21790 |
welbespraakt zijn |
ad rem zijn:
ad rem (Q020p Sittard),
bespraakt zijn:
besjpröökt (Q196p Mheer),
bijdehand zijn:
bie de handj (L382p Montfort),
bie də handj (L382p Montfort),
de mond bij zich hebben:
dai hait de môndj bie zig (L383p Melick),
de mond roeren:
mondj reuren (L428p Born),
de muil meehebben:
də moe.l méəthöbbə (L320b Kelpen),
een bakkes op hebben:
dè heet e bakkes op (Q086p Eigenbilzen),
een goede muil aan hebben:
hieet een gooj moel aan (L289p Weert, ...
L289p Weert),
een goede muil aan zijn kop hebben:
haet ein goo moel aan ziene kop (L294p Neer),
een muil wie een zwaard hebben:
mol wie e sweert (Q095p Maastricht),
een vlotte muil hebben:
vlotte moel hebbe (L245b Tienray),
fest (du.) met de muil zijn:
fest mit de moel (L271p Venlo),
flou de bouche (fr.) hebben:
floede boej höbben (Q095p Maastricht),
flue de bouche hebben (L381p Echt/Gebroek),
flūū də bōēsj (L271p Venlo),
vgl. Maastricht Wb. (pag. 101): flous, dat zien mer flouze uitvluchten, smoesjes.
flŭŭ də boesj höbbə (Q095p Maastricht),
flou de bouche (fr.) krijgen:
het geeagə kri-jgen (L417p As),
gesprekig zijn:
gesjpriekig (Q034p Merkelbeek),
goed bespraakt zijn:
good besjpraokt (L432p Susteren),
good besjpreuk (Q018p Geulle),
goot bəspraok (Q095p Maastricht),
gōōtbəsjpraokt (Q117p Nieuwenhagen),
goed gebekt zijn:
good gebektj (L318b Tungelroy),
goed kallen:
dea kint good kalle (Q118p Schaesberg),
good kalle (Q197p Noorbeek, ...
Q015p Stein,
Q197a Terlinden),
goot kennə kállə (Q033p Oirsbeek),
goed met de mond zijn:
gōēd mit de moont (L210p Venray),
goed muilen:
dĕ moelt goot (Q203p Gulpen),
go.t keͅ.nə m‧ulə (Q202p Eys),
good moele (L294p Neer),
kan good moelen (L298a Kesseleik),
goed onderlegd zijn:
good oongerlach (L386p Vlodrop),
goed praten:
goed kunne praote (L210p Venray),
goed spreken:
héj sprékt gŏĕ (L265p Meijel),
kint good sjpraeke (Q112p Voerendaal),
goed ter taal zijn:
goed ter taal zijn (L364p Meeuwen),
good ter taal (L294p Neer, ...
L266p Sevenum,
L374p Thorn),
good ter taal zeen (L360p Bree),
good ter taal ziën (L266p Sevenum),
good ter tale (L417p As, ...
L292p Heythuysen),
good ter taole (Q193p Gronsveld),
guut ter taolə (Q171p Vlijtingen),
goed ter tong zijn:
good tèr tong (L382p Montfort),
goed uit zijn woorden komen:
good oe:t sien wäörd kômme (L330p Herten (bij Roermond)),
kint good oet zien weurd komme (Q112p Voerendaal),
goed uitleggen:
goed kunnen uitleggen (K317p Leopoldsburg),
goed van de muil zijn:
good van de moel (L271p Venlo),
goed van de tong gesneden zijn:
good van de tong zeen gesjneje (L329p Roermond),
goed van de tongriem gesneden zijn:
gōēd van de tongriem gesni-jje (L217p Meerlo),
goed van tong zijn:
gōōt van tóng (L299p Reuver),
goed van tongriem gesneden zijn:
goed van tòngriem gesnjejen (Q015p Stein),
good va tóngreem gesnéjə (Q108p Wijnandsrade),
goed zeggen:
het goet konne zegge (Q077p Hoeselt),
het kunnen uitleggen:
kan ⁄t uitleggen (Q001p Zonhoven),
het mondje bij zich hebben:
den het ⁄t meundje wel bej zich (L216p Oirlo),
het vaampje gesneden hebben:
vgl. Maastricht Wb. (pag. 445): vaam, vaam en vaom, dikwijls in verkl. veemke, draad. zegsw. t veemke snijje (oorspr. van vogels t veemke (of: t lelke) gesnoje höbbe goed van de tongriem zijn gesneden.
⁄t veemke gesnoje höbbe (Q095a Caberg),
⁄t veemkə gəsnoojə (Q095p Maastricht),
het wel weten te zeggen:
ət w‧ɛl wē.tə tə zā.gə (Q202p Eys),
kalrijk zijn:
ps. boven de á staat nog een lengteteken; deze combinatieletter kan ik niet maken/omspellen!
kálrīēk (Q113p Heerlen),
muiljannen:
moeljanne (Q021p Geleen),
niet op de muil gevallen zijn:
nit ŏp də mŏĕl gəvàllə (Q117p Nieuwenhagen),
niet op zijn mond gevallen zijn:
die is niet op zijn mond gevallen (P219p Jeuk),
neet òp zīēnə mōēnt gəvàllə (L416p Opglabbeek),
niet op zijn mondje gevallen zijn:
dee is neet op zie munneke gevalle (Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
niet op zijn tong gevallen zijn:
neet òp zin tóng gevàlle (L417p As),
onderlegd zijn:
ongerlaat (Q222p Vaals),
rap van tong zijn:
rap vaan tong (Q095p Maastricht),
rap van tong (P219p Jeuk),
ràp vàn tóng (L432p Susteren),
schoon praten:
sjoenpraote (Q095p Maastricht),
slagvaardig zijn:
sjlaagvèrdig (Q020p Sittard),
taalrijk zijn:
taalrīēk (L318b Tungelroy),
taalziek (L320a Ell),
van een tongriem gesneden zijn:
van een tóngreem gesnīēje (L417p As),
vlot kallen:
dĕ halt vlot (Q203p Gulpen),
vlot kunnen spreken:
vlòòt kinne sjpraeke (L387p Posterholt),
vlot muilen:
vlot moele (Q202p Eys),
vlot spreken:
vlot sjprĕke (Q098p Schimmert),
vlot spraêke (Q039p Hoensbroek),
vlot van de tong zijn:
vlot van de tong (Q021p Geleen),
wauwelwater gehad:
gat"= gehad
wauwelwater "gat (L331p Swalmen),
welbespraakt zijn:
waolbespraakjt (L374p Thorn),
wāālbeschprâôkt (Q098p Schimmert),
ze bij zich hebben:
ze bie zich hubben (L298a Kesseleik),
zijn mond roeren:
dee kin ziene moond wel reure (Q095p Maastricht),
zijn mondje bij zich hebben:
de munneke bei diech hubbe (Q095p Maastricht),
zijn mondje roeren:
zie muundjə reurə (Q033p Oirsbeek),
zijn muil bij zich hebben:
dee heet zən mojl bij zich (Q095p Maastricht),
zijn muil meester zijn:
zin mōēl méjster (L417p As),
zijn woordje doen:
ze waärtsje kinne doen (Q095p Maastricht),
zien weurdje doon (L428p Born)
|
iemand die goed kan praten maar daarbij brutaal is [mondfiat] [N 85 (1981)] || welbespraakt; goed, vlot kunnende spreken, woordenrijk [montfiejat] [N 87 (1981)]
III-3-1
|