| 32188 |
wagenmaker |
drechsler:
dęxslę (Q035p Brunssum
[(woord werd tot rond 1900 gebruikt)]
),
esser:
e ̞sǝr (Q253p Montzen),
eǝsǝr (Q263p Raeren),
ē̜sǝr (Q284p Eupen, ...
Q204a Mechelen,
Q205p Wahlwiller),
ē̜ǝfǝr (Q211p Bocholtz),
ęsǝr (Q279p Baelen, ...
Q113b Benzenrade,
L360p Bree,
Q119p Eygelshoven,
Q113p Heerlen,
Q255p Kelmis,
Q253p Montzen,
Q117a Waubach,
Q278p Welkenraedt),
karmaker:
karmē̜kǝr (L244c America, ...
L293p Roggel,
L214p Wanssum),
kērmākǝr (L354p Wijchmaal),
kɛrmē̜kǝr (L294p Neer),
karrenmaker:
karrenmaker (L360a Gerdingen, ...
Q002p Hasselt,
P118p Kozen,
Q099p Meerssen),
karǝmākǝr (L159a Middelaar),
karǝmē̜kǝr (L246p Horst, ...
L372p Maaseik,
Q020p Sittard),
kárǝmēǝkǝr (Q038p Amstenrade),
kárǝmē̜kǝr (Q033p Oirsbeek),
kārǝmāxǝr (Q262p Eynatten),
kārǝmēkǝr (Q095p Maastricht),
kārǝmē̜ ̝jšǝr (Q263p Raeren),
kārǝmę ̝xǝr (Q116p Simpelveld),
kęrǝmē̜ǝkǝr (L265c Beringe),
kɛrǝmākǝr (L327p Beegden),
kɛrǝmē̜kǝr (L269p Blerick, ...
L294p Neer),
radermaker:
rājǝrmēkǝr (Q007p Eisden),
rājǝrmīkǝr (L421p Dilsen),
rārmā.kǝr (Q255p Kelmis),
rārmē̜kǝr (Q036p Nuth, ...
Q112b Ubachsberg),
rǭrmā.kǝr (P052p Schulen),
radmaker:
ratmākǝr (L192p Bergen, ...
L159a Middelaar,
L213p Well),
ratmē̜kǝr (L209p Merselo, ...
L216p Oirlo,
L210p Venray,
L214p Wanssum,
L213p Well,
L215a Wellerlooi),
ratmē̜ǝkǝr (L265c Beringe),
rātmeǝkǝr (L416p Opglabbeek),
rātmākǝr (L364p Meeuwen),
rātmē̜kǝr (L244c America, ...
L250p Arcen,
L295p Baarlo,
L324p Baexem,
L300p Beesel,
L378q Berkelaar,
L269p Blerick,
L381p Echt,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
L246c Hegelsom,
L330p Herten,
L292p Heythuysen,
L325p Horn,
L246p Horst,
L320p Hunsel,
L369p Kinrooi,
L434p Limbricht,
L376p Linne,
L248p Lottum,
L377p Maasbracht,
L245p Meterik,
L294p Neer,
L371p Ophoven,
L415p Opoeteren,
L381b Peij,
L381a Putbroek,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
L378p Stevensweert,
L296p Steyl,
L318p Stramproy,
L270p Tegelen,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L386p Vlodrop,
L289p Weert,
L375p Wessem),
rātmē̜ʔǝr (L245p Meterik),
rātmękǝr (L246b Melderslo, ...
L268p Velden),
rātmɛ̄ ̝kǝr (L382p Montfort),
rāǝtmē̜kǝr (L324p Baexem, ...
L329p Roermond),
rāǝtmękǝr (L266p Sevenum),
rǭtmākǝr (L314p Overpelt),
ramaker:
r ̇āmē̜kǝr (Q204a Mechelen),
ramaker (Q106p Bemelen),
rami.ekǝr (P185p Engelmanshoven, ...
Q200p s-Gravenvoeren),
ramē̜kǝr (Q192p Margraten, ...
