| 19633 |
dampen |
paffen:
paffe (L300p Beesel)
|
paffen; Hoe noemt U: Op een hoorbare manier roken; geweldig veel roken (paffen, plotsen) [N 80 (1980)]
III-2-3
|
| 28402 |
dar |
dreen:
drę̄n (L300p Beesel)
|
Het mannelijk dier in het bijenvolk. De dar is geboren uit een onbevruchte eicel. In de bijenwoning doet hij niets anders dan eten. Zijn enige functie is het helpen warm houden van het broed door zijn aanwezigheid. Onmisbaar zijn de darren voor de bevruchting van de jonge koningin. Na de paring sterft de dar. De darren worden in mei of vlak daarna geboren. Als het bijenjaar ten einde spoedt, in augustus of september, worden de darren verdreven door de werksters en sterven zij. De dar heeft geen angel. Voor het woorddeel (-bij) leest men de woordtypen bij/bie en bien. In welke plaatsen deze woordtypen respectievelijk voorkomen, ziet men in het lemma Bij. Voor de fonetische documentatie ervan wordt ook verwezen naar het lemma Bij. [N 63, 12c; S 3; L 1a-m; JG 1a + 1b; JG 2b-5, 2; R 3, 42; A 9, 2; Ge 37, 2; monogr.]
II-6
|
| 17702 |
darm |
darm:
dèrrəm (L300p Beesel)
|
darm [DC 02 (1932)]
III-1-1
|
| 22042 |
darmsalmonellose |
het mager:
’t maagər (L300p Beesel),
paratyfus:
paaraatĭĕfus (L300p Beesel)
|
Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: Darmsalmonellose: groenachtige diarree, koorts, dorst en felle vermagering. Vaak grote sterfte. [N 93 (1983)] || Kent U hiervoor een oudere volkse benaming? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 22051 |
darmwormen |
wormen:
wörm (L300p Beesel)
|
Hoe noemt U in Uw dialect de volgende ziekten: inwendige parasieten of darmwormen in het algemeen? [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 18250 |
das, sjaal |
das:
das (L300p Beesel)
|
das (doek) [SGV (1914)]
III-1-3
|
| 22521 |
dauwtrappen |
dauwtrappen:
dauwtrappe (L300p Beesel)
|
Het volksgebruik om op hemelvaartsdag (maar ook op de 2e pinksterdag of de eerste zondag in mei) vroeg naar buiten te gaan en zich daar te ontspannen [dauwtrappen]. [N 88 (1982)]
III-3-2
|
| 22128 |
de aankomst van de duif telefonisch melden |
melden:
meljə (L300p Beesel)
|
het telefonisch melden van de aankomst van de duif [N 93 (1983)]
III-3-2
|
| 18898 |
de baas spelen |
beheren:
bəhie-ärə (L300p Beesel),
bevelen:
bəvéélə (L300p Beesel),
commanderen:
kommandéérə (L300p Beesel)
|
de baas spelen, het voor het zeggen willen hebben [oversukkelen] [N 85 (1981)] || de verantwoording hebben over een zaak of instelling [beheren, regeren] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 21997 |
de duiven niet loslaten |
niet lossen:
neet lossə (L300p Beesel)
|
de duiven niet loslaten? [N 93 (1983)]
III-3-2
|