29996 |
metselzand |
bergzand:
bergzand (L372p Maaseik, ...
L382p Montfort,
Q098p Schimmert),
bērǝx˲zant (Q187a Heugem),
bę ̞rǝx˲zant (Q111p Klimmen, ...
Q097p Ulestraten),
bęrǝx˲zanjt (L330p Herten),
bɛrx˲zant (Q198p Eijsden),
bɛrǝx˲za.nt (L289p Weert),
bɛrǝx˲zanjt (L321p Neeritter, ...
L432p Susteren),
bɛrǝx˲zant (Q202p Eys, ...
Q121p Kerkrade,
L289b Leuken,
Q095p Maastricht,
Q035a Rumpen),
bɛrǝx˲zantj (Q019p Beek, ...
L431p Dieteren),
bɛrǝx˲zaŋk (L267p Maasbree, ...
L270p Tegelen,
Q117a Waubach),
bɛrǝx˲zānt (Q095p Maastricht, ...
Q194p Rijckholt),
bosgrind:
bǫs˲grentj (L332p Maasniel),
boszand:
bǫs˲zant (Q193p Gronsveld),
brunssummer zand:
brønsǝmǝr zant (Q203p Gulpen),
chape-zand:
šap˲zant (L364p Meeuwen),
drijfzand:
dref˲zantj (L321a Ittervoort),
dref˲zānt (L423p Stokkem
[(drijfzand uit de Maaskanten gedolven)]
),
fijn zand:
fīn zant (L312p Neerpelt),
fijne bergzand:
finǝ bęrǝx˲zant (Q099q Rothem),
fijne maaszand:
fīnǝ mās˲zant (Q099q Rothem
[(maaszand is gewassen en wordt gebruikt bij metsel- en stucadoorswerk)]
),
fijne zand:
fiŋǝ zaŋk (Q121p Kerkrade),
fīnǝ zantj (L320c Haler, ...
L373p Roosteren),
fommelzand:
fumǝlzanjt (L432p Susteren),
fumǝlzant (Q193p Gronsveld, ...
Q121p Kerkrade,
Q111p Klimmen,
Q035a Rumpen),
fumǝlzaŋk (Q113p Heerlen
[(zwaar zand)]
, ...
Q121p Kerkrade
[(zacht zand)]
),
fumǝlzānt (Q197p Noorbeek
[(zacht zand)]
, ...
Q197a Terlinden
[(idem)]
),
fømǝlzant (Q015p Stein),
gele grond:
gīǝlǝ grǫnt (P048p Halen),
gele zand:
gejlǝ zant (K361p Zolder),
gijlǝ zant (P051p Lummen),
gijǝlǝ zant (P049p Donk, ...
P045p Meldert,
P044p Zelem,
Q001p Zonhoven),
giē̜lǝ zant (K359p Koersel),
giǝlǝ zant (K360p Heusden),
gēlǝ zant (K358p Beringen, ...
K318p Berverlo,
K360p Heusden,
K353c Hulst Konijnsberg,
P056p Stokrooie,
K353p Tessenderlo),
gē̜lǝ zant (L269p Blerick, ...
L371a Geistingen),
gē̜lǝ zantj (L292p Heythuysen),
gē̜lǝ zãnt (L286p Hamont),
jē̜lǝ zaŋk (Q211p Bocholtz),
gele zavel:
gjēǝlǝ zǭvǝl (Q071p Diepenbeek),
gēlǝ zǭvǝl (P219p Jeuk),
gē̜lǝ zāvǝl (Q011p Boorsem),
gē̜lǝ zǫwvǝl (Q158p Riksingen),
gē̜lǝ zǭvǝl (Q083p Bilzen),
gestoken zand:
gǝstōǝʔǝ zānt (K278p Lommel),
gewassen maaszand:
gǝwasǝ mǭs˲zānt (Q095p Maastricht),
gewassen zand:
gǝwasǝ zant (L315p Kleine-Brogel, ...
L364p Meeuwen),
gǝwašǝ zanjt (Q030p Schinveld
[(uit de grindgroeve)]
),
gǝwāsǝ zant (P056p Stokrooie),
gǝwɛšǝ zant (Q111p Klimmen),
gǝwɛšǝ zaŋk (Q117a Waubach),
gǝwɛšǝ zānt (Q197p Noorbeek
[(rivierzand)]
, ...