Q204a Mechelen,
Q033p Oirsbeek,
Q097p Ulestraten),
raǝmōkǝr (K317p Leopoldsburg),
rãmã.kǝr (P051p Lummen),
rāmię.kǝr (Q199p Moelingen),
rāmiǝkǝr (Q032a Puth),
rāmā.kǝr (P057p Kuringen),
rāmē.akǝr (Q249p Aubel, ...
Q254p Henri-Chapelle,
Q253p Montzen),
rāmē.ǝkǝr (Q251p Gemmenich, ...
Q247a Sint-Pieters-Voeren),
rāmēkǝr (Q009p Maasmechelen, ...
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
Q099q Rothem),
rāmēǝkǝr (Q119p Eygelshoven, ...
Q247a Sint-Pieters-Voeren,
Q112p Voerendaal),
rāmē̜.kǝr (Q020p Sittard),
rāmē̜kǝr (Q019p Beek, ...
Q103p Berg / Terblijt,
L426p Buchten,
L381p Echt,
L430p Einighausen,
L419p Elen,
Q021p Geleen,
Q019b Groot Genhout,
Q113p Heerlen,
Q111p Klimmen,
Q016q Krawinkel,
L265p Meijel,
Q034p Merkelbeek,
L433p Nieuwstadt,
Q032p Schinnen,
Q015p Stein,
L432p Susteren),
rāmē̜ǝkǝr (Q196p Mheer),
rāmīǝkǝr (Q105p Heer),
rǫmękǝr (Q177p Millen, ...
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q075p Vliermaalroot),
rǭmi.ekǝr (P120p Alken, ...
Q071p Diepenbeek,
P195p Gutschoven,
P222p Opheers,
P223p Rukkelingen-Loon,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q078p Wellen),
rǭmēkǝr (P218p Borlo, ...
Q003p Genk,
P219p Jeuk,
Q095p Maastricht,
P176p Sint-Truiden,
P211p Waasmont,
P210a Walsbets,
P212p Walshoutem),
rǭmēǝkǝr (P182p Buvingen, ...
Q198p Eijsden,
P181p Muizen,
P227p Vorsen),
rǭmē̜.kǝr (Q072p Beverst, ...
Q188p Kanne,
Q088p Lanaken,
Q082p Munsterbilzen,
Q091p Veldwezelt,
Q171p Vlijtingen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
rǭmē̜kǝr (Q083p Bilzen, ...
Q086p Eigenbilzen,
Q087p Gellik,
P220p Mechelen-Bovelingen,
Q090p Mopertingen,
Q172p Vroenhoven),
rǭmękǝr (Q163p Berg, ...
Q077p Hoeselt,
Q157p Jesseren,
Q168a Rijkhoven,
Q166p Vechmaal,
Q080p Vliermaal,
Q164a Widooie),
rǭmī ̞.ekǝr (P188p Hoepertingen),
rǭmī.ekǝr (Q078p Wellen),
rǭmǭ.kǝr (Q071p Diepenbeek, ...
P058p Stevoort,
Q075p Vliermaalroot),
rǭmǭkǝr (P055p Kermt, ...
P118p Kozen,
P057p Kuringen,
P117p Nieuwerkerken,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
K353p Tessenderlo,
P118a Wijer),
rǭmǭʔǝr (K353p Tessenderlo),
stelmaker:
štęlma.xǝr (Q284p Eupen),
štęlmaxǝr (Q255p Kelmis, ...
Q259p Lontzen,
Q260p Walhorn),
štęlmā.kǝr (Q251p Gemmenich),
štęlmākǝr (Q208p Vijlen),
štęlmāxǝr (Q121c Bleijerheide, ...
Q121a Chevremont,
Q121d Haanrade,
Q121e Kaalheide,
Q121p Kerkrade,
Q121b Spekholzerheide,
Q222p Vaals),
štɛlmēǝkǝr (Q119p Eygelshoven),
wagenmaker:
wagenmaker (P055p Kermt, ...
