e-WLD begrippen 

 
 
Filteren... plaats=Baarlo

Overzicht

BegripTrefwoord: dialectopgave (plaats)Omschrijving
suiker suiker: sokker (Baarlo) suiker [SGV (1914)] III-2-3
suikerbiet suikerbiet: sǫkǝrbit (Baarlo), suikerkroot: sǫkǝrkrǫt (Baarlo) Beta vulgaris L. subsp. vulgaris, var. altissima. De suikerbiet is een veredeling van de voederbiet met een groot aandeel suikers in de vaste bestanddelen en dateert van het begin van de twintigste eeuw. De knol groeit helemaal onder de grond en gedijt het best op kleigronden. Het is één van de belangrijkste cultuurgewassen op de leemhoudende gronden in Limburg en levert de grondstoffen voor de stroopfabricage en voor de suikerindustrie in Haspengouw. De volgorde van de varianten is zoals steeds eerst naar het tweede element (biet, kroot, enz.); daarbinnen naar de varianten van suiker-; naar het vocalisme zijn in dit eerst lid drie groepen te onderscheiden, die wijzen op verschillende ontleningslagen, corresponderend aan de Nederlandse (ø̜i̯) van ɛsuikerɛ, aan de Duitse (u) van ɛZuckerɛ en aan de Franse (y) van ɛsucreɛ. [N 12, 37; N 12A, 2; A 13, 2c; A 49, 3; L B2, 361; L 43, 4a; R 3, 97; monogr.; add. uit JG 1b] I-5
suizen van de oren fluiten: mien oere fluite (Baarlo), tuiten: mien oere toete (Baarlo), toete (Baarlo) suizen van de oren [toewte, fluite] [N 10 (1961)] III-1-1
taaie pannenkoek taaie koek: Syst. WBD  teijekook (Baarlo) Taaie pannekoek, zonder gist gebakken (leere ties, leere maria?) [N 16 (1962)] III-2-3
taart taart: taart (Baarlo, ... ), Syst. WBD  taart (Baarlo) taart [SGV (1914)] || Taart (toert, gattoo?) [N 16 (1962)] III-2-3
tabak tabak: tebak (Baarlo) tabak [SGV (1914)] III-2-3
tabernakel tabernakel (<lat.): tabernakel (Baarlo, ... ) Het tabernakel, het rijkversierd kastje (op het hoofdaltaar of op het sacra-mentsaltaar), waarin het Allerheiligste bewaard wordt. [N 96A (1989)] III-3-3
tafel tafel: tōͅfəl (Baarlo, ... ) een houten tafel [Roukens 12 (1937)] || tafel [SGV (1914)] III-2-1
tafelgebed beden voor en na het eten: baeje veur en nao et aete (Baarlo, ... ), tafelgebed: taofelgebed (Baarlo) Het tafelgebed vóór en na het eten. [N 96B (1989)] III-3-3
tafelmes tafelmets: taofelmets (Baarlo, ... ) mes dat men aan tafel gebruikt [N 20 (zj)] III-2-1