| 25573 |
bewerken van het deeg op de werktafel |
afhouwen:
āfhǭwǝ (Q197p Noorbeek),
gaan:
gǭǝ (Q197p Noorbeek)
|
De vraagstelling van N 29, 30b was: Welke bewerking ondergaat het deeg hier (op de werktafel): 1. platkloppen. 2. droogwerken. 3. doorslaan, 4. nog andere bewerkingen? Deze vraagstelling heeft de informanten toch wel problemen bezorgd bij de invulling. Woordtypen uit groep 4 en uit groep 1, 2 en 3 die per se iets anders aanduiden dan "platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan", zijn naar de desbetreffende lemmata overgebracht. In dit lemma zijn vooral de synoniemen van ..platkloppen", "droogwerken" en "doorslaan" verwerkt. De voorrijs wordt beëindigd door de doorslag. Wanneer het deeg in de trog ligt, wordt het met de hand in stukken verdeeld, die gevouwen en gekneed worden, zodat het grootste gedeelte van het gevormde koolzuurgas en de gevormde alcohol eruit verwijderd worden (Schoep blz. 97). Door de doorslag wordt echter ook de kleefstof weer in aanraking ge-bracht met nieuw, ongebonden water, waardoor de nazwelling van de kleefstof bevorderd wordt. Hierdoor wordt het deeg droger (Schoep blz. 98). [N 29, 30b; N 29, 34; monogr.]
II-1
|
| 18839 |
bezadigd |
gemoedelijk:
gemèùteluk (Q197p Noorbeek),
rustig:
rèùstig (Q197p Noorbeek)
|
zeer kalm [bezadigd, bedaard, gemoedereerd] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 19613 |
bezem |
bessem:
bɛsǝm (Q197p Noorbeek)
|
Het keren van de dorsvloer gebeurt vaak met een bezem vervaardigd uit bremtakken. [JG 1a, 1b; monogr.; add. uit N 14, 32b en 34b]
I-4
|
| 19303 |
bezig zijn |
aan de gang zijn:
um geng zieje (Q197p Noorbeek)
|
werkzaam aan of met iets bezig zijn [bezig, onledig, ollig, doende, gesteld [zijn aan]] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 21299 |
bezoek |
bezoek:
bezeuk (Q197p Noorbeek)
|
de personen die op bezoek komen [bezoek, visite, volk] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 21509 |
bezoeken |
bezoeken:
bezeuke (Q197p Noorbeek)
|
een zieke bezoeken [randen] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 18827 |
bezorgd |
geen ruhe (du.) hebben:
geng row höbbe (Q197p Noorbeek),
ongerust:
ongerùs (Q197p Noorbeek)
|
ongerust zijn, vol kommer en zorg zijn (d) [betusseld, betimperd, zorg hebben] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 25654 |
bezorgen |
bezorgen:
bǝzø̜rgǝ (Q197p Noorbeek),
broodtoer maken:
bruǝttūr mākǝ (Q197p Noorbeek),
uitbrengen:
ūtbreŋǝ (Q197p Noorbeek)
|
Brood thuis bezorgen. Het woordtype "kremeren" duidt op het feit dat het brood niet door de rondbrenger gebakken is maar dat het door een grote bakkerij of broodfabriek geleverd wordt. Een eventueel opgegeven object "brood" wordt niet gedocumenteerd. [N 29, 99a, N 29, 99b; N 29, 100 add.; monogr]
II-1
|
| 18009 |
bezwijming |
flauwte:
flauwte (Q197p Noorbeek)
|
Bezwijming: flauwte, onmacht (kwalijkte, kwalijkvaart, zwijm, zwijmel). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 23200 |
bidden |
speuren:
špø̄rǝ (Q197p Noorbeek)
|
Het in dezelfde richting met de kop vooruithangen, voordat de bijen aanstalten maken aan te vliegen. [N 63, 35]
II-6
|