǝršpręi̯ǝr (Q039p Hoensbroek),
lepel:
lē̜pǝl (Q201p Wijlre),
lip:
lep (Q192p Margraten, ...
L265p Meijel,
L115p Mook,
L216p Oirlo,
L163p Ottersum,
Q116p Simpelveld),
løp (K359p Koersel, ...
L265b Kronenberg,
L289b Leuken,
Q099q Rothem),
pomp:
po.mp (P056p Stokrooie),
schoep:
sxūp (L192b Aijen),
schupje:
šø̜pkǝ (Q100p Houthem),
sleutel:
slø̄tǝl (K317a Kerkhoven),
slodderaar:
šlodǝrē̜r (Q111p Klimmen),
slot:
slō.t (K360p Heusden, ...
L321p Neeritter,
K361p Zolder),
šlǭ.t (L322a Nunhem),
sluis:
slǭs (P057p Kuringen),
sneut:
snø̄t (L269a Hout-Blerick),
sprei(d)blad:
šprei̯blā.t (Q192p Margraten),
spreider:
spręi̯ǝr (L269b Boekend, ...
L360p Bree,
L209p Merselo),
špręi̯ǝr (Q203p Gulpen, ...
Q100p Houthem,
Q111p Klimmen,
L332p Maasniel,
Q192p Margraten,
Q198a Mesch,
Q111q Ransdaal,
Q020p Sittard),
spritskraan:
špritskrān (Q035p Brunssum),
sproeier:
sprui̯ǝr (Q018p Geulle, ...
L192a Siebengewald),
šprui̯ǝr (L431p Dieteren, ...
Q028p Jabeek),
spruis/ sproes:
šprūs (L323p Buggenum),
spruits:
šprø̄ts (Q118a Terwinselen),
spruizer/sproezer:
šprū.zǝr (L270p Tegelen),
spuiter:
špø̜i̯tǝr (L387p Posterholt),
vanne:
ván (K359p Koersel),
verdeler:
vǝrdē̜lǝr (L159a Middelaar),
verspreider:
vǝršpręi̯ǝr (Q096a Borgharen),
waaier:
wɛ̄i̯ǝr (L382p Montfort),
waterkraan:
wātǝrkrān (Q035a Rumpen),
weerstand:
wē ̞ǝrštant (Q192p Margraten),
zeikkraan:
[zeik]krān (Q039p Hoensbroek, ...
L316p Kaulille,
L211p Leunen,
Q204a Mechelen,
L319p Molenbeersel),
[zeik]krǭn (Q174p Herderen, ...
P176a Melveren,
Q162p Tongeren),
[zeik]krǭǝn (P197p Heers, ...
P114p Runkelen),
zeikspreider:
[zeik]spręi̯ǝr (L269p Blerick),
[zeik]šprēi̯ǝr (Q202p Eys),
[zeik]špręi̯ǝr (L432p Susteren),
zeikstuk:
zēkstøk (P051p Lummen)
|
De kraan van de zinken gierton bestaat uit een korte, met een schuif of klep te sluiten buis, die van achteren voorzien is van of zich voortzet in een schuine of opgebogen lip of plaat. Als de kraan geopend is, stroomt de gier uit de ton tegen deze lip op waardoor zij zich in een wijde boog verspreidt. De in dit lemma opgenomen termen hebben achtereenvolgens betrekking op de kraan, het sluitstuk als geheel, het gierverspreidend onderdeel daarvan en de schuif of klep waarmee de kraan geopend en gesloten wordt. [JG 1a + 1b; N P, 6; N 11A, 54c; monogr.]
I-1
|