| 33705 |
gegraven waterloop |
goot:
gōt (K358p Beringen),
gracht:
graxt (K358p Beringen),
grub:
gryp (K358p Beringen),
loop:
lūp (K358p Beringen),
zouw:
zǫu̯w (K358p Beringen)
|
In het algemeen is in dit lemma sprake van een gegraven waterloop als afscheiding of om overtollig water af te voeren of om te bewateren. In dialectenquêtes zijn er veel vragen gesteld naar de benamingen voor een sloot, graaf of gracht. In de antwoorden bleek veel overlap te zitten. Het gaat hier om waterlopen die verschillend van breedte kunnen zijn. Omdat de antwoorden hierover niet eenduidig waren, was het niet mogelijk aan een begrip een vaste breedte toe te kennen. Algemeen kan men zeggen dat een gracht een bredere sloot is, een graaf een wat bredere, vaak droge sloot, en dat een goot, grub en zouw wat smallere waterlopen zijn. Het overeenkomstige bij alle waterlopen is dat ze gegraven zijn. [N 27, 24; AGV, m1; A 20, 1c; A 20, 1d; A 10, 21; A 2, 48; L 24, 27; L 1a-m; L 36, 4; L A1, 62; Lu 1, 5; R 14, 23j; S 11, 33; monogr.]
I-8
|
| 20692 |
gehakt |
gehakt:
Syst. Frings
gəhakt (K358p Beringen),
gekapt:
gekapt (K358p Beringen),
Syst. Frings
gəkapt (K358p Beringen)
|
Fijngehakt vlees (bilber?) [N 16 (1962)] || gehakt vlees [ZND 35 (1941)]
III-2-3
|
| 33448 |
gehalveerde poortvleugel |
halve slag:
halǝvǝ slax (K358p Beringen)
|
Een poortvleugel die horizontaal in tweeën verdeeld is. Om niet telkens de hele poortvleugel te moeten openen is een van de poortvleugels vaak nog eens horizontaal verdeeld. De beide delen worden apart gesloten. Een dergelijke poortvleugel is vooral bij stallen in gebruik. Als het onderste deel gesloten is om aan vee de doorgang te beletten, kan het bovenste deel geopend zijn om licht en lucht binnen te laten. Zie ook het lemma "niet gehalveerde poortvleugel" (4.1.6). De varianten van het woordtype halfdeur kunnen ook als woordgroep worden gelezen: halve deur. Zie ook afbeelding 18.d en e bij het lemma "poort" (4.1.1) en de foto bij het lemma "horizontale draaibare sluitbalk van een poort" (4.1.16). [add. uit: N 4A, 37b, 37c, 42c en 42d]
I-6
|
| 34425 |
geheel afgeschoren wolvacht |
roof:
ruǝf (K358p Beringen)
|
De gehele vacht wol van het schaap, wanneer dit geschoren wordt. [N 38, 19; L 41, 37; monogr.]
I-12
|
| 17621 |
gehemelte |
gehemelte:
geheemelte (K358p Beringen)
|
het gehemelte van de mond [ZND 35 (1941)]
III-1-1
|
| 21317 |
gehucht |
gehucht:
gehucht (K358p Beringen, ...
K358p Beringen),
gəhycht (K358p Beringen),
gəhøͅXt (K358p Beringen)
|
gehucht [ZND 01 (1922)], [ZND 23 (1937)]
III-3-1
|
| 17960 |
gehurkt zitten |
op zijn hukken zitten:
op sen høkə zetə (K358p Beringen)
|
hurken: op zijn hurken (gaan) zitten [ZND B1 (1940sq)]
III-1-2
|
| 27539 |
geit |
geit:
gēi̯t (K358p Beringen),
gɛ̄.t (K358p Beringen),
geitetje:
gęi̯tǝkǝ (K358p Beringen)
|
Geit in het algemeen. Ten aanzien van germ merken enkele informanten (L 292 (Heythuysen), Q 99 (Meerssen), 111* (Ransdaal)) op dat hiermee een vrouwelijke geit wordt bedoeld. Zie afbeelding 7. [N 77, 74; L 14, 32; A 9, 20; JG 1a, 1b; Wi 7; NE I, 16; AGV, m3; Gwn 5, 13; Vld.; monogr.; S, Q 105 add.; S 10, add.]
I-12
|
| 20671 |
geitenmelksepap |
geitenmelk:
Syst. Frings
gēͅi̯təmeͅlək (K358p Beringen),
gɛ̄təmɛlk (K358p Beringen)
|
Pap van geitemelk (mienekespap?) [N 16 (1962)]
III-2-3
|
| 33401 |
geitestal |
geitestal:
gɛ̄tǝ[stal] (K358p Beringen)
|
De ruimte in de stal waar de geiten zich bevinden. Zie voor de fonetische documentatie van het woorddeel (stal) het lemma "stal" (2.1.2). [L 38, 29; A 10, 9g; monogr.]
I-6
|