| 34621 |
karsteun |
stelt:
stɛlt (Q038p Amstenrade),
stut:
støt (Q038p Amstenrade)
|
Steun die onder de kar geplaatst wordt bij het laden en lossen. Er zijn drie types karsteunen, die over het algemeen dezelfde benamingen hebben: een zware, T-vormige steun die de voorkant van de kar ondersteunt en die bij het rijden onder de schoot wordt opgehangen, een lichtere steun die voorkomt dat de kar bij het laden en lossen naar achter omkipt en die bij het rijden achter onder de kar hangt en een stok van ongeveer een meter die de berrie steunt en die bij het rijden onder de berrie hangt. De woordtypes houweel en hak zijn voorbeelden van betekenisverschuiving: toen de wegen nog niet geasfalteerd waren en bijgevolg soms slecht berijdbaar waren, had de boer een hak bij zich waarmee hij de wielen vrij kon maken als de kar of wagen vastgereden was. Deze hak werd ook gebruikt als steun voor de berries. Later, toen de wegen beter werden, was deze hak niet meer nodig en werd de steun, die in de plaats van de eigenlijke hak kwam, soms ook "hak" of "houweel" genoemd. Het eerste deel van het lemma is samengesteld uit benamingen die voor de drie types karsteun gelden. De meervoudsvormen zijn wel steeds benamingen voor de berriestutten (de derde bovenvermelde soort). De woordtypes waarbij door een toegevoegd adjectief of het eerste lid van de samenstelling duidelijk wordt om welke karsteun het gaat, staan onder A. Zware karsteun, B. Lichte karsteun en C. Berriestut. [N 17, 40 + 77 + 78 + 79 + 99; N G, 62a + 63a-b; JG 1a; JG 1b; JG 1d; JG 2b; JG 2c; R 14, 23e; monogr.]
I-13
|
| 19695 |
kast |
kast:
kast (Q038p Amstenrade)
|
kast [DC 39 (1965)]
III-2-1
|
| 19505 |
kastplank |
bred:
brēͅət (Q038p Amstenrade)
|
plank in een kast [DC 16 (1948)]
III-2-1
|
| 19826 |
kat |
kat:
WBD/WLD
kàt (Q038p Amstenrade)
|
Hoe noemt u een kat (poes, mies, kat, balkhaas, zandhaas, marol) [N 83 (1981)]
III-2-1
|
| 22311 |
katapult |
kattenpulk:
[sic]
kattepulk (Q038p Amstenrade)
|
Hoe noemt men het speeltuig, bestaande uit een gevorkt takje, aan de uiteinden waarvan een elastiekje is vastgemaakt en waarmee jongens steentjeswegschieten? [DC 23 (1953)]
III-3-2
|
| 23345 |
kathedraal |
kathedraal:
kàtedrààl (Q038p Amstenrade)
|
Een kathedraal. [N 96A (1989)]
III-3-3
|
| 24179 |
kauw |
dooltje:
dölke (Q038p Amstenrade)
|
Hoe heet de kauw? [DC 06 (1938)]
III-4-1
|
| 20488 |
kauwen |
kauwen:
kūūjə (Q038p Amstenrade)
|
kauwen; Hoe noemt U: Voedsel met de tanden en kiezen fijnmaken (kauwen, knauwen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 17628 |
keel, strot |
keel:
keël (Q038p Amstenrade),
strot:
i.e. strot.
straot (Q038p Amstenrade)
|
keel (uitwendig) (strot) [DC 01 (1931)]
III-1-1
|
| 18070 |
keelpijn |
keelpijn:
kɛ.əlpin (Q038p Amstenrade)
|
keelpijn [RND]
III-1-2
|