Q197a Terlinden
[(idem)]
),
jǝwē̜šǝ zaŋk (Q121p Kerkrade),
gezeefde zand:
gǝzęjf˱dǝ zantj (Q020p Sittard),
gravier:
gravi (Q077p Hoeselt),
grāvi (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
grijze maaszand:
grīzǝ mās˲zant (Q111p Klimmen),
grijze zand:
grīzǝ zanjt (Q020p Sittard),
grind:
grēnt (L159a Middelaar),
grindzand:
grent˲zānt (L163p Ottersum),
grofgezeefd zand:
grǭf˲gǝzēft ˲zanjt (Q030p Schinveld),
grove bergzand:
grōvǝ bęrǝx˲zant (Q099q Rothem),
grove maaszand:
grōvǝ mās˲zant (Q099q Rothem),
grove metselzand:
grǭvǝ mɛtsǝlzantj (Q030p Schinveld),
grove zand:
grōvǝ zanjt (Q020p Sittard),
grōvǝ zant (K278p Lommel),
grōvǝ zantj (L320c Haler),
grǭvǝ zantj (Q022p Munstergeleen),
jrǭvǝ zaŋk (Q121p Kerkrade),
grove zavel:
groǝvǝ zǭvǝl (Q072p Beverst),
helchterse:
hɛlǝxtǝrsǝ (K359p Koersel),
helchterse zand:
hɛlǝxtǝrsǝ zant (P051p Lummen),
kiezel:
kizǝl (Q071p Diepenbeek, ...
L416p Opglabbeek),
kēzǝl (L421p Dilsen, ...
L372p Maaseik),
kīzǝl (L317p Bocholt, ...
Q003p Genk,
K360p Heusden,
Q090p Mopertingen,
L355p Peer,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
kiezelzand:
ketsǝlzaŋk (L270p Tegelen),
kezǝlzantj (Q022p Munstergeleen),
kuilzand:
kulzant (L210p Venray
[(gegraven zand: is meestal vetter en papperiger dan maaszand)]
),
lommelzand:
lomǝlzant (K359p Koersel
[(wit)]
),
lumǝlzant (K353p Tessenderlo),
lōmǝlzant (P056p Stokrooie),
maaszand:
maaszand (Q193p Gronsveld, ...
L372p Maaseik,
L382p Montfort),
mas˲zant (L210p Venray
[(rivierzand)]
),
mās˲zanjt (L321p Neeritter, ...
Q030p Schinveld,
Q020p Sittard),
mās˲zant (Q111p Klimmen, ...
L289b Leuken,
L265p Meijel,
L427p Obbicht
[(is scherper dan papzand)]
,
Q222p Vaals),
mās˲zantj (Q019p Beek, ...
L320a Ell,
L292p Heythuysen,
Q022p Munstergeleen),
mās˲zaŋk (L267p Maasbree, ...
L290p Panningen,
L270p Tegelen,
Q117a Waubach),
mǫas˲zant (Q097p Ulestraten),
maaszavel:
mās˲zāvǝl (L322p Haelen),
mǭs˲zǭvǝl (Q083p Bilzen),
magere zand:
māgǝrǝ zant (L364p Meeuwen),
magere zavel:
mǭgǝrǝ zǭvǝl (P176p Sint-Truiden, ...
K353p Tessenderlo),
metselgrond:
mɛtsǝlgrōntj (L387p Posterholt),
metselzand:
mę ̞tsǝlzant (Q097p Ulestraten),
mętsǝlzanjt (Q020p Sittard, ...
L432p Susteren),
mętsǝlzant (Q111p Klimmen),
mętsǝlzantj (L372a Aldeneik, ...
L269p Blerick,
L292p Heythuysen,
Q022p Munstergeleen,
L387p Posterholt,
L373p Roosteren),
mętsǝlzaŋk (Q113p Heerlen, ...
L291p Helden),
mętsǝlzānt (Q104a Limmel, ...
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden),
mɛ ̝tsǝlzānt (Q012p Rekem),
mɛtsǝlzanjt (L330p Herten, ...
L321p Neeritter),
mɛtsǝlzant (Q202p Eys, ...
Q018p Geulle,
Q112a Heerlerheide,
Q039p Hoensbroek,
Q028p Jabeek
[(fijn en ruw)]
,
Q095p Maastricht,
Q204a Mechelen,
L265p Meijel,
L420p Rotem,
Q097p Ulestraten,
L289p Weert),
mɛtsǝlzantj (Q019p Beek, ...
L431p Dieteren,
L320a Ell,
L383p Melick,
L382p Montfort,
L322a Nunhem,
Q033p Oirsbeek,
L299p Reuver),
mɛtsǝlzaŋk (L297p Belfeld, ...
