| 18314 |
rok als bovenkledingstuk |
rok:
rok (L295p Baarlo)
|
rok als bovenkledingstuk [aoverrok, bovenrok, booveschort] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 18284 |
rok: algemeen |
rok:
rok (L295p Baarlo, ...
L295p Baarlo)
|
rok [SGV (1914)] || vrouwenrok, kledingstuk dat van het middel af naar beneden hangt [rok, schort, schot, malbeusj] [N 24 (1964)]
III-1-3
|
| 32835 |
rolkrabber |
wellekretser:
wɛlǝkrɛtsǝr (L295p Baarlo)
|
Om aanklevende aarde en paardevijgen van de rol te verwijderen kon men gebruikmaken van allerlei voorwerpen. Als men zich niet bediende van een speciale krabber of stok, reinigde men de rol met de ploegstok (zie beneden), met een willekeurige stok (P 48), met de steel van een schop of hark (Q 96d), met de spade of een andere schop (L 192a, 282, 332, P 107a, Q 3a, 4, 9, 77, 93, 96, 97, 111, 116, 194, 197, 198b), met een kleine hak (P 107a), met een pannescherf, steen of stokje (L 270), of met de punt van de schoen of klomp (L 115, 192b). Enkele termen lijken te wijzen op een aan het raam bevestigde plank of lat, die men zo nodig tegen de rol moest drukken of waardoor de rol tijdens het werk werd schoon gehouden. Voor de (...)-varianten zie men het lemma ''ploegstok''. [N 11A, 188; N 18, 149]
I-2
|
| 32834 |
rollen |
rollen:
rǫlǝ (L295p Baarlo),
wellen:
wɛlǝ (L295p Baarlo)
|
De koe tijdens het kalven op de rug wentelen. [N 3A, 50] || Het land bewerken met de rol, met de rol over het land gaan. In dit lemma zijn ook enige termen ondergebracht, die het rollen met een bepaald doel, resp. een tweetal manieren van rollen naar de richting betreffen. Voor het (...)-gedeelte van de varianten daarvan zij verwezen naar het simplex wellen aan het be-gin. [JG 1a + 1b; N 11, 87; N 11A, 187a + b + c + 189a; N P, 20 add.; monogr.]
I-11, I-2
|
| 21647 |
rolletje munten |
cahot (<fr.):
kahotte (L295p Baarlo),
carotte (fr.):
ein karot (L295p Baarlo)
|
rolletje centen of kwartjes of andere munten [knappert, lok?] [N 21 (1963)]
III-3-1
|
| 33473 |
rond gat boven in de schuurgevel |
lochtgat:
lox˲gāt (L295p Baarlo)
|
Boven in de korte gevel van een schuur zijn een of meer ronde openingen zonder glas die dienen ter belichting en beluchting en ook als toegang voor de uil die dan in de schuur muizen kan vangen. In L 211, 290 en 318b is het een halfronde opening. Zie ook het lemma "gat in een klein dagschild" (4.2.10). Het materiaal is ondergebracht in een gecombineerde woord- en klankkaart, te vergelijken met de kaart die is gemaakt van het materiaal van het lemma "kippenuitgang" (kaart 35) en bevat de geografische verspreiding van de benamingen kot, gat en lok, telkens met opgave waar de klinker lang en kort is. De termen almsgat en schallok slaan eigenlijk op de galmgaten van de kerktoren. [N 4A, 44a; N 5A, 73b; N F, 50c; monogr.; add. uit N 64, 153]
I-6
|
| 20705 |
rond wittebrood |
plats:
plats (L295p Baarlo),
Syst. WBD
plats (L295p Baarlo),
stuit:
sjtoe‧t (L295p Baarlo)
|
Plat, rond wittebrood (plats?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 26675 |
rondsel van de rosmolen |
bonkelaar:
bǫŋkǝlār (L295p Baarlo),
rondsel:
rø̄nsǝl (L295p Baarlo)
|
Het kleine spijlenrad van de rosmolen dat de horizontaal draaiende beweging van het grote rad overbrengt op de spil. De woordtypen kamrad (l 322, Q 7) en klein tandrad (l 382) duiden erop dat men in die plaatsen met een van ɛtandenɛ voorzien rad werkte.' [N D, 25]
II-3
|
| 17931 |
rondslenteren, ronddolen |
zwabberen:
ze loge mer get rónk te zjwabbere (L295p Baarlo)
|
lopen: zonder doel rondlopen (over straat) [vendele, zwaddere, rakke] [N 10 (1961)]
III-1-2
|
| 23851 |
rondtrekken van de processie |
rondtrekken:
ronktrekke (L295p Baarlo),
trekken:
trèkke van de percessie (L295p Baarlo)
|
Het rondtrekken van de processie [brónke]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|