| 32693 |
te diep ploegen |
akkeren dat de gele opkomt:
okǝrǝ dǝt ˲dǝr gę̄lǝ ǫpkømt (Q198b Oost-Maarland),
bouwen dat de vreemde derop komt:
bǫu̯ǝ dát ˲dǝ vręmdǝ dǝrop kø̄mt (L246p Horst),
de gele bovenvaren:
dǝr gēǝlǝ bǭvǝvārǝ (Q117p Nieuwenhagen),
de gele derop bouwen:
dǝ gę̄lǝ dǝrop˱ bǫu̯ǝ (L246p Horst),
de gele derop halen:
dǝ gę̄lǝ dǝrop hǭlǝ (L163p Ottersum),
de gele leem opvaren:
dǝr gę̄ ̝ǝlǝ lēm op˲vārǝ (Q116p Simpelveld),
de gele opholen:
dǝr gę̄ ̝ǝlǝ ophǭ ̝ǝlǝ (Q116p Simpelveld),
dǝr gę̄lǝ ǫphǭǝlǝ (Q204a Mechelen),
de kwade grond bovenhalen:
dǝ koi̯ǝ gront˱ bu̯ǫvǝhǭlǝ (Q162p Tongeren),
de leem opvaren:
dǝ lę̄ ̝m ǫp˲vārǝ (Q191p Cadier),
de vreemde grond bovenvaren:
dǝ vrę̄mǝ grontj˱ bǭvǝvārǝ (Q027p Doenrade),
geen kleur bekennen:
gęn klø̄r bǝkęnǝ (L266p Sevenum),
laat de gele maar onder zitten:
ló̜t ˲dǝ gę̄lǝ mar õndǝr zetǝ (L192a Siebengewald),
leem bovenholen:
lęi̯m bōvǝhōlǝ (Q097p Ulestraten),
leem opholen:
lē ̞m ǫphūǝlǝ (Q194p Rijckholt),
vreemde derop halen:
vrø̜mdǝ dǝrǫp hālǝ (L266p Sevenum),
vręmdǝ dǝrǫp hālǝ (L248p Lottum),
vreemde grond bovenbouwen:
vrę ̞mdǝ grõnt˲ bǭvǝbǫu̯ǝ (L192b Aijen),
vreemde grond derop halen:
vrø̜mdǝ gro.ŋkt ˲dǝrop hālǝ (L265b Kronenberg)
|
Als men, vooral in gebieden met een onvruchtbare ondergrond, dieper dan de bouwvoor ploegt, haalt men zand of leem naar boven die door een andere kleur en doordat hij niet bemest werd, als vreemd wordt opgevat. Daarvoor kent men vaak beeldende uitdrukkingen. [N 11, 46; N 11A, 112]
I-1
|