L269p Blerick,
L269b Boekend,
L270p Tegelen),
mɛtsǝlzānt (L159a Middelaar, ...
L163p Ottersum,
Q194p Rijckholt),
mɛtšǝlzant (Q011p Boorsem),
metsersgrond:
mɛtsǝrs˲grǫnt (P048p Halen),
metszand:
mɛ ̝ts˲zānt (Q012p Rekem),
mɛtszānt (L364p Meeuwen, ...
L312p Neerpelt),
mɛts˲zant (P120p Alken, ...
L360p Bree,
Q004p Gelieren Bret,
Q003p Genk,
L413p Helchteren,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
P055p Kermt,
Q002b Kiewit,
L315p Kleine-Brogel,
P057p Kuringen,
P051p Lummen,
L372p Maaseik,
L364p Meeuwen,
K357p Paal,
P056p Stokrooie,
Q001p Zonhoven),
metszavel:
mɛts˲zowavǝl (Q071p Diepenbeek),
mɛts˲zāvǝl (Q072p Beverst),
mɛts˲zǭvǝl (Q072p Beverst, ...
P176b Bevingen,
Q077p Hoeselt,
P176p Sint-Truiden),
mortelzand:
mǫrtǝlzānt (K278p Lommel),
muurzand:
m ̇ūrzant (Q121c Bleijerheide, ...
Q121p Kerkrade),
m ̇ūrzaŋk (Q121p Kerkrade),
mūrzanjt (Q020p Sittard),
mūrzant (Q204a Mechelen, ...
Q222p Vaals),
mūrzaŋk (Q117a Waubach),
papzand:
papzand (L416p Opglabbeek),
pap˲za.nt (L289p Weert),
pap˲zanjt (L330p Herten, ...
L321p Neeritter),
pap˲zant (L282p Achel, ...
P049p Donk,
Q018p Geulle,
L414p Houthalen,
L316p Kaulille,
K359p Koersel,
L372p Maaseik,
L427p Obbicht
[(voelt zacht aan)]
,
L416p Opglabbeek,
K353p Tessenderlo,
P044p Zelem),
pap˲zantj (Q019p Beek, ...
L292p Heythuysen,
L318b Tungelroy),
pap˲zaŋk (L291p Helden, ...
L290p Panningen
[(voor kalkspijs: kalǝkšpīs)]
,
L270p Tegelen),
pap˲zānt (Q198p Eijsden
[(uit België en uit Berg en Terblijt)]
, ...
K278p Lommel,
L163p Ottersum,
L314p Overpelt,
Q012p Rekem
[(meer voor daken)]
),
pap˲zɛntj (L427p Obbicht),
páp˲zant (L360p Bree),
papzavel:
pap˲zowavǝl (Q071p Diepenbeek),
pap˲zāvǝl (Q072p Beverst),
pap˲zǭvǝl (Q072p Beverst, ...
P176b Bevingen,
Q077p Hoeselt,
P176p Sint-Truiden),
plakzand:
plak˲zānt (Q198a Mesch),
plekzand:
plɛk˲zant (L364p Meeuwen),
pommelzand:
pumǝlzantj (Q022p Munstergeleen),
rapidzand:
rapit˲zant (L315p Kleine-Brogel),
rijnzand:
rinzānt (Q194p Rijckholt),
rēnzant (Q072p Beverst),
rēnzānt (Q072p Beverst),
rē̜jnzant (P046p Linkhout),
rē̜nzant (K317p Leopoldsburg, ...
K353p Tessenderlo),
rē̜ǝnzant (K359p Koersel),
rę ̞nzant (P120p Alken),
ręjnzant (K318p Berverlo, ...
L414p Houthalen
[(mager zand)]
,
P051p Lummen,
P176p Sint-Truiden,
P177p Zepperen),
ręjnzānt (Q077p Hoeselt),
rɛ ̞jnzant (L423p Stokkem
[(gewoon grof gekorreld zand)]
),
rijnzavel:
ręjnzǭvǝl (Q083p Bilzen),
rivierzand:
rivierzand (Q035a Rumpen, ...
Q098p Schimmert),
rivīrzantj (L431p Dieteren),
rivīrzaŋk (L267p Maasbree),
rǝvērzantj (L318b Tungelroy),
rǝvērzaŋk (Q113p Heerlen),
rǝvīrzant (Q202p Eys, ...
Q095p Maastricht),
rode zand:
rūjǝ zant (L286p Hamont),
schelpenzand:
šɛlǝpǝzant (Q193p Gronsveld),
scherp zand:
sxē̜rǝp ˲zant (L316p Kaulille, ...