L369p Kinrooi,
P118p Kozen),
wāgǝmākǝr (L192p Bergen, ...
L426p Buchten,
L164p Gennep,
L249p Grubbenvorst,
L165p Heijen,
L413p Helchteren,
L265p Meijel,
L159a Middelaar,
Q117p Nieuwenhagen,
L288a Ospel,
L163p Ottersum,
L270p Tegelen,
L268p Velden,
Q001p Zonhoven),
wāgǝmāǝkǝr (L247p Broekhuizen, ...
L214a Geysteren,
L192a Siebengewald),
wāgǝmēkǝr (Q102p Amby, ...
L426z Holtum,
Q095p Maastricht,
Q099p Meerssen,
L268p Velden),
wāgǝmēǝkǝr (Q202p Eys),
wāgǝmē̜kǝr (L244c America, ...
Q103p Berg / Terblijt,
L269p Blerick,
L215p Blitterswijck,
Q027p Doenrade,
Q193p Gronsveld,
Q203p Gulpen,
L291p Helden,
Q039p Hoensbroek,
L246p Horst,
L320b Kelpen,
L298p Kessel,
Q111p Klimmen,
L209p Merselo,
L294p Neer,
L326q Oler,
L290p Panningen,
L381a Putbroek,
L329p Roermond,
Q098p Schimmert,
L246a Swolgen,
L270p Tegelen,
L271p Venlo,
L289p Weert,
L215a Wellerlooi,
Q201p Wijlre),
wāgǝmękǝr (L217p Meerlo),
wāgǝmɛ̄ ̝kǝr (L382p Montfort),
wǭgǝmākǝr (L318a Keent),
wǭgǝmē̜kǝr (Q193p Gronsveld)
|
De algemene benaming voor de vakman die karren, wagens en wielen vervaardigt en herstelt. Het woord stelmaker was ook bekend bij de respondenten uit Tegelen (L 270), Weert (L 289), Neer (L 294), Montfort (L 382), Limbricht (L 434), Genhout (Q 19b), Doenrade (Q 27), Oirsbeek (Q 33), Maastricht (Q 95) en Klimmen (Q 111). Het werd in de dialecten van die plaatsen echter niet gebruikt. Sommige zegslieden merkten ervan op dat het woord alleen in het zuiden van Nederlands-Limburg in plaatsen langs de Duitse grens gebruikelijk was. Reparaties aan de houten onderdelen van karren en wagens konden niet alleen door de wagenmaker, maar ook door de timmerman/schrijnwerker worden uitgevoerd. Zegslieden uit de volgende plaatsen gaven dit antwoord: Nederweert (L 288), Helden (L 291), Heythuysen (L 292), Bocholt (L 317), Horn (L 325), Bree (L 360), Gerdingen (L 360a), Gruitrode (L 366), Kessenich (L 370), Maasbracht (L 377), Montfort (L 382), Meeswijk (L 424), Stein (Q 15), Geleen (Q 21), Schinnen ( 32), Nuth (Q 36), Amby (Q 102), Berg en Terblijt (Q 103), Margraten (Q 192) en Vijlen (Q 208). Defecte metalen onderdelen van karren en wagens werden doorgaans door de plaatselijke smid hersteld. Dit was het geval in: Blerick (L 269), Houtblerick (L 269a), Tegelen (L 270), Venlo (L 271), Helden (L 291), Heythuysen (L 292), Urmond (Q 14), Stein (Q 15), Schinveld (Q 30), Brunssum (Q 35), Maastricht (Q 95), Sibbe (Q 101a), Amby (Q 102) en Wittem (Q 204). In Waubach (Q 117a) werd dit werk door een bankwerker gedaan. Die noemde men schlosser (šlø̜sǝr). Zie ook het lemma ɛkoudsmidɛ in wld II.11, pag. 2.' [N G, 1a; N G, 2; Lu 5, 18a-b; A 27, 18a-b; RND 77; L 34, 18; monogr.]
II-12
|