| 18797 |
verstand |
begrip:
begrip (Q095p Maastricht),
benul:
benul (Q113p Heerlen),
Soms wordt het zo genoemd (in de zin van: besef).
benul (L322p Haelen),
bezei:
beseij (L318b Tungelroy),
bezaei (L282p Achel),
bezei (L271p Venlo),
bezej (L360p Bree),
bəzej (Q032p Schinnen),
⁄t bezeij (Q095a Caberg),
cf. Schuermans p. 51 s.v. "bezei
bezēj (L267p Maasbree),
bəzej (Q032p Schinnen),
cf. Schuermans p. 51, s.v. "bezei"; RhWb (I), kol. 625, s.v. Besei (‘besef, begrip’).
bezaei (L286p Hamont),
Van fitsemake höbs doe gein bezéj Hae duit alles zònger bezéj
bezéj (L381p Echt/Gebroek),
geest:
geist (L289p Weert),
dat wi-jfke is op hèren auwerdòm nog hiël good van geist Syn. Ze is nog hiêl good bi-j ter hère
geist (L417p As, ...
L317p Bocholt,
L360p Bree,
L363p Ellikom,
L366p Gruitrode,
L364p Meeuwen,
L367p Neerglabbeek,
L368p Neeroeteren,
L416p Opglabbeek,
L415p Opoeteren,
L358p Reppel),
gezond verstand:
gəzoond vərstand (Q095p Maastricht),
goed kopje:
gōōd köpke höbbe (Q095p Maastricht),
goed verstand:
e god versjand hubbe (Q203p Gulpen),
e good versjtand höbbe (Q021p Geleen),
goot verschtanjtj (Q035p Brunssum),
goot vərstandj (L320b Kelpen),
gout verstandj (L433p Nieuwstadt),
zien verstand good gebrôeke (Q039p Hoensbroek),
ə goot vər.stànt höbbə (Q095p Maastricht),
ə goot vərstant höbbə (Q095p Maastricht),
⁄n good verstand (Q098p Schimmert),
goed verstand hebben:
e good versjtanjd höbbe (Q021p Geleen),
goede geest:
gouwe geis (L433p Nieuwstadt),
goede hersens:
goeie hersens (L210p Venray),
goede kop:
ene gouwe kop (Q034p Merkelbeek, ...
Q034p Merkelbeek),
enge go kup hubbe (Q203p Gulpen),
gooije kop höbbe (Q095p Maastricht),
goojə kop op hubbə (Q095p Maastricht),
heldere kop:
heldere kop (Q034p Merkelbeek, ...
Q034p Merkelbeek),
klaar verstand:
klaor verstand (Q095p Maastricht),
kop:
heet eine kop op (L288a Ospel),
kopje:
däe haet ei köpke (Q032p Schinnen),
ei köpke ophöbbe (L322a Nunhem),
hèt è kôpke (Q098p Schimmert),
köpche ha (Q116p Simpelveld),
köpke (L331p Swalmen),
kpfchen (du.):
köpfje (L329p Roermond),
rede:
Ze bleef mar pérmtie.re; ze was nie vör rèèje vatbaar Um wavön rèèje is hïj d¯r nie
rèèje (L164p Gennep, ...
L165p Heijen,
L163a Milsbeek,
L163p Ottersum,
L163b Ven-Zelderheide),
redelijk verstand:
⁄n redelijk verstand (Q098p Schimmert),
schranderheid:
sjranderheid (Q034p Merkelbeek),
vernuft:
vernuf (Q077p Hoeselt),
vernuft (L417p As, ...
L364p Meeuwen,
L265p Meijel),
vernunft (du.):
vernónf (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide),
vərnonft (Q284p Eupen),
vərnōnf (Q117p Nieuwenhagen),
vərnónnəf (Q113p Heerlen),
verstand:
fersjtántj (L299p Reuver),
verschtanjtj (Q035p Brunssum),
versjtaand (Q193p Gronsveld, ...
Q193p Gronsveld,
Q196p Mheer,
Q197p Noorbeek,
Q197a Terlinden),
versjtand (Q019p Beek, ...
Q207p Epen,
Q018p Geulle,
Q203p Gulpen,
Q118p Schaesberg,
Q032p Schinnen,
Q112p Voerendaal),
versjtandj (L322p Haelen, ...
Q034p Merkelbeek,
Q033p Oirsbeek,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
L329p Roermond),
versjtandj gebroeke (L387p Posterholt),
versjtandj höbbe (L387p Posterholt),
versjtanjd (Q021p Geleen, ...
Q021p Geleen,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen),
versjtanjt (Q027p Doenrade, ...
Q020p Sittard,
Q020p Sittard),
versjtank (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chèvremont,
Q121d Haanrade,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
Q121e Kaalheide/Onderspekholz,
Q121p Kerkrade,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide,
Q117a Waubach),
versjtant (Q109p Hulsberg, ...
