| 33396 |
varkenswei |
varkenswei:
vɛrkǝs˱węi̯ (K358p Beringen),
varkensweitje:
vɛrkǝs˱wē̜ ̞kǝ (K358p Beringen)
|
De met een houten schutting of prikkeldraad omheinde ruimte in de open lucht waar de varkens lopen. Vaak wordt de boomgaard als varkenswei gebruikt. [N 5A, 61a; N 76, 41a; A 10, 9e]
I-6
|
| 25385 |
vaste bloedmassa |
kringel:
kreŋǝl (K358p Beringen)
|
In het bloed zit de stof fibrine die het bloed doet stollen. Tijdens het kloppen van het bloed vormt deze stof een vaste, draderige massa om de vingers, het strootje of het houtje. [N 28, 18; monogr.]
II-1
|
| 18427 |
vaste boord |
boordje:
bø̄rdəkə (K358p Beringen),
col (fr.):
koͅl (K358p Beringen)
|
kraag, vaste halsboord van een overhemd [N 23 (1964)]
III-1-3
|
| 34272 |
vaste uitwerpselen |
drek:
drɛk (K358p Beringen),
keutelen:
kø̄.tǝlǝ (K358p Beringen),
klisjes:
kleskǝs (K358p Beringen),
stront:
stro.nt (K358p Beringen)
|
In de vragen L 20, 22f en A 4, 22f werd ook gevraagd naar het gebruik van schapenmest. Uit de antwoorden blijkt dat schapenmest kon dienen als bemesting in het algemeen en als weiland- en bloembemesting. Ook vermengde men schapenmest met stalmest. Schapenmest werd wel eens gebruikt om stokbomen in te planten. [N 77, 122; L 20, 22f; A 4, 22f; A9, 24c] || Vaste uitwerpselen van vee. [JG 1a, 1b; A 9, 24e; A 9, 28c; monogr.]
I-11, I-12
|
| 33363 |
vaste voer- en drinkbak |
krib:
krøp (K358p Beringen),
krø̜p (K358p Beringen),
(mv)
krø̜bǝ (K358p Beringen),
trog:
trōx (K358p Beringen),
(mv)
trø̄x (K358p Beringen)
|
De opgemetselde bak of goot, soms in vakken verdeeld, die vóór de koeien langs loopt, waaruit de koeien eten en drinken. De hoogte van de bak verschilt van plaats tot plaats. Het water wordt het laatst in de bak gedaan. De bak is dan meteen schoon. Zie ook het vorige lemma "voer- en drinkgoot" (2.2.14). Zie ook afbeelding 10 bij het lemma "koeienstand" (2.2.23). [N 5A, 37b; N 4, 76; N 5, 96; L 1, a-m; L A1, 174; S 19; Wi 4; monogr.; add. uit N 5A, 37a; A 10, 10]
I-6
|
| 22648 |
vastenavond |
vastelavond:
vasteloavend (K358p Beringen),
vastenavond:
vastenovent (K358p Beringen),
vastənuvənt (K358p Beringen)
|
t Is Vastenavond. [ZND 08 (1925)] || vastenavond [RND] || Vastenavond. [Willems (1885)]
III-3-2
|
| 26650 |
vat |
molenvat:
mø̄.lǝvat (K358p Beringen
[(10 kg)]
)
|
Graanmaat. Naar gelang de streek kan de inhoud van een vat verschillen. Voor zover door de invullers opgegeven, is achter het plaatscodenummer tussen ronde haken het aantal kiloɛs vermeld.' [JG 1b; JG 1c; JG 2c; Jan 141; Coe 263; Grof 288; monogr.]
II-3
|
| 21284 |
vechten |
vechten:
fɛxtə (K358p Beringen)
|
Hij deed geheel de wereld vechten. [RND]
III-3-1
|
| 34466 |
vechthaan |
vechthaan:
vɛxthān (K358p Beringen)
|
Haan in de regel van een bijzonder ras, die afgericht wordt voor hanengevechten. Hanengevechten zijn een Haspengouwse specialiteit. [JG 1a, 1b, 1c, 2c; monogr.]
I-12
|
| 34266 |
vee |
beesten:
bīǝstǝ (K358p Beringen),
vee:
vīǝ (K358p Beringen)
|
Alle huisdieren samen: paarden, runderen en kleinvee. Vergelijk het lemma ''veestapel'' (13.12) in deze aflevering. [A 11, 4; JG 1a; RND 4, 31; RND 7, 31; RND 8, 31; RND 10, 31; Wi 52; N C, add.; Vld.; monogr.]
I-11
|