e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Amstenrade

Overzicht

Gevonden: 2103
BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
koning koning: kyəniŋ (Amstenrade) koning [RND] III-3-1
koning en vrouw van een kleur in een hand stuk: sjtøͅk (Amstenrade) Koning en vrouw van één kleur in één hand [stuk]. [N 88 (1982)] III-3-2
koningin moer: mōr (Amstenrade) Het enige volmaakt vrouwelijke dier in een bijenkolonie. Geslachtelijk is de koningin gelijk aan de werkbij, maar in het larvestadium is de aanstaande koningin gevoed met hoogwaardige voedingsstoffen, de koninginnegelei, en de werkbij niet. In ieder volk is slechts één koningin aanwezig. Haar enige taak bestaat in het leggen van eieren. Zij kan bevruchte of onbevruchte eieren leggen. Uit de bevruchte eieren ontstaan werkbijen of eventueel koninginnen, uit de onbevruchte komen de darren. Een koningin kan een leeftijd van vier à vijf jaar bereiken. Is zij niet meer in staat eieren te leggen en daardoor nutteloos geworden voor de kolonie, dan wordt de oude koningin vervangen door een nieuwe. [N 63, 12d; S 3, L 1a-m; JG 1a + 1b; JG 2b-5, 12; R 3, 42; Ge 37, 37; A 9, 3; monogr.] II-6
konkelen konkelen: zie ook het lemma "konkelfoezen"in WBD dl. III, 3.1 (woordverklaring wijkt inhoudelijk iets af)  kónkələ (Amstenrade) heimelijk invloed aanwenden om zijn doel te bereiken, met slinkse streken aangaan [kronkelen, kuipen, konkelen, foeken, konkelfoeken] [N 85 (1981)] III-1-4
konkelfoezen (wbd) smiespelen: Van Dale: smiespelen, (gew.) fluisteren, smoezelen.  sjmispələ (Amstenrade) verdacht en zachtjes met elkaar zitten te praten [smoezen] [N 87 (1981)] III-3-1
koolmees, mees bijmees: biemeis (Amstenrade) Hoe heet de koolmees? [DC 06 (1938)] III-4-1
koolraap kolraap: WBD\\WLD  kólrááp (Amstenrade), koolraap boven de aarde: WBD\\WLD  kólrááp baoven də éért (Amstenrade) De koolsoort die aan de stronk vlak boven de grond ronde raapvormigeknollen heeft die eetbaar zijn (raapkool, koolrabie, koolraap, bagger, knolraap). [N 82 (1981)] || Koolraap; de dikke vlezige wortel (onder de grond) van de plant met dezelfde naam die als groente of als veevoer wordt gebruikt (koolraap, raapkool, knolraap). [N 82 (1981)] I-7
koolwitje pepel: pepel (Amstenrade) koolwitje [DC 18 (1950)] III-4-2
koorts fieber (du.): fi.əbər (Amstenrade) koorts [RND] III-1-2
koper poetsen poetsen: poetse (Amstenrade) metaal met behulp van vloeibare of zachte poetsmiddelen vlekvrij en glanzend maken [DC 15 (1947)] III-2-1