L314p Overpelt),
sxɛrǝp ˲zant (L286p Hamont, ...
L316p Kaulille,
L209p Merselo,
L312p Neerpelt,
L210p Venray),
sxɛrǝp ˲zãnt (L286p Hamont),
sxɛrǝp ˲zānt (L165p Heijen),
šęrǝp ˲zant (L265p Meijel),
šęrǝp ˲zānt (Q198p Eijsden),
šɛrǝp ˲zant (Q003p Genk, ...
L364p Meeuwen),
šɛrǝp ˲zantj (Q019p Beek, ...
L292p Heythuysen),
scherpe metselzand:
sxɛrǝpǝ mɛtsǝlzānt (L159a Middelaar),
sxɛrǝpǝ mɛtšǝlzant (Q011p Boorsem),
šęrǝpǝ mętsǝlzaŋk (Q113p Heerlen),
scherpe zand:
sxɛr(ǝ)pǝ zānt (K278p Lommel),
sxɛrpǝ zant (L364p Meeuwen),
sxɛrǝpǝ za.nt (L289p Weert),
sxɛrǝpǝ zant (L352p Hechtel, ...
L414p Houthalen,
L289b Leuken,
L288a Ospel,
L314p Overpelt,
Q015p Stein
[(rivierzand)]
,
L271p Venlo,
L289p Weert,
Q001p Zonhoven),
sxɛrǝpǝ zaǝnt (L312p Neerpelt),
šērpǝ zant (Q222p Vaals),
šęrpǝ zant (L360p Bree),
šęrǝpǝ zantj (L318b Tungelroy),
šęrǝpǝ zānt (Q187a Heugem),
šɛrpǝ zant (Q003p Genk, ...
L416p Opglabbeek),
šɛrpǝ zantj (L320c Haler),
šɛrǝpǝ zanjt (L330p Herten, ...
L321p Neeritter,
L432p Susteren),
šɛrǝpǝ zant (Q004p Gelieren Bret, ...
Q018p Geulle,
Q193p Gronsveld,
Q039p Hoensbroek,
Q111p Klimmen),
šɛrǝpǝ zantj (L331b Boukoul, ...
L320a Ell
[(grove en fijne)]
,
L332p Maasniel,
L382p Montfort,
L373p Roosteren,
L331p Swalmen),
šɛrǝpǝ zaŋk (L295p Baarlo, ...
Q121c Bleijerheide,
L290a Egchel,
Q113p Heerlen,
L291p Helden,
Q121p Kerkrade,
L290p Panningen,
L270p Tegelen,
Q117a Waubach),
šɛrǝpǝ zānt (Q198a Mesch, ...
Q012p Rekem),
scherpe zavel:
sxɛrǝpǝ zāvǝl (Q072p Beverst),
sxɛrǝpǝ zǭvǝl (P176b Bevingen, ...
P176p Sint-Truiden,
Q078p Wellen),
šɛrpǝ zǭvǝl (Q072p Beverst, ...
Q083p Bilzen,
Q077p Hoeselt),
schuurzand:
šūrzaŋk (L270p Tegelen),
slappe zand:
slapǝ zant (Q018p Geulle),
šlapǝ zantj (Q019p Beek),
spijszand:
špīs˲zant (Q028p Jabeek),
vette zand:
vętǝ zant (Q004p Gelieren Bret),
vɛtǝ zant (Q003p Genk, ...
L364p Meeuwen),
vɛtǝ zaŋk (Q117a Waubach),
vɛ̄tǝ zant (Q001p Zonhoven),
vette zavel:
vętǝ zǭvǝl (Q083p Bilzen, ...
Q077p Hoeselt),
vɛtǝ zǭvǝl (P176p Sint-Truiden),
vɛʔǝ zǭvǝl (K353p Tessenderlo),
vettige zand:
vøtegǝ zant (P057p Kuringen
[(dik)]
),
vettige zavel:
vɛtegǝ zǭvǝl (P176p Sint-Truiden),
vliegzand:
vlix˲zānt (L314p Overpelt),
vlieter:
vlītǝr (P057p Kuringen
[(fijn)]
),
voegzand:
voegzand (Q015p Stein),
vōx˲zaŋk (L270p Tegelen),
witte zand:
wetǝ zant (L316p Kaulille, ...
Q111p Klimmen,
L312p Neerpelt,
P056p Stokrooie),
wetǝ zānt (Q012p Rekem),
weʔǝ zant (K353p Tessenderlo),
wīsǝ zaŋk (Q121p Kerkrade),
witte zavel:
wetǝ zǭvǝl (P176p Sint-Truiden),
zachte metselzand:
zaxtǝ mɛtšǝlzant (Q011p Boorsem),
zāxtǝ mɛtsǝlzānt (L159a Middelaar),
zand:
zand (Q207p Epen, ...
