id | Begrip | Trefwoord: dialectopgave (plaats) | Omschrijving |
---|---|---|---|
20512 | soepvlees | ribben: rebə (As), soepvlees: sòpvlèjs (As) | rib van het varken die als soepvlees dient [Goossens 1a (1955)] || soepvlees; Hoe noemt U: Mager vlees om soep van te koken (boelie, bouilli, soepvlees) [N 80 (1980)] III-2-3 |
21287 | soldaat | soldaat: səldo.ət (As) | soldaat [RND] III-3-1 |
21289 | soldaten | leger: lēger (As), soldaten: soldô.tə (As) | algemene naam voor soldaten [volk, soldatenvolk, soldaterij] [N 90 (1982)] || soldaten [RND] III-3-1 |
23488 | soldatenkerkhof | oorlogskerkhof: uurlogskerkhef (As) | Een soldatenkerkhof, oorlogskerkhof, militaire begraafplaats, ereveld, engels kerkhof e.d. [N 96A (1989)] III-3-3 |
31504 | solderen | aaneensolderen: anēnsǫldērǝ (As) | Twee of meer metalen delen door middel van soldeersel met elkaar verbinden. Het soldeersel is een metaal of een legering waarvan het smeltpunt lager ligt dan dat van de te verbinden metalen. Het wordt tijdens het solderen met behulp van een soldeerbout, een soldeerlamp, etc. verhit en vloeibaar gemaakt. De te verbinden vlakken worden vóór het solderen met een vloeimiddel gereinigd om het hechten van het soldeersel te vergemakkelijken en om oxidatie van het te solderen materiaal tegen te gaan. Zie ook het lemma "hardsolderen". [N 64, 28a; N 100, 19; L 7, 12; monogr.; N 33, 194 add.] II-11 |
27585 | solliciteren | werk vragen: wɛrk vrāgǝ (As [(Zwartberg / Waterschei)] [Domaniale]) | [N 95, 1001] II-5 |
21739 | soorten soldaten | genie (<fr.): zjènĭĕ (As), grenadier: Van Dale: grenadier, 1. (eert.) soldaat die handgranaten wierp, (later) keursoldaat der infanterie. grénadeer (As), kanonnier: kànoneer (As), piot: Van Dale: (gew. en Barg.) infanterist. pĭĕjòt (As) | welke verschillende soldaten onderscheidt u [piot, zandhaas, kalkvreter] [N 90 (1982)] III-3-1 |
33222 | sorteren met de hand | onderrapen: ǫnǝrā.pǝ (As), uitrapen: ū.trā.pǝ (As) | Vroeger werden vaak de grote van kleine aardappelen gescheiden bij het rapen zelf op het veld; zie de toelichting bij het lemma Aardappelmand. Tegenwoordig worden de aardappelen op de boerderij gesorteerd; niet meer met de hand maar met een sorteermachine. Zie het lemma Sorteermachine. [N 12, 31; JG 1a, 1b gedeeltelijk, 1c, 2c; monogr.] I-5 |
29065 | sousbras | zweetlap: zwęjtlap (As) | Schuingesneden zemen of gummi lapje, in de armsgaten van japonnen en mantels gedragen tegen het doorzweten in de oksels. [N 59, 132] II-7 |
34576 | spaak | speken: spęi̯.kǝ (As) | Elk van de houten staven die de verbinding vormen tussen de velg van het wiel en de naaf. Afhankelijk van de omtrek van het wiel zijn er tien tot zestien spaken. Er zijn twee soorten spaken: ronde en platte. Voor zover ze specifieke benamingen krijgen, worden ze behandeld onder A resp. B. [N 17, 61a-b + 62a-b; N 18, 99; N G, 44a; JG 1a; JG 1b; JG 2b; S 34; A 4, 20b; L 20, 20b; L 7, 13; monogr.] I-13 |