Q101p Valkenburg),
versjtantj (L330p Herten (bij Roermond), ...
Q033p Oirsbeek),
versjtándj (L432p Susteren),
versta.nt/verstaa.nt (Q001p Zonhoven),
verstaand (Q095p Maastricht, ...
Q171p Vlijtingen),
verstaant (Q077p Hoeselt),
verstand (L360p Bree, ...
Q086p Eigenbilzen,
L353p Eksel,
Q203p Gulpen,
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
Q074p Kortessem,
K317p Leopoldsburg,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L217p Meerlo,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
L371p Ophoven,
Q098p Schimmert,
L271p Venlo),
verstandj (L381p Echt/Gebroek, ...
L320c Haler,
L321a Ittervoort,
L298a Kesseleik,
L382p Montfort,
L322a Nunhem,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy),
verstanjd (L374p Thorn),
verstank (Q202p Eys, ...
L267p Maasbree,
Q222p Vaals),
versta‧nd (L289p Weert),
verstenjd (L428p Born, ...
Q015p Stein),
verstjand (Q197p Noorbeek),
verstjandj (L294p Neer),
verstànd (L216p Oirlo),
verstàndj (Q015p Stein),
verstàànt (P176p Sint-Truiden),
verstând (L245a Castenray, ...
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen),
verstândj (L318b Tungelroy),
verstânt (L318d Altweert, ...
L318e Altweerterheide,
L287p Boeket/Heisterstraat,
L288c Eind,
L289a Hushoven,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L288p Nederweert,
L288a Ospel,
L289p Weert),
veustandj (L332p Maasniel),
vèrsjtandj (L331p Swalmen),
vérstàànd (L164p Gennep),
vërstàand (Q162p Tongeren),
vər.stànt (Q095p Maastricht),
vərsjtand (Q108p Wijnandsrade),
vərsjtanjt (L300p Beesel),
vərsjtank (Q116p Simpelveld),
vərsjtantj (L329a Kapel-in-t-Zand),
vərsjtàntj (Q038p Amstenrade),
vərsjtándj (L328p Heel),
vərsjtánjt (L329p Roermond),
vərsjtánjt⁄ (Q035p Brunssum),
vərsjtánk (Q117p Nieuwenhagen),
vərsjtánt (Q113p Heerlen),
vərstand (Q095p Maastricht, ...
Q095p Maastricht),
vərstandj (L320b Kelpen),
vərstant (L265p Meijel),
vərstānt (Q095p Maastricht),
vərstà.nt (L424p Meeswijk),
vərstànjt (L432p Susteren),
vərstànt (L271p Venlo),
vərstàànt (L286p Hamont, ...
K278p Lommel),
vərstánt (Q001p Zonhoven),
vərstânt (L364p Meeuwen),
vərstèntj (Q014p Urmond),
vəsjtantj (L329a Kapel-in-t-Zand),
⁄t versjtand (Q111p Klimmen),
⁄t verstand (Q095a Caberg),
(H)ië ès va ze versta.nd aa.f: Hij heeft zijn verstand verloren, hij is zwakzinnig geworden
versta.nd (Q002p Hasselt),
Algemene noot, geldend voor de gehele vragenlijst (indien van toepassing): de "]"heb ik niet omgespeld in "ng", maar gewoon letterlijk overgenomen!
vərstant (L364p Meeuwen),
Algemene note v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): alle "sch"uitspreken als de duitse "sch".
verschtānd (Q102p Amby),
Algemene note v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): ó even gesloten als oo!
verstànd (L417p As),
Algemene opmerking v.d. invuller (geldend voor de gehele vragenlijst): ¨: duidt onduidelijke klinker aan ´: meer palataal dan in het Alg. Nederlands `: meer gutturaal dan in het Alg. Nederlands ^: lang of gerekt vooral voor medeklinkercombinaties
verstând (L245b Tienray),
o.
vəršta.nt (Q202p Eys),
ps. boven de à staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
vərstànt (Q095p Maastricht),
verzei:
cf. Schuermans s.v. "verzei. verzij, verzijen"(hetz. als bezei) bewustzijn, kennis, oplettendheid
⁄t verzeij (Q095a Caberg)
|
denkvermogen, bevatting || een goed verstand hebben; zijn verstand goed gebruikend [bezouwig, redelijk, radelijk] [N 85 (1981)] || het vermogen goed, helder te denken [verstand, bewijs, bewoud, vernuft] [N 85 (1981)] || overleg, verstand, wijsheid || rede, verstand || vernuft || verstaand || verstand || verstand, benul, kennis || verstand, inzicht, overleg || verstand, rede || vlug van begrip [vinnig, rap] [N 85 (1981)]
III-1-4
|