Q001p Zonhoven),
zanjt (Q020p Sittard),
zant (K358p Beringen, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L419p Elen,
K353b Engsbergs,
Q003p Genk,
L360a Gerdingen,
L366p Gruitrode,
P048p Halen,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
L413p Helchteren,
P050p Herk-de-Stad,
Q039p Hoensbroek,
L414p Houthalen,
K353c Hulst Konijnsberg,
L316p Kaulille,
K359p Koersel,
L422p Lanklaar,
L289b Leuken,
Q259p Lontzen,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
Q096c Neerharen,
L368p Neeroeteren,
Q010p Opgrimbie,
L415p Opoeteren,
L355p Peer,
L358p Reppel,
L420p Rotem,
Q099q Rothem,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P058p Stevoort,
Q013p Uikhoven,
K361p Zolder),
zantj (L322p Haelen, ...
L318b Tungelroy),
zaŋk (Q121p Kerkrade, ...
Q117a Waubach),
zãnt (L371a Geistingen),
zānt (P179p Aalst, ...
L282p Achel,
Q198p Eijsden,
Q088p Lanaken,
Q095p Maastricht,
Q192p Margraten,
Q196p Mheer,
Q248p Remersdaal,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q179a Zussen),
zɛnjtj (L430p Einighausen),
zɛnt (Q009p Maasmechelen),
zand uit de stol:
zant˱ ūt ˲dǝ štǫl (Q099q Rothem
[(ongewassen zand uit de zandgroeve)]
),
zavel:
zavǝl (P120p Alken),
zoavǝl (P178p Brustem, ...
P186p Gelinden),
zõǝvǝl (P195p Gutschoven),
zāvǝl (Q083p Bilzen, ...
L360p Bree,
L421p Dilsen,
Q007p Eisden,
L322p Haelen,
Q002p Hasselt
[(geel zand)]
,
L291p Helden,
P050p Herk-de-Stad,
P188p Hoepertingen,
L316p Kaulille,
L422p Lanklaar,
L372p Maaseik
[(papzand)]
,
Q009p Maasmechelen,
L265p Meijel,
Q096c Neerharen,
L368p Neeroeteren,
L322a Nunhem,
L416p Opglabbeek,
L423p Stokkem,
Q013p Uikhoven,
Q084p Waltwilder,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen),
zāǝvǝl (P178p Brustem),
zōvǝl (Q003p Genk, ...
P197p Heers,
Q180p Mal,
P176p Sint-Truiden),
zǫvǝl (Q079p Guigoven),
zǭvǝl (Q072p Beverst, ...
Q083p Bilzen,
Q156p Borgloon,
Q071p Diepenbeek,
Q170p Grote-Spouwen,
Q077p Hoeselt,
P219p Jeuk,
Q010p Opgrimbie,
Q076p Romershoven,
P176p Sint-Truiden,
K353p Tessenderlo,
P121p Ulbeek,
P174p Velm,
Q080p Vliermaal,
P211p Waasmont,
P210a Walsbets,
Q078p Wellen,
P172p Wilderen,
Q168p ɛS-Herenelderen),
zavelgrond:
zõ̜vǝlgront (P175p Gingelom),
zilverzand:
zelvǝrzānt (Q194p Rijckholt),
zelǝvǝrzant (L289b Leuken, ...
Q035a Rumpen),
zelǝvǝrzaŋk (L270p Tegelen),
zilverzand (Q015p Stein),
zoete zavel:
zȳtǝ zǭvǝl (P176p Sint-Truiden, ...
Q078p Wellen)
|
Het zand dat bij de bereiding van mortel aan het bindmiddel, bijvoorbeeld kalk of cement, wordt toegevoegd. Doorgaans wordt gebruik gemaakt van rivierzand omdat dit scherp, schoon en ongelijk van korrelgrootte is. In Q 4 werd het zand doorgaans genoemd naar de plaats van herkomst. Ook de woordtypen 'brunssummmer zand' (Q 203), 'helchterse zand' (P 51), 'helchterse' (K 359) en 'lommelzand' (K 353, K 359, P 56) verwijzen naar plaatsen waar zand wordt of werd afgegraven. Zie voor het woordtype 'chape-zand' (L 364) het lemma 'Vloermortel'. [N 30, 36a; N 30, 36b; N 27, 47; L 42, 57; monogr.]
II-9
|